سوختگی و رژیم غذایی

کمتر از یک هفته به چهارشنبه سوری مانده است. با این که قرارمان این است که امسال به خاطر احترام به شهدای آتش نشان، این مراسم خیلی سنتی و بی خطر برگزار شود اما به هر حال لازم است در مورد نحوه ی تغذیه در فردی که دچار سوختگی شده بدانیم تا اگر خدای نکرده لازم شد، در این مورد اطلاعات کافی داشته باشیم...
 
برای بهبود بیماران مبتلا به سوختگی علاوه بر تنظیم کالری و پروتئین، باید به ویتامین ها و مواد معدنی بالاخص ویتامین C و روی توجه ویژه نمود، در ادامه توضیحات کاملی آورده شده است، با ما همراه باشید.
چگونه یک سوختگی را بهبود بخشیم؟
درمان سوختگی ها به شدت آن بستگی دارد. ابتدا باید وضعیت سوختگی را چک کنید. اگر سوختگی درجه یک باشد، درمان می تواند به طور کامل در خانه صورت گیرد و نیازی نیست به پزشک مراجعه کنید. سوختگی درجه دو بسیار دردناک است و باید به آن توجه شود. این سوختگی هم می تواند در منزل بهبود یابد اما اگر وضعیت بدتر شد باید به پزشک مراجعه نمایید. سوختگی درجه سه به شدت دردناک است، باعث ایجاد پوسته دائمی و آسیب به پوست بدن و عصب ها شده است. در این نوع از سوختگی درمان پزشکی فوری مورد نیاز است.
تغذیه و ترمیم زخم های ناشی از سوختگی
بیماران دارای سوختگی به رژیمی نیاز دارند که زخم هایشان را ترمیم کند. چون این بیماران اشتهای کمی دارند باید از همان مقدار کم غذایی که استفاده می کنند، کالری و پروتئین مورد نیاز خود را تامین نمایند. اگر به علت کم اشتهایی، کالری و پروتئین مورد نیاز این افراد تامین نشد، باید از تغذیه با لوله استفاده نمود.
 
برای تسریع درمان بیماران مبتلا به سوختگی، رژیم غذایی باید به گونه ای تنظیم شود که کالری فراوانی را تامین نماید. کالری مورد نیاز در این شرایط خیلی بیشتر از حالت عادی است. به همین علت تغذیه نقش مهمی در بهبود بیماران مبتلا به سوختگی دارد. فرمول های علمی متعددی برای تخمین نیازهای رژیمی این بیماران وجود دارد، که اکثرا بر اساس قد و وزن (توده بدن) می باشد و نیاز انرژی این افراد را محاسبه می کند. اما چون هیچ فرمولی بی نقص نیست، وضع این بیماران باید مرتبا توسط پزشک و کارشناس تغذیه، ارزیابی شود.
 
رژیم غذایی مناسب، اهداف متعددی را در این بیماران تامین می کند. این رژیم، آسیب هایی را که منجر به کاهش بافت بدون چربی، انرژی ذخیره شده و پروتئین می شود، کم می کند. در صورت فقدان رژیم غذایی مناسب؛ روند درمان کند می شود، وزن به شدت کاهش می یابد و سیستم ایمنی سرکوب می گردد.
توصیه های کلی
1. حجم وعده های غذایی را کاهش دهید و تعداد وعده ها را زیاد کنید. در چنین شرایطی حداقل 5-6 وعده غذایی با فاصله 2-3 ساعت لازم است. 
 
2. نوع رژیم غذایی باید پُرپروتئین و دارای چربی باشد. در ضمن مکمل های ویتامین و مینرال هم لازم می باشند.
 
3. نباید همراه وعده های غذایی آب نوشیده شود. زیرا باعث پر شدن معده می گردد و در نتیجه کالری دریافتی بیمار کم می شود.
 
4. برای افزایش کالری و پروتئین غذا بدون افزایش حجم آن، از پودر شیر خشک، کره یا مکمل های پروتئینی استفاده نمایید.
 
5. افزودن شیر خشک به شیر، فرنی، سوپ سفید، دسر و ... توصیه می شود.
 
6. برای افزایش کالری غذاها هم اضافه کردن کره یا روغن زیتون راهکار مناسبی است.
 
7. به سالادها جوانه گندم، حبوبات پخته شده یا تخم مرغ پخته و رنده شده بیفزایید.
8. مصرف غذاهای پر پروتئین مانند گوشت، تخم مرغ، حبوبات (لوبیا قرمز، لوبیا چیتی، لوبیا سفید، لوبیا چشم بلبلی، نخود، عدس و ...)، شیر، ماست، پنیر، مغزهای روغنی (مغز بادام، پسته، فندق، بادام زمینی، گردو و ... به صورت خام، غیر بوداده و بدون نمک) بسیار مناسب است.
 
9. مصرف نوشیدنی های پرکالری و پر پروتئین بسیار مناسب است. شیر بهترین پیشنهاد است. آب میوه های طبیعی هم گزینه های مناسبی می باشند. 
 
10. هر دو الی سه ساعت یکبار میوه مصرف کنید. زیرا میوه زمان ریکاوری را به شما یادآوری می کند و ریزمغذی های لازم برای ترمیم زخم ها را در اختیار بدن شما قرار می دهد.
پروتئین، مهمترین جز رژیم غذایی سوختگی
بیماران مبتلا به سوختگی در دوره درمان، به مقدار زیادی پروتئین نیاز دارند. زیرا بدن طی سوختگی (بالاخص سوختگی های شدید) و آسیب به ماهیچه ها پروتئین از دست می دهد. این پروتئین دفع شده باید حتما از طریق رژیم غذایی جایگزین شود. پروتئین اضافه در رژیم غذایی، به ساخت مجدد ماهیچه های از دست رفته کمک می کند.
کربوهیدرات، اصلی ترین جز رژیم غذایی سوختگی
بعد از نجات از آتش سوزی، بدن به کربوهیدرات نیاز دارد. در حقیقت کربوهیدرات بخش مهمی از تغذیه را تشکیل می دهد. بدن کربوهیدرات را به گلوکز تبدیل می کند. زخم های ناشی از سوختگی، گلوکز را برای تولید انرژی لازم دارند و از منابع انرژی دیگر نمی توانند بهره ببرند. وقتی کربوهیدرات لازم برای تامین انرژی در دسترس بدن قرار گیرد، بدن از آن برای تامین انرژی استفاده می کند و در نتیجه پروتئین مصرف شده صرف ساخت ماهیچه ها می شود و آسیب ماهیچه ها زودتر ترمیم می یابد.
چربی، تامین کالری مورد نیاز بدن
چربی در رژیم غذایی بیماران دچار سوختگی برای تامین اسیدهای چرب ضروری و کالری مورد نیاز است. اما به طور نرمال بیشتر از 30 درصد کالری رژیم از چربی نیست. چون چربی زیاد، سیستم ایمنی را تضعیف می کند. بیماران باید از برنامه رژیمی که تمام اجزای آن درست تنظیم شده باشد، پیروی کنند. رژیم ناکافی، روند بهبودی را کند می کند، باعث کاهش وزن زیاد و سرکوب سیستم ایمنی می شود.
ویتامین C و روی برای بهبود زخم های سوختگی
برای بهبود سوختگی، مصرف مواد غذایی سرشار از ویتامین ها و مواد معدنی ضرورت دارد و در صورت تامین نشدن این نیاز از طریق رژیم غذایی، باید حتما از مکمل های ویتامین، مینرال استفاده نمود. از بین این ریزمغذی ها، ویتامین A وE  به علت اثرات آنتی اکسیدانی و ویتامین C و روی به علت تاثیر بر بهبود زخم های سوختگی، اهمیت بیشتری دارند. 
 
ویتامین C در بیماران مبتلا به سوختگی، باید به مقادیر فراوانی مصرف شود. ویتامین C به فراوانی در مرکبات (پرتقال، گریپ فروت، نارنگی، نارنج، لیموترش، لیموشیرین و ...)، فلفل دلمه ای زرد و سبز، انواع سیب زمینی ها و .. وجود دارد. 
 
 بعد از کاهش درد و بهبود نسبی زخم، رژیم غذایی باید از مقادیر فراوانی روی تشکیل شود. روی باعث تولید پوستی سالم و کاهش زمان ریکاوری می شود. منابع غذایی روی گوشت قرمز، مرغ، ماهی سالمون، ساردین، حبوبات، غلات کامل، سبزیجات، مغزهای روغنی، شکلات تلخ و ... می باشد.