پنجشنبه ۱۱ بهمن ۱۳۹۷ - ۳۱ ژانویه ۲۰۱۹
روایتها
دویچه وله : عزتالله ضرغامی خود در گفتوگو با روزنامه شرق حاضر به شرح درگیری لفظی خود با رئیس جمهوری ایران نشده و گفته است: «قرار شده است که کسی از بحث و جزئیات درون جلسه، چیزی به بیرون از جلسه منتقل نکند. من هم چیزی نمیگویم. سایرین میتوانند روایتهای خود را از جلسه نقل کنند.»
یکی از این راویان محمد ایمانی، عضو شورای سردبیری روزنامه حکومتی کیهان است. ایمانی دوشنبه گذشته در کانال تلگرامی خود نوشته بود: «آقای ضرغامی در جلسه اخیر شورای عالی فضای مجازی خطاب به روحانی گفته این حرفها چی بود که شما درباره حجاب و فضای مجازی و فیلترینگ در وزارت ارتباطات گفتید؛ بعضی از این سخنان غیرواقعی و برخی دیگر معارض ارزشهای اسلامی و انقلابی است. انتقاد ضرغامی، به غرور روحانی برخورده و از موضع بالا با خشم و عصبانیت گفته؛ من نباید به شما پاسخ بدهم، پاشو برو بیرون! ضرغامی هم پاسخ داده که شما نمیتوانید اعضای شورا را بیرون کنید. پس از آن، روحانی که انتظار قاطعیت و صراحت از ضرغامی را نداشته، از جلسه بیرون رفته و به انتقاد ضرغامی که اعتراض برخی دیگر از اعضا هم بوده، پاسخ نداده است.»
همچنین علی نادری، سردبیر اسبق رجانیوز، سایتی که منتسب به نزدیکی به مصباح یزدی است، در اینستاگرام مدعی شده است که: «روحانی به ضرغامی میگه به شما ربطی نداره من چی گفتم. ضرغامی هم میگه به خودت و همه کس و کارت ربط نداره، به من ربط داره. شما باید اینجا توضیح بدید چرا این حرفها را زدی.»
روحانی چه گفته بود؟ روحانی هفته پیش در جلسهای با حضور وزیر، معاونان و مدیران وزارت ارتباطات گفته بود «متأسفانه در مسئله حجاب، اول از زن شروع میکنیم، درحالیکه قرآن ابتدا مرد را از نگاه هرز دور میکند، اما ما میرویم و بهخاطر حجاب دختران و زنان را دستگیر میکنیم... همه آنچه درباره حجاب در قرآن آمده برای حمایت از زن است، اما بهگونهای رفتار شده که انگار باید چماقی بر سر زن باشد و این بهخاطر آن است که مسئله حجاب را درست در جامعه تبیین نکردیم.»
این سخنان روحانی انتقاد آیت الله مکارم شیرازی را نیز به همراه داشت. مکارم گفته بود سخنان روحانی درباره «فضای مجازی» و «حجاب» زننده بوده است.
"خصومتی" دیرین
روزنامه شرق در شماره امروز خود از سابقه طولانی "خصومت" ضرغامی با روحانی خبر داده و ریشه آن را به سال ۹۲ برگردانده است؛ زمانی که رئیس وقت صدا و سیمای جمهوری اسلامی میخواسته مجری مصاحبهای به مناسبت "گزارش صدروزه روحانی" را خود انتخاب کند که البته در نهایت "مجبور به کوتاه آمدن" شده است.
این روزنامه اصلاحطلب همچنین اتخاذ مواضعی از سوی ضرغامی علیه روحانی را، از جمله مبنی بر اینکه "او موافق حصر بوده یا تلگرام با دستور او فیلتر شده"، از "نشانههای دیگر اختلاف" میان آنان میداند. شرق همچنین نوشته است: «رئیس پیشین صدا و سیما حتی گفته است که خودش را رقیب روحانی میداند؛ شاید از آنجا که نتوانسته از لیست جبهه پایداری در انتخابات ۹۶ بهعنوان گزینه نهایی وارد کارزار انتخابات شود و با روحانی رقابت کند.»
ضرغامی ۱۸ آبان ۹۳ با حکم رهبر جمهوری اسلامی به عضویت شورای عالی انقلاب فرهنگی و شورای عالی فضای مجازی منصوب شدضرغامی در مصاحبهای مفصل با روزنامه آرمان در روز ۱۵ اردیبهشتماه گذشته گفته بود: «نکته جالب درباره آقای روحانی این است که هنگامی که با ایشان صحبت میکنید و برای ایشان دو ساعت استدلال میکنید، هنگامی که جلسه تمام میشود انگار که با این بشقاب صحبت کردهاید و هیچ تغییری در رویکرد ایشان مشاهده نمیکنید. این وضعیت حتی در چهره ایشان نیز وجود ندارد و چهره ایشان به شکلی نیست که انسان علاقه به ادامه دادن داشته باشد.»
او پیشتر نیز در ۱۶ بهمنماه سال ۹۶ در مصاحبهای با روزنامه شرق ضمن بیان همین مضمون، گفته بود: «من مصلحت نمیبینم برخی کنتراستهای رفتاری آقای روحانی را بگویم. خوب نیست؛ شاید زمانی بگویم. ایشان عمدتا بعد از ریاستجمهوری متفاوت شد.»
عزتالله ضرغامی در ماجرای انتخاب دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز مدعی شده بود که وحید حقانیان، معاون امور ویژه دفتر رهبر جمهوری اسلامی، با اعضای این شورا تماس گرفته تا به گزینه پیشنهادی حسن روحانی رأی بدهند. محمد مهاجری، فعال سیاسی اصولگرا، در واکنش به این اظهارات به کنایه نوشته بود: «دبیر جدید شورای انقلاب فرهنگی را نمیشناسم. اما اینطور که برادر ضرغامی علیه او خیز برداشته، آدم یاد جمله پشت کامیونی "الحسود لایسود" میافتد. لابد او برای کرسی دبیری شورای انقلاب فرهنگی کت و شلوار دوخته و ناگهان دیده به درد نمیخورد. کت و شلوار را نگه دار سردار؛ انتخابات ۱۴۰۰ نزدیک است!» به گزارش شرق، علی جنتی، وزیر ارشاد دولت اول روحانی نیز پیشتر مدعی نارضایتی ضرغامی از "حضور فردی با گرایش سیاسی متفاوت در سمت دبیری شورا" شده بود.
واکنشهای گسترده
انتشار خبر درگیری لفظی رئیس پیشین صدا و سیمای جمهوری اسلامی با روحانی موجی از واکنشها را در شبکههای اجتماعی به همراه داشت. در این میان، بسیاری از اصولگرایان به دفاع از ضرغامی پرداختند. از جمله حمید رسایی در توییتی با هشتگ "ضرغامی دمت گرم" نوشت: «در جلسه شورای فضای مجازی آ. روحانی به سئوال منطقی آ. ضرغامی پاسخ که نداده هیچ، با باد دماغ به این عضو شورا گفته پاشو ازجلسه برو بیرون! ضرغامی بیرون نرفته، روحانی جلسه را ترک کرده، گفته دیگه شرکت نمیکنم! آقا ما ۴۰ سال قبل انقلاب کردیم تا کسی برامون ادای شاه را در نیاره.»
توحید عزیزی، فعال رسانهای اصولگرا هم نوشت: «اگر از ۶ سال قبل، هر وقت روحانی زیادهگویی و خبطگویی میکرد، آزادمردی به پا میخاست و از شیخ در مورد سخنان نسنجیدهاش توضیح میخواست، وضع امروز مردم و مملکت، چنین نبود.»
برخی هم اعتراض ضرغامی به روحانی را با انتخابات آینده ریاست جمهوری مرتبط دانستهاند. علی کرمی، روزنامهنگار و فعال سیاسی، در توییتر نوشته است: «ضرغامی تلاش میکند با تندروی و درگیر شدن با روحانی و تکیه بر سابقهاش در سپاه و صدا و سیما خود را به عنوان لیدر و نامزد انتخاباتی آتی بر اصولگرایان و طیفهای مختلف مخالف روحانیلاریجانی تحمیل کند. بازسازی تجربه عملیاتی احمدینژاد در دهه هشتاد.»
داود حشمتی، روزنامهنگار نیز همین مضمون را به گونهای دیگر بیان کرده و در توییتر نوشته است: «کمتر از یک ماه پیش ضرغامی علیه وحید حقانی نیز یک حمله دیگر را طراحی کرد. او میخواهد احمدینژاد ۱۴۰۰ باشد. ضرغامی میخواهد با زبانی برنده در انتخابات برنده باشد. اما خیال باطل است.»
کاربر دیگری هم به نام "مهدی بیک" در دفاع از روحانی توییت کرده است که ضرغامی: «هر شب خواب پوشیدن ردای ریاست جمهوری رو میبینه و چون هیچ افتخاری نداره، توهم برِش داشته که دیواری کوتاهتر از منتخب مردم نیست؛ میخواد توجه تندروها رو جلب کنه؛ خبر نداره که مردم بیشتر ازش متنفر میشن.»
برخی نیز از زاویهای دیگر به مجادله لفظی ضرغامی و روحانی پرداختهاند و این حادثه را فرصتی برای یادآوری وضعیت سرکوبها در جامعه به رئیس جمهوری ایران قرار دادهاند. از جمله مجتبی واحدی، تحلیلگر سیاسی مقیم آمریکا و مشاور پیشین مهدی کروبی، در توییتر نوشته است: «روحانی هم مثل رهبر و سایر سران نظام، نه به خدا اعتقاد دارد نه به آخرت. اما امیدوارم پس از تحقیر توسط عزتاله ضرغامی، ایمان آورده باشد به "دست بالای دست بسیار است". آقای روحانی! این آه صدها بخشی و قلیان از ظلم وزارت اطلاعات است که در جلسه شورایعالی فضای مجازی دامن تو را میگیرد.»
عزتالله ضرغامی که روابط نزدیکی با محمود احمدینژاد، رئیس جمهوری سابق ایران دارد، ۱۸ آبانماه سال ۱۳۹۳ با حکم علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، به عضویت شورای عالی انقلاب فرهنگی و شورای عالی فضای مجازی منصوب شد. شورای عالی فضای مجازی نیز خود روز ۱۷ اسفندماه ۱۳۹۰ به فرمان خامنهای تشکیل شده بود. در فرمان رهبر جمهوری اسلامی "برنامهریزی و هماهنگی مستمر به منظور صیانت از آسیبهای ناشی از شبکه جهانی اینترنت" و ایجاد "نقطه کانونی متمرکزی برای سیاستگذاری و تصمیمگیری و هماهنگی در فضای مجازی کشور" از جمله اهداف تشکیل شورای عالی فضای مجازی عنوان شده بودند. بخش بزرگی از اعضای این شورا یا از منصوبان مستقیم رهبر جمهوری اسلامی هستند یا تنها با تأیید او میتوانند منصوب شوند.
علاوه بر رؤسای سه قوه، وزیر ارتباطات، اطلاعات و دفاع، فرمانده کل سپاه پاسداران، فرمانده ناجا، دادستان کل کشور، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی و رئیس صدا و سیمای جمهوری اسلامی، از جمله اعضای حقوقی شورای عالی فضای مجازی هستند.
اینترنت و شبکههای اجتماعی در ایران با فیلترینگ گستردهای روبهرو هستند. سازمانهای غیردولتی بینالمللی نیز حکومت ایران را یکی از "دشمنان اینترنت" میخوانند. پس از اعتراضات سراسری دیماه ۹۶ فیلترینگ شبکههای اجتماعی وارد دور جدیدی شد که از جمله به مسدود شدن تلگرام انجامید. در هفتههای اخیر نیز گزارشهای ضد و نقیضی از تصمیم شورای عالی فضای مجازی مبنی بر فیلترینگ اینستاگرام در ایران منتشر شده بود که توسط برخی مقامهای دولتی و نمایندگان مجلس تکذیب شد.