بلیچینگ دندان و عواقب آن
رأی دهید
دندان‌ها بخش بسیار مهم و حساس در بدن هستند تا آنجا که یکی از مهم ترین جنبه‌های زیبایی صورت به شمار می‌آیند. مهم ترین نکته در مورد دندان‌ها، تمیز بودن میان آنها و سفید بودن سطح دندان است.
پودر‌های شیمیایی بسیاری تا به حال وارد بازار شده اند که توانایی سفید کردن دندان‌ها را دارند، اما باید عواقب آنها را نیز پذیرفت.
در سال‌های اخیر هم محصولات زیادی برای بلیچینگ یا سفید کردن دندان‌ها در داروخانه‌ها و سوپرمارکت‌ها ارائه می‌شود که غلظتی کمتر از ده درصد دارند و به علت نظارت نداشتن دندانپزشک بر مراحل درمان، استفاده از آنها توصیه نمی‌شود.
منشا رنگ دندان
دکتر رضا فکرآزاد ، جراح و متخصص بیماری‌های لثه با اشاره به بلیچینگ و کاربرد آن در دندانپزشکی گفت: بلیچ به معنی سفید کردن و بلیچینگ هم کلمه‌ای است که در دندانپزشکی جهت روشن کردن استفاده می‌شود، ولی در بین عامه مردم به معنی سفید کردن دندان شناخته شده است.
برای اینکه بلیچینگ ساختار رنگی دندان را عوض کند دانستن منشاء رنگ‌ها ضروری است که دو نوع است، رنگ‌های اکتسابی و رنگ‌هایی دیگری که در ساختار خود دندان وجود دارد.
رنگ‌های اکتسابی رنگ‌هایی است که در چای، مواد رنگی، زعفران، نوشابه، قهوه و غیره وجود دارد که رابطه مستقیمی با تغذیه افراد و بهداشت دهان آنها دارد.
گروه دیگر رنگدانه‌های دندان ناشی از دود، تنباکو و قلیان و عوامل دودزا است که بر روی دندان به صورت اکتسابی رنگ ایجاد می کنند.
بعضی رنگ‌ها هم رنگ‌های ذاتی دندان هستند، مثل افرادی که نژاد پوستشان رنگ مشخصی است و با توجه به آن نژاد و ژنتیکی که دارند، رنگ دندان‌هایشان هم به همان رنگ در می‌آید.
همچنین برخی تغییرات فیزیولوژیکی نیز باعث تغییر رنگ دندان می‌شود، به این صورت که هر چه سن افراد بالاتر می‌رود رنگ دندان تیره‌تر می‌شود، زیرا ضخامت عاج دندان در اتاق عصب دندان بیشتر می‌شود و گذر نور آن را تیره‌تر نشان می‌دهد.
بعضی از بیماری‌ها مثل دندان عصب‌کشی شده، دندان ضربه خورده، دندان مرده و غیره باعث تغییر رنگ دندان موضعی می‌شود.
دکتر نوید ناصری، دندانپزشک و متخصص ارتودنسی نیز در این رابطه می گوید: علی رغم تصور اغلب مردم از رنگ طبیعى دندان که سفید قلمداد مى شود، باید گفت طیف رنگ طبیعى دندان از سفید شروع شده و تا قهوه اى را در بر مى گیرد و ترکیبى از رنگ هاى سفید، زرد، نارنجى، خاکسترى و قهوه اى است.
رنگ دندان به عوامل ژنتیکى، محیط رشد و نمو کودکان و آب آشامیدنى منطقه محل زندگى از نوزادى تا سنین 8 تا 9 سالگى بستگی دارد.
بلیچینگ دندان مشروط بر نداشتن مشکلات پاتولوژیک
براى سفید کردن دندان‌ها که در اصطلاح پزشکى به بلیچینگ معروف است از یک ماده مؤثر سفید کننده که بر روى میناى دندان عوارض سوء و مخرب نداشته باشد استفاده مى شود و روش هاى مصرف این ماده بر روى دندان باعث تغییراتى در روش هاى درمانى آن شده است.
فقط مواردى از دندان‌ها را مى توان سفید کرد که دندان‌ها مشکلات پاتولوژیک یا تکاملى نداشته باشند.
در برخى از نقاط یا نواحى رنگ پریده بر روى سطح دندان که به دلیل مشکلات ساختارى در مراحل تشکیل دندان بوجود آمده است یا نشان دهنده مراحل اولیه پوسیدگى دندانى است، یا نواحى رنگى به دلایل مشکلات و شرایط حین رشد بیمار، از این روش درمانى نمى توان بهره برد.
دو روش کلی برای سفید کردن دندان وجود دارد.
در روش اول بیمار می‌تواند در منزل بعد از قالب گیرى توسط دندانپزشک و درست کردن قالب هایى متناسب با قوس فکى و آموزش نحوه استفاده آن، ماده مؤثر را درون قالب قرار داده و بر روى دندان‌ها به مدت معینى در طول روز قرار دهد.
این روش بین یک تا چهار هفته و بطور میانگین سه هفته طول مى کشد و پس از طى این مدت، دندان‌ها درجاتى سفیدتر مى شوند.
سفید کردن دندان‌ها در مطب به عنوان روش دوم شناخته می شود. در مطب، دندانپزشک با انواع دستگاه هاى تاباننده نور بر روى ماده مؤثر سفید کننده که حاوى گیرنده هاى نورى است عمل سفید کردن دندان‌ها را انجام مى دهد.
این گیرنده هاى نورى که فعالیت ماده مؤثر سفید کننده را تسریع مى کنند، در طول موج حدود 470 نانومتر هستند که با دستگاه هاى مولد نور آبى رنگ انجام مى شود که در حدود یک تا دو ساعت طول مى کشد و یا با استفاده از نور لیزر و در طول موج 940 یا 980 نانومتر انجام مى شود که زمانى در حدود 30 دقیقه به طول مى انجامد و پس از اتمام درمان، دندان‌ها درجاتى سفیدتر مى شوند.
نوع دیگر سفید کردن دندان‌ها در مطب، بدون کاربرد دستگاه هاى مولد نور یا لیزر است که صرفاً ماده مؤثر سفید کننده پس از آماده سازى، بر روى دندان‌ها قرار گرفته و در مدت زمان کمتر از یک ساعت، اثر سفیدکنندگى خود را اعمال مى نماید.
در روش هاى سفید کردن دندان‌ها در مطب، ممکن است نیاز به تکرار درمان در یک یا چند جلسه دیگر باشد و در همان جلسه اول نتیجه مطلوب حاصل نشود.
در روش سفید کردن دندان‌ها در مطب، حتما تمامى بافت هاى نرم دهانى مانند لثه ها، زبان، مخاط لب و گونه باید توسط مواد خاصى پوشانده شود تا از بروز سوختگى شیمیایى آنها جلوگیرى به عمل آید.
معایب و مزایای بلیچینگ دندان‌ها
شاید مهم‌ترین مزیت استفاده از این نوع درمان‌ها، ارتقای زیبایى فرد در هنگام لبخند و در برخى افراد افزایش اعتماد به نفس آنها در روابط اجتماعى است، اما جالب است بدانید که سفید کردن دندان‌ها با معایب و عوارض جانبی نیز می‌تواند همراه باشد.
سفید شدن و تغییر رنگ دندان دائمی نیست و بعد از مدتى، رنگ دندان به رنگ اولیه آن نزدیک مى شود که مى تواند باعث بروز تحریکات عصب دندان و افزایش حساسیت در دندان‌ها شود.
همچنین در بدن انسان یک سیکل اسیدی - بازی اتفاق می‌افتد که اگر به دلایل مختلف افراط در آن صورت بگیرد، ممکن است ساختار دندان به پوسیدگی آسیب‌پذیر شود، ولی مینای دندان را کامل از بین نمی برد.
البته در حالت عادی اگر توصیه های دندانپزشک را رعایت کنند این اتفاق کمتر خواهد افتاد، همان‌طور که اگر جرم گیری دندان بیش از اندازه باشد قطعاً به دندان آسیب می‌زند، در حالی که این یک روش درمانی بسیار مناسب است، چرا که جرم روی دندان آسیب شدیدی به آن می‌رساند.
هر چقدر عمل بلیچینگ عمیق‌تر و شدیدتر باشد، ماندگاری آن نیز بیشتر می‌شود و در مواردی که تراش خورده، چینی و کامپوزیت شده، ماندگاری آنها خیلی خیلی زیاد است.
بهداشت و تغذیه مناسب نقش مهمی را برای ماندگاری بلیچینگ‌هایی که با کمترین آسیب به دندان انجام می‌شود ایفا می‌کند.
عادات غذایى بیمار از جمله مصرف مواد غذایى رنگى نظیر چاى، قهوه، نوشابه هاى رنگى، استعمال دخانیات و عدم رعایت دقیق بهداشت دهانى مى تواند عامل کاهش ماندگاری بلیچینگ دندان‌ها باشد.
یک بلیچینگ خوب یک سال و نیم تا دو سال باقی می‌ماند و بعد به شرایط اول برمی‌گردد که مجددا باید این کار را تکرار کرد و مشکل زیادی نخواهد داشت.
