رقابت تلویزیون ایران با هالیوود؛ حاتمی‌کیا با «موسی»می‌آید

ابراهیم حاتمی‌کیا بیست فیلم بلند سینمایی ساخته‌ استبی بی سی :مسعود آذر
سریال "موسی" پس از چند سال تاخیر و دست به دست شدن به ابراهیم حاتمی کیا، فیلمساز شناخته شده سینمای ایران سپرده شد.

آقای حاتمی کیا پس از دو ماه جلسه با مسئولان صدا و سیمای ایران گفت: در میان آثار متعددی که ساخته‌ام، جای یک کار قرآنی را خالی می‌بینم و به همین علت با انگیزه و علاقه این مسئولیت سنگین را می‌پذیرم. او خواسته با این کار به فرج‌الله سلحشور نویسنده فیلمنامه هم ادای دین کرده باشد.

سریال "موسی" به عنوان بزرگترین پروژه "سیما فیلم" وابسته به تلویزیون دولتی ایران معرفی شده و قرار است در ۵۰ قسمت در لوکیشن‌های مختلف، با بازیگران پرشمار داخلی و احتمالا خارجی ساخته شود. آقای حاتمی کیا پس از توافق با مسئولان صدا و سیمای ایران توضیحات بیشتری درباره زمان آغاز فیلمبرداری سریال نداده اما گفته می شود او در حال بازنویسی و نهایی کردن فیلمنامه با از گروهی از نویسندگان به سرپرستی سعید بهمن‌پور است.

در پرونده کاری‌ ابراهیم حاتمی‌کیا کارگردانی ۲۰ فیلم بلند سینمایی دیده‌ می‌شود، برای تلویزیون دولتی ایران دو سریال تلویزیونی خاک سرخ و حلقه سبز را در دهه هشتاد ساخته و سریال موسی نخستین کار تاریخی او در میان کارهای تلویزیونی و سینمایی‌اش به شمار می‌رود.
فرج‌الله سلحشور نویسنده سریال موسی (سمت چپ) و جمال شورجه کارگردان سینماقصه سریال "موسی"

فرج‌الله سلحشور، کارگردان‌ سینمای ایران در اسفندماه ۹۴ براثر سرطان ریه درگذشت. او به خاطرحرف‌ها و اظهاراتی که درباره سینمای ایران و مسایل سیاسی مطرح می‌کرد، به عنوان یکی از چهرهای جنجالی سینمای ایران شناخته می‌شد. بیشتر فیلم‌هایی که ساخت به جنگ ایران و عراق مربوط می‌شد و سه سریال ایوب پیامبر، مردان آنجلس و یوسف پیامبر را برای تلویزیون دولتی کارگردانی کرد.

آقای سلحشور درباره شکل‌گیری این سریال در گفت و گو با خبرگزاری مهر در مرداد ۸۴ گفت در سال ۷۷ به پیشنهاد آیت‌الله علی خامنه‌ای دست بکار نوشتن سریال موسی شد. پس از چهاربار بازنویسی فیلمنامه قرار بود سریال وارد مرحله تولید شود اما نبود بودجه و امکانات و در نهایت مرگ او باعث شد پروژه به مرحله اجرایی نرسد.

فرج الله سلحشور معتقد بود این یک سریال استراتژیک برای نظام است. او از "بی توجهی مسئولان صدا و سیما انتقاد می کرد: «گویا سریال حضرت موسی را با سریال‌های آپارتمانی اشتباه گرفته‌اند در حالی که موسی یک اثر استراتژیک است که به معنای واقعی کلمه به مواجهه با جنگ نرم دشمنان می‌پردازد. این سریال ۴ هزار سال تاریخ بنی اسرائیل را افشا می‌کند و مبارزه‌ای است با جنایات صهیونیست‌ها و دفاعی است از خون مردم مظلوم غزه».

آقای سلحشور وصیت کرده بود کار نیمه تمامش را جمال شورجه کارگردان سینمای جنگ، به پایان ببرد. آقای شورجه فیلمنامه را از ۷۲ قسمت به ۵۲ قسمت کاهش داد و در حالی که تصور می شد به زودی مراحل تولید سریال آغاز شود، اقای شورجه هم سکته کرد و شرایط جسمی او اجازه نداد که پروژه را آغاز کند تا در نهایت فیلمنامه به دست آقای حاتمی‌کیا رسید.

به جز مرگ و سکته دو کارگردانی که قرار بود پروژه سریال را کلید بزنند، موضوع بودجه سریال بسیار پر سرو صدا بود. برآورد اولیه هزینه سریال ۱۸۰ میلیارد تومان بود. آقای سلحشور بعد از اینکه با در بسته صدا و سیما مواجه شد در رسانه‌ها شماره حساب داد و از مردم تقاضای کمک مالی کرد. او می گفت در مقایسه با بودجه ۱۰۰ میلیارد تومانی ساخت فیلم سینمایی محمد رسول‌الله و ۶۰ میلیارد تومانی بودجه ساخت رستاخیز این مبلغ زیاد نیست. جمال شورجه وقتی کارگردانی سریال موسی را برعهده گرفت مبلغ ۲۵۰ میلیارد تومانی را پیشنهاد داده‌ بود. اما مسئولان صدا و سیما و آقای حاتمی‌کیا صحبتی از مبلغ جدید توافق شده، نکرده‌اند.

احمد میرعلایی تهیه‌کننده سریال موسی پیشتر درباره جزییات مراحل ساخت و تولید آن گفته بود: احتمالا در چند شهر دکور می‌زنیم و بخشی از لوکیشن سریال در همان دکور سریال یوسف پیامبر تصویربرداری می‌شود و شاید به چند کشور دیگر برای پیدا کردن لوکیشن برویم. درباره بازیگران سریال هم هنوز توافقی صورت نگرفته و عملا با آمدن کارگردان جدید، ممکن است مطالعه جدیدی روی بازیگران صورت بگیرد.
تلویزیون دولتی ایران هم‌اکنون سریال تاریخی سلمان فارسی به کارگردانی داود میرباقری را در دست تولید داردصدا و سیما و سریال‌های تاریخی
در طول چهار دهه گذشته صدا و سیمای ایران بارها به سراغ تولید فیلم‌ها و سریال‌های تاریخی به خصوص مذهبی رفته است. سریال‌های سربداران، هزاران دستان، بوعلی سینا، امیرکبیر، کوچک جنگلی، روزی روزگاری، سریر تفنگ، در چشم باد، مختارنامه، روزگار قریب، یوسف پیامبر، مردان آنجلس ... از جمله این سریال‌هاست. صدا و سیمای ایران از آذرماه سال گذشته پروژه بزرگ سریال « سلمان فارسی» به کارگردانی داود میرباقری را در دست تولید دارد که گفته می شود بخش زیادی از این مجموعه تولید شده و سال آینده پخش خواهد شد. روزنامه جوان مرادماه ۹۷ از قول یک منبع مطلع نوشته بودجه این سریال یک و نیم برابر بودجه پیشنهادی برای سریال موسی است اما تهیه‌کننده سریال می‌گوید ۶۰ میلیارد تومان است.

مسئولان صدا و سیمای ایران می گویند پروژهای این رسانه برای تولید سریال‌های "فاخر" به حدود ۱۰۰ مورد می رسد.
رقابت صدا وسیمای ایران با هالیوود
داستان زندگی موسی، تازگی ندارد. ده‌ها فیلم و سریال دراین باره ساخته شده است. فیلم «ده فرمان» (۱۹۵۶)، «خروج: خدایان و پادشاهان» (۲۰۱۴)، سریال «ده فرمان» (۲۰۰۶) و انیمیشن «شاهزاده مصر» (۱۹۹۸) از آن جمله‌اند. بعضی از فیلم‌های ساخته شده به عنوان ماندگارترین فیلم‌های تاریخی سینمای جهان شناخته می‌شوند.

منبع الهام‌بخش تمام این فیلم و سریال‌ها کتاب‌های مقدس مسیحیان و یهودیان است اما قرار است سریال موسی با توجه به روایات قرآن ساخته شود. قصه و سرگذشت موسی و قوم بنی‌اسراییل یکی از مهمترین قصه‌های قرآنی است که در بیش از سی سوره به آن اشاره شده و ۱۳۶ بار نام موسی و صد بار به ماجرای موسی و فرعون و بنی اسرائیل اشاره شده است. در قرآن، به سه معجزه ید بیضاء، اژدها شدن عصا و شکافته شدن رودخانه نیل اشاره شده است.

تهیه‌کننده سریال موسی در گفت و گو با خبرگزاری تسنیم، با اشاره به جلوه‌های ویژه این سریال می‌گوید "هالیوود تا به امروز فیلم‌های زیادی را با جلوه‌های‌ویژه عظیم درباره قصه حضرت موسی تولید کرده‌است و سریال موسی عظیم‌ترین اثری است که تا به حال تلویزیون ما به خود دیده و خیلی فراتر از توان ماست، باید از لحاظ تکنیکی خود را بالا بکشیم و امیدواریم با تأمین بودجه کافی بتوانیم کار را به خوبی تولید کنیم ولی مطمئن باشید این سریال چیزی از آثار هالیوودی در جلوه‌های ویژه کم نخواهد داشت".
ابراهیم حاتمی‌کیا در آزمونی دیگر
ابراهیم حاتمی‌کیا به عنوان یکی از فیلمسازان برتر پس از انقلاب اسلامی شناخته می‌شود. کارهای سینمایی او موافقان و مخالفان بسیاری دارد. در پرونده هنری‌اش چندین جایزه از جشنواره فیلم فجر و نشان افتخار به عنوان جهادگر عرصه فرهنگ و هنر دیده می‌شود. او به بدنه "سینمای انقلابی" تعلق دارد. سال گذشته در جشنواره فجر، در مراسم نمایش آخرین فیلمش،" خروج"، با انتقاد تند روزنامه نگاران مواجه شد و خبرنگاران پرسیدند چرا به عنوان یک هنرمند درباره اتفاقات جامعه، از جمله سرکوب اعتراض‌های آبان‌ماه و سقوط هواپیمای اوکراینی سکوت می‌کند.

او در پاسخ گفت "دلیلی نمی بیند واکنشی نشان دهد. در فیلم‌هایش حرف‌هایش را می‌زند و سیاستمدار نیست".

فیلم‌های آقای حاتمی‌کیا بارها از سوی رهبر حکومت ایران مورد تمجید قرار گرفته است و از اینکه چهار فیلم آخرش را با موسسه فرهنگی هنری اوج وابسته به سپاه پاسدارن ساخته افتخار می‌کند.

آقای حاتمی‌کیا با پرونده و سابقه مشخص سینمایی و اقبالی که دست‌اندارکاران رسانه حکومتی ایران به او نشان می‌دهند، در راه ساخت عظیم‌ترین سریال تاریخی است. سریالی که بخش زیادی از پروژه توسط دیگران آماده شده و می‌خواهد روایتی از موسی و قوم یهود به بیننده بدهد.