محصولات تراریخته: دستکاری سلامت بشر
رأی دهید
شما یادتان نمی آید. زمانی که خوردن خیار و نارنگی در مدارس کمابیش ممنوع بود. چون بوی آن در کلاس می پیچید و امکان داشت دل بچه ای را آب کند. اما این روزها یک وانت نارنگی و خیار هم وسط کلاس بریزید از یکی شان بویی بلند نمی شود. زمانی گوجه فرنگی ها قرمز و بی رگ بودند نه مثل الآن که باید با چاقو به جانشان بیفتید مگر بتوانید خردشان کنید. آن هم چیزی را که تصویری محو از گوجه فرنگی به یدک می کشد. هر چه بشر از اصل خود دور می شود و دست به دستکاری در طبیعت می زند یک آجر از پیکره اصالت کنده می شود. مدتی است که نام محصولات غذایی دستکاری شده ژنتیکی یا تراریخته (GM) بر سر زبان ها افتاده است. در توصیف آسیب های این محصولات همین بس که آدم رغبت نمی کند بخوردنشان. اما این مواد غذایی به قدری زیاد شده اند که هر جا بروید هستند و احتمالاً خواهند بود. در این مطلب می خواهیم نگاهی بیندازیم به این محصولات و آسیب های سلامتی آن ها. لطفاً با ما همراه باشید.
در ایالات متحده آمریکا، سویا یکی از محصولات غذایی دستکاری شده ژنتیکی است. هدف از این کار افزایش میزان اسید اولئیک آن است. این اسید باعث کاهش میزان کلسترول بد شده اما آن را با دیگر چربی های جایگزین می کند. مواد غذایی تراریخته یا دستکاری شده ژنتیکی آن دسته از محصولات غذایی هستند که DNA آن ها دچار دگرگونی شده است. هدف از این کار ساخت انواعی از این محصولات است که ویژگی های خاص و از پیش تعیین شده ای داشته باشند. برخلاف محصولات طبیعی که در مزرعه و باغ رشد می کنند این نوع مواد غذایی دستکاری شده در آزمایشگاه ها به عمل می آیند. این امر نیز روی تمام مراحل تولید و کشت آن ها تأثیر دارد. مواد غذایی تراریخته توسط بیوتکنولوژی ساخته شدند. تکنیکی که زمینه تغییر ژن یک ارگانیسم را فراهم می آورد و به آن ماهیتی می دهد که در حالت طبیعی دارای آن نیست.
امروزه اکثر مواد غذایی تراریخته منبع گیاهی دارند مانند میوه ها، دانه ها و غلات. در شروع کار دستکاری مواد غذایی به نظر ایده خوبی می آمد که به نفع مصرف کننده ها است و مشکل گرسنگی در جهان را کنترل می کند. اما به مرور زمان، نتایج بررسی ها نشان داد که این نوع مواد غذایی برای سلامتی خطرناک است و صنعت کشاورزی را به ورطه نابودی می کشاند. تمام این معایب به مرور و اندک اندک تبدیل به یک مشکل اجتماعی شد و نتیجه آن شد که افرادی که این محصولات را به بازار تحمیل می کنند و افرادی که می خواهند مواد غذایی طبیعی را حفظ کنند در تقابل با هم قرار گرفتند.
اندر مضرات مواد غذایی دستکاری شده ژنتیکی
بعد از بررسی های طولانی نتایجی حاصل شد که نشان می دهد این محصولات غذایی برای سلامتی انسان مضر هستند. به این ترتیب که:
باعث بروز آلرژی های جدید می شوند
مواد غذایی تراریخته باعث بروز حساسیت های جدیدی شدند چون حاوی توکسین ها و ترکیبات آلرژی زای جدید هستند که اثرات منفی روی سلامت انسان دارند. شاهد آن نیز ذرت تراریخت موسوم به استارلینک در ایالات متحده است که باعث بروز دسته ای از واکنش های آلرژیک شده است.
باعث بروز ژن های مقاوم به آنتی بیوتیک ها می شوند
مسئله مقاومت نسبت به باکتری های بیماری ها بسیار مهم و حیاتی است. بدین معنی که برخی از باکتری ها به قدری قوی و مقاوم می شوند که نسبت به برخی داروها ایمنی پیدا می کنند. در این صورت است که اعمال جراحی ساده مانند سزارین، عمل آپاندیسیت و غیره نیز یک مسئله حیاتی می شود.
باعث افزایش آلودگی مواد غذایی می شوند
مسئله آلودگی مواد غذایی از استفاده زیاد محصولات شیمیایی در روند کشت مواد آن ها ناشی می شود.
باعث نازایی می شوند
نتایج بررسی هایی که در اتریش انجام شده نشان می دهند که مواد غذایی تراریخته باعث کاهش باروری می شوند. بررسی های انجام شده روی موش های آزمایشگاهی نشان می دهد موش هایی که با ذرت های تراریخته تغذیه شده اند کمتر از موش هایی که ذرت های طبیعی خورده اند بارور شده اند.
باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان می شوند
متخصصان احتمال می دهد که مصرف این مواد غذایی در بروز برخی بیماری ها مانند سرطان نقش دارند. بنابراین لازم است که تا حد امکان از مصرف آن ها خودداری کرد.
از دیگر خطرات مصرف مواد غذایی دستکاری شده ژنتیکی
خطرات مربوط به محصولات غذایی تراریخته بیش از خطراتی است که برای سلامتی به بار می آورد. گرچه مسئله سلامتی همچنان از اهمیت بالایی برخوردار است اما خطرات دیگری نیز هستند که روز به روز در کشورهای مختلف نگرانی های جدی ایجاد می کنند. این محصولات تأثیر منفی روی محیط زیست دارند. فرایند کشت این محصولات نیازمند افزایش استفاده از محصولات سمی است. این نوع ترکیبات سمی نیز نه تنها باعث تغییرات ژنتیکی می شود بلکه به مرگ و نابودی بی بازگشت تنوع زیستی نیز منجر می شود. در واقع اکثر کشاورزان مجبور می شوند که بذر تراریخته را کشت کنند که در نهایت به نابودی کامل بذر سنتی و طبیعی منتهی می شود.
علاوه بر این تولید این قبیل محصولات اثرات منفی روی اقتصاد دارد. واقعیت این است که تکنیک توسعه این محصولات در اختیار چند شرکت چندملیتی است که اخیراً در سطح جهانی در حال توسعه هستند و در نهایت نیز کنترل بازار جهانی بذر را به دست می گیرند. بنابراین در مواد غذایی تسلط پیدا می کنند.
رایج ترین مواد غذایی تراریخته شده کدام است؟
در سال های اخیر کشورهای زیادی سعی در گسترش هر چه بیشتر محصولات غذایی تراریخته و حتی گوشت های دستکاری شده کرده اند. در بین محصولاتی که بیش از همه در بازار مواد غذایی رواج دارد می توان به موارد زیر اشاره کرد:
ذرت و تمام مشتقات آن از جمله آرد، روغن، شربت یا سیروپ ذرت و غیره
سویا و مشتقات آن
پنبه
سیب زمینی
نی شکر
برنج
گوجه فرنگی هایی که مدت زمان زیادی نگهداری می شوند
توت فرنگی
آناناس
فلفل
البته تعداد این مواد غذایی بیشتر است. بهتر است تا حد امکان از محل هایی خرید کنید که اطمینان بیشتری نسبت به محصولات غذایی آن ها دارید.
باعث نازایی می شوند
نتایج بررسی هایی که در اتریش انجام شده نشان می دهند که مواد غذایی تراریخته باعث کاهش باروری می شوند. بررسی های انجام شده روی موش های آزمایشگاهی نشان می دهد موش هایی که با ذرت های تراریخته تغذیه شده اند کمتر از موش هایی که ذرت های طبیعی خورده اند بارور شده اند.
باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان می شوند
متخصصان احتمال می دهد که مصرف این مواد غذایی در بروز برخی بیماری ها مانند سرطان نقش دارند. بنابراین لازم است که تا حد امکان از مصرف آن ها خودداری کرد.
از دیگر خطرات مصرف مواد غذایی دستکاری شده ژنتیکی
خطرات مربوط به محصولات غذایی تراریخته بیش از خطراتی است که برای سلامتی به بار می آورد. گرچه مسئله سلامتی همچنان از اهمیت بالایی برخوردار است اما خطرات دیگری نیز هستند که روز به روز در کشورهای مختلف نگرانی های جدی ایجاد می کنند. این محصولات تأثیر منفی روی محیط زیست دارند. فرایند کشت این محصولات نیازمند افزایش استفاده از محصولات سمی است. این نوع ترکیبات سمی نیز نه تنها باعث تغییرات ژنتیکی می شود بلکه به مرگ و نابودی بی بازگشت تنوع زیستی نیز منجر می شود. در واقع اکثر کشاورزان مجبور می شوند که بذر تراریخته را کشت کنند که در نهایت به نابودی کامل بذر سنتی و طبیعی منتهی می شود.
علاوه بر این تولید این قبیل محصولات اثرات منفی روی اقتصاد دارد. واقعیت این است که تکنیک توسعه این محصولات در اختیار چند شرکت چندملیتی است که اخیراً در سطح جهانی در حال توسعه هستند و در نهایت نیز کنترل بازار جهانی بذر را به دست می گیرند. بنابراین در مواد غذایی تسلط پیدا می کنند.
رایج ترین مواد غذایی تراریخته شده کدام است؟
در سال های اخیر کشورهای زیادی سعی در گسترش هر چه بیشتر محصولات غذایی تراریخته و حتی گوشت های دستکاری شده کرده اند. در بین محصولاتی که بیش از همه در بازار مواد غذایی رواج دارد می توان به موارد زیر اشاره کرد:
ذرت و تمام مشتقات آن از جمله آرد، روغن، شربت یا سیروپ ذرت و غیره
سویا و مشتقات آن
پنبه
سیب زمینی
نی شکر
برنج
گوجه فرنگی هایی که مدت زمان زیادی نگهداری می شوند
توت فرنگی
آناناس
فلفل
البته تعداد این مواد غذایی بیشتر است. بهتر است تا حد امکان از محل هایی خرید کنید که اطمینان بیشتری نسبت به محصولات غذایی آن ها دارید.