بلومبرگ: چرا عربستان قادر به دور زدن تنگه هرمز نیست؟

انتخاب: جولیان لی در بلومبرگ نوشت: پس از تمام وقایعی که در تنگه هرمز در ماه های اخیر رخ داد، عربستان سعودی در مورد وابستگی خود به استفاده از این آبراه حیاتی برای ارسال نفت به بازارهای حساس خارجی نگران است. ولی برنامه این کشور برای ارسال بیشتر نفت خام از عرض کشور و صادرات آن از طریق دریای سرخ امنیت بیشتری به ارمغان نخواهد آورد.
 
به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»؛ در ادامه این مطلب آمده است: دو حمله مجزا علیه نفت کش های تجاری در ماه ژوئن در نزدیکی تنگه هرمز باعث افزایش هزینه ها و نرخ های بیمه شده است. اوایل این ماه نیروهای بریتانیایی یک نفت کش تجاری ایران را در نزدیکی تنگه جبل الطارق توقیف کردند. مقامات بریتانیایی ادعا می کنند که این نفت کش بر خلاف تحریم های اتحادیه اروپا در حال انتقال نفت به سوریه بوده است. هفته گذشته نیروهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در اقدامی تلافی جویانه یک نفت کش بریتانیایی را در تنگه هرمز توقیف کردند. بعد از این حادثه، نفت کش های بریتانیایی از عبور از این آبراهه حیاتی پرهیز کرده اند.
 
به همین خاطر تولید کنندگان نفت با توجه به شرایط کنونی در منطقه در حال بررسی گزینه های دیگر هستند. عربستان سعودی بر خلاف کشورهای دیگر راه های دیگری برای صادرات نفت خود دارد. عربستان و امارات تنها کشورهای خلیج فارس هستند که با یک دریای دیگر نیز مرز ساحلی دارند. در مورد عربستان باید اشاره کنیم که کرانه غربی این کشور توسط دریای سرخ احاطه شده است.
 
در حال حاضر یک خط لوله نفتی بزرگ وجود دارد که نفت خام عربستان را از میادین نفتی آن در شرق کشور به سواحل غربی می رساند. این خط لوله با ظرفیت انتقال 5 میلیون بشکه نفت در روز یکی از بزرگترین خط لوله های جهان است. تنش های اخیر در تنگه هرمز باعث شد که روند توسعه این خط لوله تسریع شود.
 
عربستان قصد دارد تا ماه سپتامبر ظرفیت این خط لوله را به 7 میلیون بشکه در روز افزایش دهد. اما اخیرا شرکت دولتی نفت عربستان با نام آرامکو فاش کرد که اتمام این پروژه حداقل چهار سال دیگر طول خواهد کشید و ظرفیت نهایی آن تقریبا نیم میلیون کمتر از مقدار پیش بینی شده خواهد بود.
 
آرامکو همچنین ظرفیت صادرات نفت خود از سواحل دریای سرخ را تقویت کرده است. مسئولان عربستانی توانستند ظرفیت پایانه نفتی یانبو را به 3 میلیون بشکه در روز برسانند.
 
اما آیا این اقدامات امنیت بیشتری برای صادرات نفت عربستان فراهم خواهند کرد؟ این طور به نظر نمی رسد.
 
خط لوله شرق به غرب عربستان در ماه می مورد حمله پهپادها قرار گرفت. شورشیان حوثی یمن مسئولیت این حملات را قبول کردند. اما مقامات آمریکا ادعا کردند که این حمله از داخل عراق نشات گرفته است، چون مرز عربستان در آن منطقه نا امن تر است. اگر درگیری ها با ایران بیش از این افزایش یابد، جلوی چنین وقایعی را نمی توان گرفت.
 
این خط لوله هنوز ظرفیت بیشتری برای انتقال نفت دارد. سال گذشته فقط 2.1 میلیون بشکه نفت در روز از طریق این خط لوله به سواحل غربی انتقال داده شد. مقصد اصلی نفت منتقل شده پالایشگاه های مستقر در یانبو هستند. علاوه بر این، مطابق با گزارش های وب سایت ردیابی تانکر شواهدی وجود ندارد که تشدید تنش ها در ماه های اخیر به افزایش صادرات نفت از طریق دریای سرخ منجر شده باشد. در چند ماه گذشته سهم نفت صادر شده عربستان از طریق دریای سرخ نسبت به کل صادرات این کشور از 12 درصد به 10 درصد رسیده است.
 
اما نفت کش های عربستانی برای صادرات نفت از دریای سرخ باید از باریکه خطرناک دیگری عبور به نام تنگه باب المندب عبور کنند. این باریکه بین یمن و جیبوتی قرار دارد و در نهایت به اقیانوس هند و مسیرهای دریایی در آسیا متصل می شود. عبور از این باریکه دریایی نیز می تواند به اندازه تنگه هرمز خطرناک باشد.
 
سال گذشته نفت کش های عربستانی دوبار در تنگه باب المندب هدف قرار گرفتند. در نهایت عربستان عبور کشتی های خود را از این تنگه متوقف کرد.
 
بنا براین، صادرات نفت خام از طریق دریای سرخ می تواند وظیفه محافظت از نفت کش ها را پیچیده تر کند، زیرا نیروهای دریایی باید هم زمان دو آبراهه مهم در منطقه را تحت کنترل داشته باشند.
 
ایران در گذشته نشان داده است که به راحتی می تواند برای نفت کش های عبور کننده از تنگه هرمز مزاحمت ایجاد کند. گفتنی است، گروه های نزدیک به ایران در یمن می توانند به زودی توانایی های خود را برای ایجاد اختلال در عبور و مرور کشتی ها در تنگه باب المندب نشان دهند.