جمعه ۲۸ آذر ۱۳۹۹ - ۱۸ دسامبر ۲۰۲۰
فرارو : "استفان سیلور*" منتقد سینمایی "اندیشکده نشنال اینترست"، در گزارشی، به فیلم مستند "عوامل ترور" به کارگردانی "رایان وایت" پرداخته که سعی دارد از جنبههای مختلف، در مورد حادثه ترور "کیم جونگ نام" برادر رهبر کره شمالی، آگاه بخشی کند. وی این فیلم را روایتگر داستانی عجیب میداند که میتواند برای مخاطبان بینالمللی نیز عمیقا جالب باشد. او در این رابطه مینویسد:
«حادثه ترور "کیم جونگ نام" برادر رهبر کره شمالی را بایستی یکی از عجیبترین حوادث بین المللی جهان در قرن بیست و یکم دانست: در ۱۳ فوریه سال ۲۰۱۷، کیم جونگ نام، برادر بزرگ ناتنی رهبر کره شمالی که در تبعید به سر میبُرد، در فرودگاه کوالالامپور مالزی، ترور شد. این قتل با استفاده از گاز اعصاب (وی ایکس) انجام شد و کل روندِ آن نیز توسط دوربینهای مداربسته ضبط شده است. بر اساس آنچه در تصاویر به ثبت رسیده، عوامل ترورِ کیم جونگ نام، دو زنِ جوان بوده اند».
پوستر فیلم مستند "عوامل ترور"، ساخته یِ رایان وایتبه گزارش فرارو، در این میان، یک نکته بسیار عجیب وجود دارد: این دو زن قسم خورده اند که روحشان هم خبر نداشته که در حال مشارکت در یک عملیات ترور هستند و فکر میکرده اند که در حال مشارکت در یک نمایشِ شوخی محبوب در شبکه یوتیوب هستند. با این حال، بسیاری بر این باورند که این دو زن، از جمله عوامل وابسته به رهبر کره شمالی بوده اند که عملیات ترور برادر ناتنی او را (که از نظر سن و سال، از وی بزرگتر بوده است) انجام دادهاند.
درست در همین راستا، به تازگی یک فیلم مستند جدید به نام "عوامل ترور"، که "رایان وایت" آن را کارگردانی کرده، به صورت مجازی اکران میشود و توانسته توجه مخاطبان زیادی را نیز به خود جلب کند. این فیلم مستند، با وسواسی فراوان و شبیه به رویکرد یک روزنامه نگارِ دقیق، به بررسی مساله ترور کیم جونگ نام میپردازد و در مورد چند مساله کلیدی، دغدغههای جدی دارد: خودِ عملیات ترور، نزاعها و درگیریهای داخلی در کره شمالی برای کسب قدرت، و همچنین داستان مرتبط با آن دو زنِ جوانی که عوامل ترور هستند.
این دو زن به نامهای سیتی آسیه (تبعه اندونزی) و دون تی هونگ (تبعه ویتنام)، متهمان اصلی در قضیه ترور کیم جونگ نام برادر ناتنی رهبر کره شمالی در فرودگاه کوالالامپور مالزی هستند.در این فیلم مستند، بخشهایی از جلسات محاکمه دو مظنون زنِ ترور کیم جونگ نام، در قالب فایلهای صوتی ارائه میشود. هویت این دو زن، "سیتی آسیه" (تبعه اندونزی) و "دون تی هونگ" (تبعه ویتنام) هستند. در جریان فیلم عوامل ترور، مصاحبههایی با وکلای افراد مذکور و همچنین برخی روزنامه نگاران مشهور نیز انجام میشود.
بسیاری بر این باورند که این دو زن، از جمله عوامل وابسته به رهبر کره شمالی بوده اند که عملیات ترور برادر ناتنی او را (که از نظر سن و سال، از وی بزرگتر بوده است) انجام دادهاندکیم جونگ نام، نخستین فرزند "کیم جونگ ایل" رهبر اسبق کره شمالی بود. وی برادر بزرگتر رهبر کنونی کرهشمالی است. چندین سال قبل این تصور وجود داشت که وی قرار است رهبر آینده کره شمالی باشد. با این حال، کیم جونگ نام در جریان یک حادثه سعی کرد تا با پاسپورت جعلی، از "دیزنی لند" در توکیوی ژاپن بازدید کند، امری که شرمندگی بین المللی برای کره شمالی به وجود آورد. این واقعه، به همراه حمایتهای گاه و بیگاه وی از ضرورت ایجاد اصلاح در کره شمالی موجب شد تا او از صحنه قدرت در کره شمالی کنار زده شود و به زندگی در تبعید تن دهد. کیم جون اون و کیم جونگ نام، علی رغم اینکه برادر بوده اند، بر اساس آنچه نشریه وال استریت ژورنال در سال ۲۰۱۷ منتشر کرده، هیچگاه با یکدیگر رو به رو نشده اند. گفته شده که این دو برادر، در دو محیط جداگانه رشد کرده اند.
عملیات ترور او که البته نخستین تلاش جهت ترور کیم جونگ نام نبوده، سبب شد تا روابط دیپلماتیک کره شمالی و مالزی، تا حد زیادی دچار تنش شود. مالزی از معدود کشورهایی در جهان است که با کره شمالی، روابط دیپلماتیک دارد. با این حال، تنشها میان دو طرف، بعدها و پس از انجام یک اقدام به مبادله زندانیان، تا حد زیادی فروکش کرد.
فیلم عوامل ترور که به تازگی در مورد ترور کیم جونگ نام در حال پخش شدن است، جنبههای شگفت انگیزی از این رویداد را به تصویر میکشد. یک نظریهای که در جریان این فیلم مطرح میشود این است که چین احاطه زیادی بر کیم جونگ نام داشته و سعی داشته است که با حفظ وی، در صورت وقوع هرگونه اتفاقی برای کیم جونگاون، از طریق وی، در عرصه معادلات سیاسی کره شمالی، اعمال نفوذ کند. از سویی، با ذکر برخی شواهد اینگونه ادعا میشود که کیم جونگ نام، با سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) نیز همکاریهای کاری داشته است. هر روایتی را که در نظر بگیریم، یک نکته مهم در این میان وجود دارد و آن هم این است که کیم جونگ اون رهبر کره شمالی، برادر ناتنی خود را به مثابه تهدیدی جدی برای خود ارزیابی میکرده است.
سازنده مستند عوامل ترور، رایان وایت، از جمله مستند سازان سرشناس بین المللی است که جدای از آثار مستند خود، آثار نمایشی زیادی را نیز تولید کرده است. فیلم جدید وی یعنی عوامل ترور را میتوان مستندی جذاب و جالب در مورد یک داستان به شدت عجیب و مرموز ارزیابی کرد. این مستند سعی میکند تا با استفاده از شواهد و مدارک گوناگون، جنبههای جدیدی از ترور کیم جونگ نام را بررسی و در این زمینه، صحنهای جدید را پیش روی مخاطبان خود قرار دهد.