نامه‌ای از دبی: کارگر جنسی هستیم، چه طور به ایران برگردیم؟

«ما چند دختر هستیم که برای کار به دبی آمده‌ایم. تعدادی از ما در ایران به کار مشغول بودیم و تعدادی در این‌جا شروع به کار کردیم. ما در این‌جا سختی می‌کشیم اما چاره‌ای نداریم. راه برگشتی به ایران نداریم و جای دیگری هم ما را راه نمی‌دهند. متاسفانه مشکلات زندگی ما را به این راه کشانده است و هرچه قدر بیش تر در این کار می‌مانیم، حالت روحی و زندگی‌هایمان آشفته‌تر می‌شود.»
 
این جملات را چند دختر ایرانی که در دبی مشغول به کارگری جنسی هستند، برای «ایران وایر» ارسال کرده‌اند. آن‌ها خواسته‌اند در گفت‌وگو با کارشناس حقوقی، راه‌های برگشت به ایران را بدانند. در بیش تر موارد، فقر و مشکلات اقتصادی دختران را به خواست خود یا خانواده‌ ها به اجاره دادن تن‌ هایشان در ایران یا کشورهای اطراف کشانده است. بسیاری از آن‌ها اما خسته و ناامید، زیر فشار خشونت‌هایی که در رخت‌خواب یا از سوی قاچاق چیان، قوادان و رییس هایشان تحمل می‌کنند، می‌خواهند به ایران بازگردند یا راهی داشته باشند تا بتوانند از این خشونت‌ها خلاص شوند. در بیش تر مواقع اما ترس از بازگشت و رویارویی با مجازات، آن‌ها را از این مسیر باز می‌دارد. قاچاق چیان، رییس ها و قوادان آن‌ها را می‌ترسانند که در صورت بازگشت به ایران، با توجه به قوانین جمهوری اسلامی، ممکن است حتی با سنگسار یا اعدام مواجه شوند. با نگه داشتن پاسپورت‌های این دختران توسط این افراد، آن ها تبدیل به گروگان‌هایی می‌شوند که نه راه پس دارند و نه راه پیش. بسیاری از آن‌ها سرنوشت خود را محکوم به همین هم‌خوابگی‌های اجباری می‌دانند. این در حالی‌ است که کارشناسان حقوقی با استناد به همین قوانین جمهوری اسلامی، می‌گویند راه‌هایی برای بازگشت آن‌ها بدون مجازات یا تحمل حداقل آن وجود دارد در حالی‌که قوادان، قاچاق چیان و رییس های این دختران با مجازات‌های بیش تری رو به رو هستند؛ از ۷۵ ضربه شلاق تا اعدام!
 
«ایران وایر» پرسش دختران ایرانی را که از دبی ارسال کرده اند، با «محمد اولیایی‌فرد» مطرح کرده و این کارشناس حقوقی پاسخ داده است.

محمد اولیایی‌فرد - کارشناس حقوقیما چه طور می‌توانیم به ایران برگردیم؟ اگر بفهمند که ما در کار فساد بودیم، به ما تهمت فاحشه بودن نمی‌زنند و دستگیرمان نمی‌کنند؟
 این حق شما است که به ایران برگردید. اگر توسط قاچاق‎چی از ایران خارج شده‌اید، می‌توانید به سفارت ایران مراجعه کنید و درخواست پاسپورت بدهید. هیچ‌کس نمی‌تواند مانع شما شود. دستگیر شدن یا نشدن شما بستگی به علم مقامات قضایی دارد که آیا در جریان هستند که در کشوری دیگر کارگری جنسی می‌کنید یا خیر. به نظر من بعید است مقامات قضایی این اطلاعات را داشته باشند. البته آن ها به شکل کلی می‌دانند که عده‌ای مثلا در دبی مشغول به این کار هستند. حتی در صورت علم مقامات قضایی، قابلیت دفاع وجود دارد. نباید برای بازگشت به ایران بترسید. قضیه آن‌قدر ترسناک نیست که مشقت کارگر جنسی را در کشوری دیگر بپذیرید. ممکن است قوادان و قاچاق چیان شما را با دروغ بترسانند که اگر برگردی ایران، ممکن است اعدام شوی. این شگرد آن‌ها است. من به لحاظ حقوقی ثابت می‌کنم که این حرف دروغ است. این ترسی که به شما تزریق می‌شود، تهدیدی از سوی قوادان و قاچاق چیان است برای بهره‌کشی بیش تر.
جرم ما دقیقا چیست؟
طبق ماده ۲۲۱ «قانون مجازات اسلامی»، «زنا» عبارت است از جماع مرد و زنی که رابطه زوجیت بین آن‌ها برقرار نیست. بنابراین، جرم کارگران جنسی، زنا است که شامل «حد» می‌شود. حد یعنی جرم و مجازات در قرآن پیش‌بینی شده است. اما می‌خواهم بگویم که شما نباید از کلمه زنا بترسید و گول و فریب مسوولان‌ را بخورید. درست است که جرم شما زنا است اما چون متاهل نیستید، مجازات طبق ماده ۲۲۸ همین قانون، فقط ۱۰۰ ضربه شلاق است؛ یعنی نه سنگسار در میان است و نه اعدام. اما اثبات همین ۱۰۰ ضربه شلاق هم بسیار مشکل است چون برای اثبات زنا، چهار شاهد عادل نیاز است. این چهار شاهد شامل چهار مرد یا سه مرد و دو زن باید هم زمان از دبی به ایران بیایند و بگویند در فلان خلوت، دخول میان این خانم و آقا را دیده‌اند. شهادتِ هم بستری و لمس هم کافی نیست. باید دخول را به چشم دیده باشند. شرط دیگر، اثبات اقرار است؛ یعنی اگر شاهد وجود نداشته باشد، باید چهار مرتبه اقرار صورت بگیرد. کدام عاقلی چهار بار می‌گوید که من زنا کرده‌ام؛ آن‌‌هم در دفعات مختلف دادگاه و نه یک باره و فقط هم نزد قاضی و نه در دادسرا یا دوران بازجویی.
بعضی از ما در ایران هم کار می‌کردیم؛ هم قوادان و هم مشتری‌ها ما را اذیت می‌کردند و پول ما را می‌خوردند. چه طور می‌توانیم از آن‌ها شکایت کنیم؟ آیا جایی هست که به داد ما برسد؟
قاچاق انسان، قوادی و مشتری جنسی بودن در ایران جرم است. اگر شکایت انجام شود، ممکن است طرف مقابل دادگاهی شود اما احتمال دارد خود شاکیان هم در معرض جرم قرار بگیرند. برای همین است که ما نیاز به نهادهایی خاص داریم تا از کارگران جنسی حمایت شود؛ به عنوان نمونه، در ایران امروز، معتادان را درک می‌کنند. باید شرایط کارگران جنسی هم درک شود. در حال حاضر هیچ حمایتی برای آن ها وجود ندارد و اگر در ایران بگویند ما سرویس جنسی می‌دادیم و پول‌مان را ندادند، در درجه اول ممکن است متهم انکار کند و در مرحله دوم خود شاکیان با مسایل قضایی درگیر ‌شوند. اما چنان‎چه آن‌ها آزارجنسی دیده باشند، از طریق داگاه عمومی و دادسرای عمومی می‌شود پی گیری کرد به شرطی که هویت کارگر جنسی بودن فاش نشود. در آزار جنسی، بحث پول مطرح نیست، باید ادعا شود که در یک رابطه، آزارجنسی اتفاق افتاده است. اما اگر هویت کارگری جنسی فاش شود، شاکی در معرض جرم قرار می‌گیرد. البته آزار جنسی هم باید ثابت شود. یک مشکل دیگر همین است چون برای اثبات این مساله باید شاهد وجود داشته باشد و متهم نیز بایستی اقرار کند یا قاضی به علم برسد که معمولا اثبات این مساله را با مشکل مواجه می‌کند.
یکی از دوستان‌ ما تعریف می‌کرد که می‌توان در امریکا و دیگر کشورها از خانم رییس و قواد شکایت کرد و آن‌ها را به زندان انداخت. اگر ما در ایران توبه کنیم، می‌توانیم از قواد شکایت کنیم؟ اگر توبه نکنیم چه طور؟
طبق ماده ۱۱۴ قانون مجازات اسلامی، می‌توان از زنا هم توبه کرد و اگر قاضی بنا به علم خود، ندامت را بپذیرد، مجازات ساقط می‌شود. همان‌طور که گفتیم، اثبات زنا مشکل است. اما اگر اثبات شود، ۱۰۰ ضربه شلاق مجازات دارد. ولی اگر فرد توبه کند، همان مجازات هم از بین خواهد رفت. حتی اگر فرد به کارگری جنسی اقرار کرده باشد هم در صورت توبه، دادگاه می‌تواند توسط رییس قوه قضاییه از رهبر جمهوری اسلامی تقاضای عفو کند. البته توبه باید قبل از اثبات جرم رخ دهد. این مساله خاصی نیست؛ روزی هزار بار همین مورد در دادگاه‌ها اتفاق می افتد زیرا با توجه به محدودیت‌های ایران، نمی‌توانند همه را بگیرند و شلاق بزنند. وسعت این جرم در ایران بسیار زیاد است. در واقع، اگر متاهل نباشند، یا توبه‌نامه می‌نویسند یا ۱۰۰ ضربه شلاق می‌خورند و تمام. به طور روزمره، توبه‌ها در دادگاه‌های ایران پذیرفته می‌شوند. در خصوص شکایت از قواد هم به محض طرح این‌گونه پرونده‌ها و درج اسامی قوادان، دادستان موضوع را پی گیری می‌کند؛ چه توبه‌ای اتفاق افتاده باشد و چه نه. اما اگر شکایتی انجام نشود و شما هم با توجه به قانون مجازات اسلامی توبه نکنید یا دستگیر نشده باشید و بخواهید صرفا از قوادان شکایت کنید، پای خودتان هم وسط خواهد آمد.
آیا در اسلام، قوادی جرم نیست؟ چرا نیروی انتظامی با قوادها کاری ندارد؟
قطعا جرم است و مجازات آن هم در قوانین تعیین شده است. قوادی هم از حدود محسوب می‌شود. طبق ماده ۲۴۳ قانون مجازات اسلامی، برای قواد مرد ۷۵ ضربه شلاق در نظر گرفته شده است و اگر این موضوع برای بار دوم تکرار شود، علاوه بر شلاق، تا یک سال تبعید هم به آن اضافه می‌شود. البته زن قواد ۷۵ ضربه شلاق دریافت می‌کند. اما بحث قوادی فقط مربوط به حد نیست، این مساله در تعزیرات هم مطرح است. در ماده ۶۳۹ «قانون تعزیرات» گفته شده افرادی که مراکز فساد یا فحشا را دایر یا اداره می‌کنند و آن‌هایی که مردم را به فساد یا فحشا تشویق کرده یا موجبات آن را فراهم می‌کنند، علاوه بر مجازات‌های مذکور، به یک تا 10 سال زندان هم محکوم می‌شوند. چون تعزیرات را دولت تعیین می‌کند و به نظر قانون‌گذاران، مجازات قوادی در حد کم بوده است، خواسته‌اند با این قانون تعزیرات جبران کنند. اما این پایان ماجرای قوادی نیست. در برخی موارد، مثل بازداشت یک باند که به امنیت کشور لطمه می‌زند، می‌توانند با «افساد فی الارض» دانستن پرونده، حکم اعدام هم صادر کنند. این مساله در ماه ۲۸۶ قانون مجازات اسلامی پیش‌بینی شده است: «هرکس به طور گسترده مرتکب جنایت علیه تمامیت جسمانی افراد، جرایم علیه امنیت داخلی یا خارجی کشور، نشر اکاذیب، اخلال در نظام اقتصادی کشور، احراق و تخریب، پخش مواد سمی و میکروبی و خطرناک یا دایر کردن مراکز فساد و فحشا یا معاونت در آن ها شود، به گونه ای که موجب اخلال شدید در نظم عمومی کشور، ناامنی یا ورود خسارت عمده به تمامیت جسمانی افراد یا اموال عمومی و خصوصی یا سبب اشاعه فساد یا فحشا در حد وسیع گردد، مفسد فی الارض محسوب و به اعدام محکوم می شود.»
    در واقع، مجازات قوادی از ۷۵ ضربه شلاق در حد شروع می‌شود و می‌تواند در صورت بحث امنیت تا اعدام برسد. می‌خواهم بگویم شما نباید تا این قدر بترسید بلکه قوادها هستند که باید ترس داشته باشند.