گزارش تحقیقی - تصویری از سرکوب اعتراضات آبان ماه در ایران

رادیو فرانسه :در آبان ‌ماه گذشته افزایش ناگهانی و اعلام نشده بهای بنزین در ایران، چکه‌ای شد که کاسه صبر شهروندان را لبریز کرد.

آنان که پیش از آن نیز با مشکلات معیشتی شدیدی روبرو بودند، این افزایش «پنهانی» و پیش بینی نشده را تاب نیاوردند و پس از نیم‌روزی شگفتی و آشفتگی از شامگاه ٢٤ آبان زبان به اعتراض گشودند. ناآرامی‌ها با شتاب سراسر کشور را گرفت. همان روز ارتباطات اینترنتی با تلفن‌های همراه در شهرهای پُرآشوب به اختلال کشیده شده و از فردای آن روز، شنبه ٢۵ آبان، به دستور شورای امنیت کشور، قطع آن به تمامی کشور تسری یافت. مقامات دولتی اعلام کردند که این تصمیم به دلایل امنیتی اتخاذ شده است و زمان بازگشت آن نیز تا هنگامی که آشوب ها ادامه دارد، تداوم خواهد یافت. این چنین سرکوب شهروندان معترض با قطع ارتباطات آنان با رسانه‌های آزاد آغاز شد.
 
اعتراضات که نخست برای بیان ناخرسندی از افزایش ناگهانی بهای بنزین آغاز شده بود، به سبب نارضایتی‌های انباشته شده دیگر و نیز واکنش سرکوبگرانه دولت به شورش در مخالفت با نظام جمهوری اسلامی بدل شد. بر اساس گزارش‌های گوناگون نیروهای انتظامی و امنیتی، سپاه پاسداران و بسیج  با استفاده از سلاح‌های جنگی به رویاروئی با شهروندان پرداختند و این چنین به ابراز هر چه خشمگینانه تر ناخرسندی‌ها دامن زندند.

در روزهای نخست آشوب‌ها، هر چند اخبار و آگاهی‌های پراکنده در باره سرکوبِ شهروندان پنهان نماند، اما گستردگی و شدت آن هنگامی آشکار شد که امکان انجام برخی بررسی‌ها و پژوهش‌ها فراهم آمد. این کار اما هنوز نیز سامان درستی نیافته و اطلاع دقیقی از شمار کشته شدگان، زخمی شدگان، دستگیرشدگان در دست نیست. سازمان‌های دفاع از حقوق بشر شمار درگذشتگان را از چند صد تا یک هزار و پانصد تن ارزیابی کرده‌اند. مقامات جمهوری اسلامی ایران تا کنون از آشکار کردن شمار کشته شدگان خودداری کرده‌اند.
 
دیده بان حقوق بشر در گزارش سالانه خود که روز سه شنبه ١٤ ژانویه / ٢٤ دی ماه، منتشر کرد، پاسخ مقامات کشور به اعتراضات آبان ماه را «یکی از خونین ترین سرکوب‌ها از هنگام وقوع انقلاب تا کنون» دانست.
 
در روزها و هفته‌های پس از «خاموش شدن شورش‌ها» گزارش‌های رسانه‌ای و پژوهشی چندی در باره رویکرد و گستردگی این سرکوب‌ها انتشار یافت. هر یک از آنها بر گوشه ای از این رویدادها پرتو می‌افکند. گزارشِ تحقیقی – تصویری پیش روی شما که با بررسی صدها ویدئو و اسناد گوناگون و گفتگو با شمار بسیاری از شهروندان در ایران فراهم آمده، کوشش دیگری است برای آگاه ساختن شهروندان که وظیفه اساسی رسانه‌هاست.