جریان اظهارات جنجالی آریانا سعید درباره «حجاب» به کجا ختم شد

بی بی سی ، محجوبه نوروزی

آریانا سعید که بی‌تردید می‌توان گفت مشهورترین آوازخوان زن در افغانستان است، هرازگاهی جنجال‌آفرین می‌شود، گاهی پوشش غربی‌اش و گاهی هم اظهارات رک و صریحش منتقدان و مخالفانش را به خشم می‌آورد و مباحث داغی را در رسانه‌های اجتماعی در میان کاربران افغان ایجاد می‌کند.
 
این بار اظهارات او در باره زنان محجبه مانند بمبی در شبکه‌های اجتماعی ترکید و باز هم برای آریانا سعید جنجال‌ آفرید. او این اظهارات را در یک ویدیوی لایو ۴۰ دقیقه‌ای که از طریق صفحه‌ رسمی‌اش در فیسبوک‌ پخش می‌شد، در پاسخ به سوالات و نظرات برخی از مخاطبان خود مطرح کرد.
 
در این ویدیو خانم سعید با نامزدش حسیب سائد در داخل یک خودرو نشسته‌اند. آقای سائد کامنت‌ها و پرسش‌های مخاطبان را می‌خواند و آریانا سعید به آنها پاسخ می‌دهد. آقای سائد کامنت یک کاربر با اسم فاطمه را می‌خواند که خطاب به آریانا سعید نوشته است:"از خدا بترس و در باره آخرت خود فکر کن" آریانا سعید در واکنش می‌گوید: "من خدا را شاید بیشتر از تو بشناسم که به تو دشنام نمی‌دهم و تو را توهین نمی‌کنم. قلب مهربان دارم و به غریب دلم می‌سوزد...."
 
او خطاب به منتقدانش می گوید که حتی کامل‌ترین فرد نباید دیگران را قضاوت کند و مورد انتقاد قرار بدهد و می افزاید که "شما نمایندگان و یا پیامبران خدا نیستید که می‌آیید و درباره دیگران قضاوت می کنید."
 
اما آنچه که بیشتر از هرچیز دیگر منتقدان خانم سعید را خشمگین کرده ‌و آن را "توهین‌آمیز" خوانده‌اند، اظهارات او در باره شماری از زنان حجاب‌پوش است.
 
خانم سعید می‌گوید: "مسلمان بودن به این نیست که بر فرقم چادر (روسری) بکنم و در زیر چادر هفت خر گنده (گندیده) بو بدهیم و شاور (دوش) نگیرم. بسیاری‌ها را دیده‌ام که چادرنماز می‌پوشند و (صورت خود را) تا اینجا پت (پنهان) می‌کنند ولی از زیر بو از جانش (بدنش) می‌برآید."
'اظهارات توهین‌آمیز'
این بخش از حرفهای آریانا سعید غوغایی در میان منتقدان و برخی از کاربران صفحات اجتماعی ایجاد کرده است. برخی او را به توهین به مقدسات دین اسلام متهم کرده‌اند. تعدادی هم اظهارات آریانا سعید را با رکیک‌ترین الفاظ تقبیح کرده‌اند و شماری هم پا فراتر نهاده و حتی خانم سعید را به مرگ تهدید کرده‌اند.
 
از سوی دیگر منتقدان او را "فرصت‌طلب و زن‌ستیز" خطاب کرده‌اند و طرفداران خانم سعید نیز ویدیوها و عکسهایی را در دفاع از او در شبکه‌های اجتماعی منتشر کرده‌اند.
یکی از ویدیوهایی که توجه‌ بیشتر کاربران را به خود جلب کرده‌ است، واکنش فرشته کوهستانی از فعالان مدنی و رئیس جنبش زنان کاپیسا در افغانستان است. خانم کوهستانی حجاب دارد.
 
خانم کوهستانی در یک نوار ویدیویی بیست دقیقه‌ا‌ی در صفحه رسمی فیسبوک خود اظهارات آریانا سعید  را "توهین آمیز" خوانده‌ است.
 
در این ویدیو خانم کوهستانی از کاربران صفحات اجتماعی خواسته است تا ویدیوی وی را آنقدر به اشتراک بگذارند که تا بتواند به دست "این رقاصه" برسد. او این اظهارات آریانا سعید را نه تنها توهین به زنان افغانستان بلکه توهین به تمام زنان مسلمان جهان خوانده ‌است.
 
خانم کوهستانی در این ویدیو خطاب به آریانا سعید می‌گوید: "تو از راه خدا و انسانیت دور شدی و با برهنه ساختن بدنت فکر می‌کنی که می‌توانی فرهنگ غرب را به افغانستان بیاوری، کور خواندی."
 
اما برخی از طرفداران آریانا سعید خود این واکنش خانم کوهستانی را توهین‌آمیز و الفاظی را که او به کار برده، رکیک توصیف کرده‌اند. طرفداران آریانا سعید خانم کوهستانی را به "زن ستیزی" متهم کرده‌اند و می‌گویند که او خود برای کسب شهرت از این فرصت سوء‌استفاده کرده تا جای پایی برای خود در سیاست یک کشور "مردسالار" و "زن‌ستیز" مثل افغانستان باز کند.
 
خانم کوهستانی در این ویدیو آریانا سعید را بارها "رقاصه، بی‌حیا و تن‌فروش" خطاب می‌کند و خطاب به مردان افغانستان می‌گوید که حجاب حیثیت ناموس را دارد و می‌افزاید که "به ناموس شما توهین شده‌است، برخیزید و در مقابل این زن ایستادگی" کنید. خانم کوهستانی حتی از دولتمردان افغانستان می‌خواهد خانم آریانا سعید را ممنوع الورود کنند تا او نتواند به افغانستان بازگردد.
 
ولی طرفداران آریانا سعید از او دفاع کرده‌اند.بهزاد احمدی یکی از طرفداران آریانا سعید نوشته‌است: "بانوی با قلب مهربان، شرافت، انسانیت و شخصیت خودت قابل افتخار است. همیشه مبارز واقعی برای بانوها بودی، کسانی هستند که پاس این همه را نمی‌دانند..."
 
خانمی حجاب‌پوشی به اسم سحر کاردان نوشته‌است: "دوست‌داشتنی، من واقعا خوشدار به این هستم که شما را همیشه در کنار خود داشته باشیم." و صدها کامنت مشابه دیگر.
 
برخی هم گفته‌اند که زنان براساس حجاب شان نباید اینگونه قضاوت شوند. عطیه مهربان نوشته است:"من محجب نیستم و از نگاه‌های عجیب بعضی خانم‌های محجب که فکر می‌کنند همه اسلام معلوم نشدن تار موی است، متنفرم. اما بیشتر از این نگاه‌ها تنفر از آن باوری دارم که فکر میکند هر زن محجب ریا کار، بد‌سلیقه، بوی‌گین و عقب مانده است."
اما اصل داستان چه بود؟
این واکنش سبب شد آریانا سعید برای توضحیات بیشتر در مورد اظهاراتش نوار ویدیوی دیگری را منتشر کند و در باره اظهارات در باره حجاب توضیح بدهد. در این ویدیو خانم سعید می‌گوید هدف او به هیچ وجه تمام زنان حجاب پوش نبوده ‌است، بلکه صرفا یک تعداد خیلی محدودی بوده که به رغم نقص‌ها و معایبی که خودشان دارند و نظافت را که جزء ایمان است رعایت نمی‌کنند، پیوسته به آریانا سعید می‌تازند و او را که حجاب نمی‌پوشد به باد انتقاد می‌گیرند.
 
آریانا سعید بخشی از ویدیوی چهل دقیقه‌ای خود در ادامه این توضیحات‌اش را دوباره به اشتراک گذاشته که در آن آمده است: "من که اینگونه لباس‌ها را می‌پوشم، نماز خود را هم می‌خوانم و وضو هم دارم و شاور (دوش) هم می‌گیرم."
 
در قسمتی دیگر خانم سعید می‌گوید: "انسانیت و مسلمان بودن به این نیست که حتمن باید حجاب داشته باشید، من افرادی را می‌بینم که حجاب می‌پوشند و فکر می‌کنم حتما پنج بار نماز هم می‌خوانند و چقدر باید پاک و تمیز باشند چون حجاب برسر دارند، اما چنین نیست. درحالیکه شماری از آنها بو می‌دهند اما حجاب را صرف به این خاطر می‌پوشند که مردم نگویند او مسلمان نیست."
این لباس آریانا سعید که در کنسرت پاریس پوشیده بود، بحث‌های زیادی جنجالی را در پی داشت نظر آریانا سعید در باره حجاب
آریانا سعید می‌گوید: مادر خودم حجاب می‌پوشد، من مخالف حجاب‌پوشیدن کسی نیستم، این یک انتخاب فردی است و افراد باید حق انتخاب داشته ‌باشند.
 
در حالی که پوشیدن حجاب برای زنان افغانستان یک موضوعی رسمی و قانونی نیست، فشار اجتماعی شدیدی برای پوشش حجاب در افغانستان وجود دارد. در طول دوره حکومت طالبان زنان مجبور به پوشیدن برقع بودند اما پس از سرنگونی طالبان، حکومت جدید اجبار برای پوشیدن برقع را لغو کرد.
 
اکنون با وجود فشارهای اجتماعی تعداد زیادی از زنان در شهرهای بززگ افغانستان با پوشیدن حجاب مبارزه می‌کنند و سعی می‌کنند حتی در اماکن عمومی برقع و یا چادری نپوشند.
 
حدود دو سالی پیش هم زمانی که آریانا سعید در کنسرتی در پاریس با لباسی به رنگ پوست ظاهر شد، زیر انتقادهای شدید کاربران رسانه های اجتماعی و افراد متدین در داخل و خارج از افغانستان قرار گرفت. فشار انتقادها به اندازه ای بود که وی ناگزیر شد در یک حرکت نمادین این لباس خود را آتش بزند.
 
پیش از آن هم اجراهای خانم سعید در تلویزیون و بعدها بر روی صحنه جنجال‌های بسیاری را ایجاد کرده‌ بود. در اولین اجرای آریانا سعید در تلویزیون طلوع، او آهنگی از خواننده فقید افغانستان احمد ظاهر را اجرا کرد که در این اجرا لباسی تنگ و سفید بر تن داشت که باعث بحث و جنجال بسیاری در میان مردم افغانستان در شبکه‌های اجتماعی شد.
 
آریانا سعید در سال ۲۰۱۷ به مناسبت روز استقلال افغانستان کنسرتی را در کابل برگزار کرد که جنجال‌های زیادی از طرف بعضی افراد دینی به دنبال داشت.
 
بسیاری از طرفداران آریانا سعید زنان و دختران جوانی هستند که از طرز لباس پوشیدن و آرایش او پیروی می‌کنند و این موضوع، افراطی‌ها و تندروان مذهبی را که مخالف گسترش پدیده‌های غربی در جامعه عمیقا سنتی افغانستان هستند، خشمگین می‌کند.