آیا زنان مجرد شادتر از زنان متاهل هستند؟

جمعیت افراد مجرد در جهان در حال افزایش است. مجردها روابط اجتماعی بهتر و محکم‌تری دارند، از تحصیلات بهتر برخوردارند و از شغل خود بیشتر از افراد متاهل لذت می‌برند، غذاهای سالم‌تر می‌خورند و در سن پیری تنهایی را کمتر احساس می‌کنند.
 
تازه‌ترین پژوهش‌ها نشان می‌دهد که مجردها ۲۵ درصد جمعیت عصر پساصنعتی را تشکیل می‌دهند. فرصت‌های شغلی، آزادی‌های مالی، شهرنشینی، آزادی زنان، سکولاریزم جهانی و نظام‌های رفاهی سبب شده‌اند که نیازهای اقتصادی، اجتماعی افراد به ازدواج و تشکیل یک خانواده‌ای سنتی کاهش یابد.
 
سعدیه عظمت، کمدین مسلمان بریتانیایی و پاکستانی‌تبار، برنامه‌ای برای کانال دو رادیو بی‌بی‌سی ساخته با عنوان "زندگی مجردی" که در آن، به این سوال پاسخ می‌دهد که آیا می‌شود مجرد ماند و شادتر زندگی کرد؟ این برنامه چهاردهم ژوئیه از این کانال پخش می‌شود.
 
حدود ۴۰ درصد از بزرگسالان بریتانیا مجرد هستند و تجرد بین گروه‌های سنی متفاوت در این کشور در حال افزایش است. تقریبا بیش از نیمی از افراد ۲۵ تا ۳۹ ساله مجرد هستند.
 
تحقیقات نشان می‌دهد که افراد مجرد شاد‌تر، سالم‌تر و موفق‌تر از همتایان متاهل شان‌ هستند. با آن که یک تصور کلی و کلیشه‌ای وجود دارد که افراد مجرد مایوس و ناامیدند و از تنهایی رنج می‌برند، اکثر تحقیقات در این رابطه عکس آن را نشان می‌دهد.
 
اورل دایموند، از دانشگاه عبری اورشلیم، به بی‌بی‌سی گفت: "مهم‌ترین عنصر خوشی و سلامتی افراد، ازدواج و تشکیل یک خانواده‌ هسته‌ای و سنتی نیست بلکه داشتن دوستان زیاد و رضایت از این دوستی‌ها است".
 
پاول دولان، استاد علوم رفتاری در مدرسه اقتصاد لندن نیز به بی‌بی‌سی گفته‌است زنانی که آگاهانه تصمیم می‌گیرند و مجرد می‌مانند، شادترین هستند و در مقایسه با همتایان صاحب فرزندشان بیشتر عمر می‌کنند. وقتی از پاول دولان پرسیده شد که چرا با این وجود بسیاری از افراد مجرد خود را غمگین و افسرده احساس می‌کنند، او در جواب گفت: "دلیل آن، این باور اشتباه است که ازدواج و تشکیل خانواده کلید خوشبختی است".
 
یک دختر مجرد ۳۲ ساله‌ افغان بنام مستعار فرشته که در رشته بازاریابی دیجیتال در لندن تحصیل و پاره وقت کار می‌کند، می‌گوید: "از زندگی مجردی خیلی راضی هستم، محدودیتی در زندگی من وجود ندارد، هر وقت خواسته باشم می‌خوابم، می‌خورم و بیرون می‌روم. کسی نیست که به وی پاسخگو باشم، در انتخاب لباس و روابط اجتماعی‌ام هم مستقل هستم و از آزادی مالی نیز برخوردارم. وقتی با دوستانم گاه و بیگاه تماس می‌گیرم، کسی نیست که حسادت کند و این روابط مرا زیر سوال ببرد."
سعدیه عظمت (سمت راست) کمدین، و پورنا بل (سمت چپ) که از زندگی مجردی لذت می‌برد. شوهر معتاد خانم بل خودکشی کرده استدختران وسیله‌ای تولید نسل و ارضای خاطر دیگران؟
آوید دهیار، فعال حقوق زنان مقیم لندن به این باور است که دخترانی که با قوت و اراده قوی عزم ‌می‌کنند تا سفر زندگی را بدون تکیه بر دوش دیگران به پیش برده و خود حلال مشکلات دیگر نیازمندان جامعه باشند، به‌ یقین از طبع خاطر بالایی برخوردار هستند و زندگی سالم‌تر و شادتری را تجربه می‌کنند.
 
او می گوید: "جامعه‌ای سنتی و عقب نگه داشته شده‌ که درگیر خرافات و مردسالاری است و دختران مجرد بین سنین ۲۰ تا ۳۰ سالگی را 'جنس دوم ' می‌داند و از حق تجارت و مالکیت مستقل محروم می‌کند، باعث شده تا دختران کمتر به شخصیت‌سازی خود بپردازند و از حس خوبی که از موفقیت‌های فردی به دست می‌آید لذت نبرند. این دختران اکثرا به ازدواج هایی تن می‌دهند که هدف آن تنها‌ فرار از قضاوت و داوری این جامعه بسته و خرافاتی است نه تشکیل هدفمندانه‌ای خانواده."
 
این در حالی است که یافته‌های علمی ثابت کرده‌است که زنان مجرد شادترند و از زندگی فردی، اجتماعی و حرفه‌ای خود راضی‌تر هستند. چون می‌توانند رویاهای خود را دنبال کنند، از استقلال مالی و اجتماعی بر خوردار باشند و در نتیجه اعتماد به نفس‌ بالاتری داشته باشند.
 
سعدیه عظمت می‌گوید: "مجرد بودن به این معنی نیست که شما جذاب و خوشایند نیستید."
 
او که ۳۲ سال سن دارد و هنوز ازدواج نکرده‌است، می‌گوید که کشورهای اروپایی تجرد را تا حدی پذیرفته‌اند و باید کشورهای اسلامی هم در این زمینه انعطاف پذیری بیشتری نشان بدهند.
 
آوید دهیار می‌گوید: ما همه باید با هم به حمایت از دخترانی برخیزیم که خود را فراتر از وسیله تولید نسل و ارضای خاطر دیگران می‌بینند و به آنان اطمینان بدهیم که به نیرو و همت‌شان باور کرده و به دیده‌ قدر نگریسته می‌شوند.
 
علی‌رغم افزایش تعداد افراد مجرد در جهان، باورها به ایده‌آل بودن ازدواج و فرزند داشتن همچنان قوی و پابرجا است.
 
اکنون اما کارشناسان می‌گویند که سیاست‌های مالیاتی و مسکن دولت برای حمایت از ازدواج و خانواده باید تغییر کند چون شمار افرادی که تجرد را به ازدواج ترجیح می‌دهند، در حال افزایش است.
دختران مجرد در افغانستان هم شاد هستند؟ فاطمه مددی، روزنامه‌نگار در کابل، چندی پیش 'جشن طلاق' گرفت که با واکنش‌های زیاد در شبکه‌های اجتماعی مواجه شد. او در صفحه فیس‌بوکش نوشته طلاق "پلی ا‌ست برای تجربه کردن روزهای خوب باقی‌مانده از عمر و به زیبایی ازدواج، نیاز به شکوه و جشن و شیرینی دارد". ازدواج در فرهنگ افغانستان سرنوشت اجتناب‌ناپذیر است، با این وجود این روزها افراد به دلایل مختلف یا دیرتر ازدواج می‌کنند و یا تجرد را بر ازدواج ترجیح می‌دهند. برخی از افراد پس از طلاق تصمیم می‌گیرند تنها زندگی کنند و یا با مرگ همسرشان، بیوه بمانند.
 
در افغانستان دخترانی که به آستانه ۳۰ سالگی رسیده‌اند و هنوز به دلایل مختلف مجرد هستند تحت فشارهای زیاد خانوادگی، اجتماعی و فرهنگی قرار می‌گیرند. هرچند ممکن است دوران تجرد برای پسران هم در این کشور همراه با فشارهای روانی و ذهنی باشد، اما این فشار برای دختران به مراتب بیشتر است چون نگاه جامعه نسبت به تجرد دختران منفی‌تر از پسران است و همین تفاوت‌ها فشار این دوره را بر روی دختران بیشتر می‌کند.
 
مردم افغانستان نسبت به مردان مجرد در مقایسه با زنان مجرد مهربان‌ترند. دختران مجرد بالای ۲۵ سال یا ۳۰ سال پیوسته زخم زبان می‌شنوند و به نام‌های ناپسند یاد می‌شوند که ممکن است آسیب‌های روانی زیادی را در قبال داشته باشد.
 
نرگس موسوی، دختر ۲۳ ساله‌ای که بیش از یک سال است برای تحصیل به سوئیس رفته ‌است، به بی‌بی‌سی می‌گوید این تنها افراد نافهم و بی‌سواد نیستند که دختران جوان و مجرد را در افغانستان به نام‌های مختلف یاد می‌کنند، حتی دانشگاهیان و افراد تحصیل کرده زنان جوان و مجرد را مورد تحقیر و توهین قرار می‌دهند.
 
او می‌گوید: "دختران مجرد بالای ۲۰ سال را 'خانه‌مانده و ترشیده ' می‌گویند، می‌گویند چون در بیرون از خانه و شانه‌ به ‌شانه با مردان کار می‌کنند کسی با آنها ازدواج نمی‌کند و زنان باید در خانه باشند. این طرز دید و باورهای نادرست به دخترانی که می‌خواهند مستقل و خودکفا باشند به شدت آسیب روحی می‌زند."