پیمان ورسای صد ساله شد : پیمانی که با قربانی کردن آلمان موجب ظهور فاشیست ها شد

یورونیوز :پیمان ورسای یکی از مهم ترین معاعدات بین المللی قرن بیستم است. قراردادی که به عهدنامه صلح نیز معروف است و طی آن رسما جنگ جهانی اول در ۲۸ ژوئن سال ۱۹۱۹ پایان یافت.
 

هرچند مفاد این پیمان در ژانویه سال ۱۹۲۰ به اجرا گذاشته شدند.

 
امروز دقیقا یک قرن از این پیمان بین المللی می گذرد و هم چنان مفاد این پیمان از نگاه پژوهشگران یکی از پیچیده و کامل ترین متون در علوم سیاسی و روابط بین الملل به شمار می رود.
 
این پیمان همانگونه که از آن نام برمی آید در کاخ ورسای فرانسه، منزل آخرین پادشاه فرانسه لویی شانزدهم، تصویب شد.
دوران کارت، مخبر و کارشناس جنگ جهانی اول می گوید روند نوشتن و شکل گیری متن چنین پیمانی در نوع خود بی نظیر است. دیپلمات های نیروهای متفقین برای خلق چنین متنی هزاران قرارداد و پیمان های دیگر را مطالعه کردند. مساله مهم برای نیروهای متحد دریافت غرامت از کشور آلمان بود. امپراطوری آلمان باید خلع سلاح می‌شد و به متفقین خسارت می‌پرداخت.
 
هم چنین هدف دوم آنها چندپارگی امپراطوری عثمانی بود. سرزمین های این امپراطوری باید بنوعی تقسیم می شد که منافع آن به کشورهای قربانی جنگ هم می رسید.
یکی از نکات کلیدی این پیمان که نقش تاریخی مهمی دارد تشکیل کشور عربستان سعودی بود. امیر فیصل از سرزمین حجاز طبق مفاد این پیمان اجازه پیداکرد تا کشور کنونی عربستان سعودی را تشکیل دهد.
اختلاف نظر میان قدرت های کوچک و بزرگ بر سر متن قرارداد
 
مفاد چنین پیمانی بی شک در درجه اول منافع قدرت های بزرگ آن زمان بریتانیا، فرانسه، آمریکا و ایتالیا را بیشتر از دیگر کشورها تامین می کند. چرا که دیپلمات هایی از این کشورها بیشترین تاثیر و نفوذ را در نگارش پیمان ورسای داشتند.
تحقیر آلمان و خشم ملی گرایانه ای که پایه گذار جنگ جهانی دوم شد
بخش اعظم متن این پیمان که در چهارصد و چهل ماده و ۱۵ فصل تنظیم شد مربوط به جدا کردن بخش‌هایی از سرزمین آلمان بود. از جمله آلزاس و لورن که به فرانسه اهدا شدند و دوباره هیتلر در جنگ جهانی دوم بطور موقت این مناطق را به اشغال خود درآورد.
 
در بخش هایی از متن این عهدنامه می خوانیم : «آلمان با هزینه خود برای متفقین کشتی بسازد. این کشور باید از تمامی دارایی‌های خود در سایر کشورها چشم بپوشد. آلمان باید ۵۰۰۰ موتور قطار و ۱۵۰ هزار اتومبیل برای متفقین تولید کند. آلمان باید به مدت ۱۰ سال زغال سنگ فرانسه و ایتالیا و بلژیک را تامین کند.»
 
بسیاری از تحلیلگران سیاسی می گویند قربانی کردن کامل آلمان در چارچوب پیمان ورسای خشم ملی گراهای آلمانی را افزایش داد و باعث ظهور فاشیست ها و در راس آنها هیتلر شد که جاه طلبی های غیرانسانی او جان میلیون ها شهروند و نظامی را در طول پنج سال گرفت. رایش سوم رهبر آلمان نازی بارها این عهدنامه را «عامل غارت آلمان» معرفی کرده بود.
رأی دهید
نظر شما چیست؟
جهت درج دیدگاه خود می بایست در سایت عضو شده و لوگین نمایید.