«قول»؛ شهره آغداشلو و «نسل‌کشی» ارامنه + تریلر

«قول» ساخته تری جرج رادیو فردا ، محمد عبدی ( نویسنده و منتقد فیلم )
صد سالگی کشتار ارامنه در امپراتوری عثمانی که به گفته بسیاری از مورخین حدود یک و نیم میلیون نفر ارمنی قربانی آن شدند، بحث و کنکاش‌های تازه‌ای را در این زمینه مطرح کرد که طبیعتاً پایش به سینما هم کشیده شد و حالا در صد و دو سالگی این واقعه با اکران فیلمی در این باره روبرو هستیم: «قول» فیلم تازه‌ای است ساخته تری جرج با بودجه‌ای صد میلیون دلاری که سعی دارد داستان این «نسل‌کشی» ارامنه در دل یک داستان عاشقانه نسبتاً جذاب روایت کند.
 

به نظر می رسد خالقان فیلم- چه در زمینه فیلمنامه و روایت و چه کارگردانی- قصد هیچ نوع نوآوری و تلاش برای تجربه‌ای تازه ندارند و تنها می خواهند داستان گویی به شیوه هالیوودی را به تمامی در پروداکشنی نسبتاً عظیم و داستانی عشقی- که البته می توانست در هر زمان دیگری اتفاق بیفتد- مو به مو پیاده کنند و تماشاگر را در بستری تاریخی - درباره واقعه‌ای کمتر اشاره شده- درگیر یک رابطه عاشقانه غیرممکن کنند که به تبع وقایع تلخ جاری در آن، نمی تواند پایان خوشی داشته باشد.

 
بازی برخی از بازیگران فیلم در برخی صحنه ها- به ویژه صحنه‌های شلوغ- به فیلم لطمه می زند، در حالی که تمام بازیگران اصلی هم به طرز قابل حسی اغراق آمیز ظاهر شده اند، گویی بر صحنه تئاتر حاضرند؛ مشکلی که بسیاری از فیلم‌های تاریخی/ حماسی هالیوودی با خود دارند به این گمان که فیلم‌های جدی در بستر تاریخی لزوماً به بازی هایی اغراق آمیز و تئاتری نیاز دارند.
 
این میان شهره آغداشلو در این تازه‌ترین حضورش، نقش مادر شخصیت اصلی را برعهده دارد؛ مادری که سختی‌های دوران را در درونش پنهان می کند و سعی دارد با چشم‌هایش روایتگر تلخی وقایع اطرافش باشد. در نیمه اول فیلم حضور او به مانند هر مادر دلواپسی است که نگران فرزندش است و در نیمه دوم (پس از زنده ماندن در قتل عام) با مادری ساکت تر و درونگراتر روبرو هستیم که به ناظری تلخ بدل می شود و پس از اعترافش نزد دختر مورد علاقه پسرش، حالا دیگر بار سنگینی از روی دوشش برداشته شده و می تواند در آرامش بمیرد.
 
پیش از آن که فیلم ارزشی در روایت تاریخی‌اش داشته باشد، سعی دارد نقطه قوتش را در بنای یک رابطه پیچیده عاشقانه بیابد که در آن چهار نفر به شکل‌های مختلف سهیم اند. تماشاگر از ابتدا با میکائیل (ارمنی‌ای که روستایش را برای تحصیل پزشکی ترک می کند در حالی که قول ازدواج به دختری به نام مارال داده، اما در شهر عاشق دختر دیگری به نام آنا می شود در حالی که آنا با یک خبرنگار آمریکایی به نام کریس زندگی می کند) تا حدی همراه می شود و می تواند احساسات او را درک کند، همین نقطه‌ای است که می تواند تماشاگر را درگیر وقایع عاشقانه بعدی کند، هرچند سبک و سیاق فیلم به شدت بر تکیه بر احساسات تماشاگر و تر کردن گوشه چشم او استوار است.
 
اما به مانند غالب فیلم‌های دیگری از این دست، چند صحنه زیبا در فیلم می توان سراغ گرفت که فارغ از بستر تاریخی/ عاشقانه فیلم، صحنه‌های جذابی هستند؛ از جمله جایی که کریس و میکائیل- رقبای عشقی- دست در دست هم به دیگران کمک می کنند( نوعی غلبه جبر شرایط بر مسائل شخصی) و بعدتر بر روی قایق مجبورند غم مشترکی را با هم قسمت کنند که درمانی برای آن سراغ ندارند.
 
در واقع فیلم از تم عشق به تم دوستی شخصیت‌هایش می رسد؛ دوستی‌ای که یک شب در یک جمع چهارنفره در حال میخواری شکل می گیرد و نفر چهارم این جمع- دوست ترک میکائیل- بعدتر در دو مرحله قربانی این دوستی - و آن شب چهار نفره- می شود: یک بار زمانی که سعی دارد عموی ارمنی میکائیل را نجات دهد و پدرش در پاسخ به این گستاخی او را به خدمت نظام می فرستد، و بار دوم وقتی است که با تلفن به سفارت آمریکا، کریس را از زندان نجات می دهد اما با لو رفتن موضوع خودش اعدام می شود.
 
اما رقبای عشقی، میکائیل و کریس، پیوند دوستی‌ای می یابند که ظاهراً تا انتهای عمر همراهشان می ماند: کریس به میکائیل کمک می کند که به آمریکا برود. فیلم در واقع در این زمینه هم پیروی کاملی از فرمول هالیوود در روایت یک پیام اخلاقی دارد؛ جایی که در انتها به کلیشه ای‌ترین شکل ممکن راوی- که خوشبختانه حضور فراموش شده‌ای در طول داستان داشت- دوباره بازمی گردد، به جنگ دوم جهانی می رسیم و میکائیل در عروسی برادرزاده‌اش حرف هایی شعاری بر زبان می آورد.
 
«قول» بار دیگر اثبات می کند که بودجه کلان، صحنه‌های عظیم با سیاهی لشگر فراوان و حتی یک قصه جذاب در دل یک واقعیت تاریخی نه چندان بازگو شده، بدون حضور کارگردانی خلاق چطور می تواند به هرز برود.
رأی دهید
دیدگاه خوانندگان
۷۸
تفکر اسلامی - کپنهاک، دانمارک
هموطنان عزیز اهل کتاب؛ من را هم در این غم خود شریک بدانید. این وحوش عمری ۱۴۰۰سال پیش هم همین کشتار را با نسل آریایی کردند. ولی روز انتقام نزدیک است. ما معتقدیم که با ظهور منجی بشریت آقا عج و عیسی ع و تشکل ارتش شیعه​ صلیبی؛ دماری از این جماعت درمیاریم که خلیفه‌هاشون تو گور بندری برقصند.
‌چهارشنبه ۶ اردیبهشت ۱۳۹۶ - ۲۱:۳۷
۴۴
باباجان - لندن، انگلستان

شهره آغداشلو که اصلیت اش از روستاهای آذربایجان شرقی هست از دنیا بی خبر و اصالت فروش حالا برای شهرت و پول آلات دست ارامنه شده، بهتر بود کمی از تجاوز و قتل و عام زن و بچه های ص همزبان و هم دین خود در قره باغ اندکی مطالعه می کرد از وجدان قضاوت می کرد و بعد برای مظلوم نمایی قاتلان بچه های آذربایجانی فیلم بازی می کرد ، آیا یک ارمنی پیدا می شود که نقش مظلومیت تجاوز شده آذربایجانی های قره باغ را بازی کند که بیش از یک میلیون اواره جنگی و هزاران کشته و ده ها شهر و صد ها روستا های ویران بدست ارامنه در روز روشن با هزاران مدرک تصویری و حتی در حال حاضر در قره باغ اشغالی توسط ارامنه وجود دارد و همانطور خرابه مانده اند!
‌چهارشنبه ۶ اردیبهشت ۱۳۹۶ - ۲۱:۳۹
۵۹
ایرانی‌ دبش - تهران، ایران
اردوغان با پخش این فیلم سکته میکنه ،، البته ترکها کشتار خیلی‌ زیادی از ارامنه کردن ولی‌ آمریکا قبلها نمیزشت که راجعبش صحبت بشه !!! الان چون میخوان از ترکیه عراق یا سوریه دوم درست کنن خود آمریکا سرمایه گذاری زیادی روی این قضیه میکنه !!! درود به ارتش و سپاه ایران که در ایران آرامش کامل برقرار است
‌چهارشنبه ۶ اردیبهشت ۱۳۹۶ - ۲۲:۰۴
نظر شما چیست؟
جهت درج دیدگاه خود می بایست در سایت عضو شده و لوگین نمایید.