میوه‌های نفتی سرطانی!

حدود 10 سال پیش بود که موضوع رنگ کردن میوه‌ها بر سر زبان‌ها افتاد. در آن زمان فروشنده‌ها میوه‌هایی مثل انار و هندوانه را از وسط باز کرده و با رنگ کردن داخل آنها در اصل اینگونه برای فروش بقیه این محصولات تبلیغ می‌کردند اما کم کم این رنگ کردن‌ها به پوست میوه‌ها رسید. جایی که میوه‌های کال و نارس را به روش‌های مختلف رنگ می‌کردند تا به جای میوه‌های رسیده به دست مصرف‌کننده بدهند.
 
البته در اوایل، این موضوع هم خیلی جدی گرفته نمی‌شد و مردم با این توجیه که این کار فقط برای میوه‌های نوبرانه است، بی‌خیال از کنارش می‌گذشتند اما با گذر زمان مشخص شد، رنگ کردن میوه‌ها نه تنها به شغل ثابتی برای گروهی تبدیل شده است بلکه این کار به وسیله موادی صورت می‌گیرد که سلامت شهروندان را به خطر می‌اندازد.
 
نوبرانه‌های بی‌مزهروند افزایشی ورود میوه‌های رنگ آوری و نقاشی شده با مواد و گازهای شیمیایی به بازار آنچنان زیاد شده که برخی مسئولان صنفی مجبور به هشدار دادن در این باره شده و نسبت به سلامتی مصرف‌کنندگان ابراز نگرانی کرده‌اند.
 
حالا دیگر «رنگ شده»ها جای خود را در بازار میوه پیدا کرده‌اند؛ اصطلاحی که درباره مرکبات خوشرنگ اما کال به کار می‌رود. میوه‌هایی که بدون هیچ نظارتی و با قیمت بالا در بازار به فروش می‌رسد و اغلب مردم هم دلخوش به رنگ زرد و نارنجی آنها فکر می‌کنند نوبرانه‌ای را خریده‌اند که رسیده و آبدار و آماده خوردن است.
 
تبدیل رنگ سبز به زرد و نارنجی«افزودن هر نوع رنگ به میوه‌ها و مرکبات سلامت مردم را تهدید خواهد کرد.»
 
اینها حرف‌های عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس است که با انتقاد از توزیع میوه‌های رنگ شده در بازار گفت: «افزودن رنگ به میوه‌ها یا تزیین آنها با واکس برای جلب مشتری بیشتر تقلب برای کسب سود از سوی سودجویان بوده که باید دستگاه‌های نظارتی برخورد کنند.»
 
علی کائیدی با بیان اینکه رنگ‌آوری مصنوعی میوه‌ها با استفاده از مواد شیمیایی به طور حتم تهدیدی جدی برای سلامت افراد است، افزود: «میوه‌هایی که با رنگ مصنوعی به شکل ظاهری مورد‌پسند درمی‌آیند، هیچ‌گاه به علت نداشتن مزه مطلوب مقبولیت عامه ندارند.»
 
این نماینده مجلس با تأکید بر اینکه وزارت جهاد کشاورزی باید بیش از پیش در راستای تأمین سلامت مواد غذایی مردم حساسیت داشته باشد، گفت: «با توجه به اوج‌گیری بسیاری از سرطان‌ها نباید اجازه دستکاری در تولید محصولات با هدف سودآوری صرف داده شود.»
 
رنگ کردن میوه‌ها مسئله‌ای است که رئیس اتحادیه باغداران ایران هم به صورت تلویحی، آن را تأیید کرد و گفت: «در چند سال اخیر عده‌ای سودجو قبل از فصل برداشت، پرتقال را از باغداران خریداری می‌کنند و با استفاده از دستگاه‌هایی پرتقال را رنگ‌آوری می‌کنند و رنگ پرتقال را از سبز به زرد یا نیمه زرد و سبز تبدیل می‌کنند.»
 
به گفته مجتبی شادلو این‌گونه میوه‌ها برای سلامتی ضرر دارند زیرا میوه پرتقال، خودش اسید دارد و بر اثر گرمادهی میزان اسید آن بالاتر رفته و علاوه بر از بین رفتن خاصیت آن، برای دستگاه گوارش بسیار خطرناک است اما رنگ‌آمیزی میوه‌ها یا سبززدایی به دو صورت انجام می‌شود که شیوه رنگ‌آمیزی با «گاز اتیلن» در کشور ما کاربرد بیشتری دارد.»
 
نفوذ موادشیمیایی به قلب میوه‌هاشاید رنگ کردن گنجشک و فروختن آن به جای قناری فقط یک ضرب‌المثل باشد اما امروز گروهی میوه‌های کال را به دو روش رنگ می‌کنند و چنان به جای میوه‌های رسیده به جامعه قالب می‌کنند که صدای کسی در نمی‌آید.
 
کارشناسان معتقدند به دو روش این کار صورت می‌گیرد؛ در روش اول ابتدا با گاز اتیلن، رنگ میوه‌ها را برمی‌گردانند و بعد در محلول رنگی غوطه‌ور می‌کنند تا رنگ میوه‌ها مجلسی‌تر و براق‌تر شود.
 
روش دوم اما کمی متفاوت است. در این روش، خبری از گاز اتیلن نیست و از همان ابتدا مرکبات در محلول‌های رنگ با غلظت بالاتر غوطه‌ور می‌شود. میوه‌ها در آب 50 درجه سانتیگراد به مدت 20 دقیقه غوطه‌ور می‌شوند تا رنگ، جذب پوست میوه و یکدست شود. بعد از آن نیز میوه‌ها سرد شده و واکس زده می‌شوند. این روش در میوه‌های وارداتی بسیار دیده می‌شود. در این روش ممکن است مواد شیمیایی به داخل میوه نفوذ کند و موجب مسمومیت و حتی ابتلای مصرف‌کننده به سرطان شوند.
 
حواسمان به سموم باشدمشکل میوه‌های رنگ شده فقط به محصولات داخلی ختم نمی‌شود. اکثر میوه‌های وارداتی هم با اینکه ظاهر قشنگی دارند، اما نه کیفیت دارند و نه مزه.
 
با این حال مردم انتظار دارند با توجه به قانونی شدن طرح انتزاع وظایف و اختیارات بخش کشاورزی از وزارت صنعت، نظارت دقیق‌تری از سوی وزارت جهاد کشاورزی بر سلامت محصولات وارداتی صورت بگیرد.
 
از طرف دیگر تولیدکنندگان میوه‌ها و محصولات کشاورزی داخلی نیز باید به محصولات خود اجازه رشد کافی قبل از عرضه به بازار را بدهند، چراکه رنگ‌آوری در لیموشیرین، پرتقال و نارنگی که در شرایط غیرطبیعی صورت می‌گیرد، تهدیدی جدی برای سلامت جامعه است. بر همین اساس وزارت جهاد کشاورزی باید به صراحت اعلام کند استفاده از هر نوع رنگ و مواد خاص برای رسیده و با کیفیت نشان دادن میوه‌ها ممنوع است.
 
در همین راستا رئیس اداره بهداشت کشاورزی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هشدار داد: «هرچند باقیمانده سموم روی میوه‌ها علامت خاصی ندارد اما چسبناک یا براق بودن، نشانه باقی‌ماندن سموم روی آنها است.»
 
رضا عزتیان افزود: «برخی میوه‌های آغشته به باقی‌مانده سموم، دارای بو و طعم مواد شیمیایی مانند نفت است. به همین خاطر اگر میوه‌ای، طعم و بویی غیر‌طبیعی داشته باشد به طور قطع از مواد شیمیایی برای رشد و به عمل‌آوری آن استفاده شده است.»
 
آنچه مشخص است اینکه رنگ‌آوری میوه‌ها به ویژه مرکبات و موز و خرمالو، می‌تواند مشکلاتی را برای مصرف‌کنندگان ایجاد کند که شایع‌ترین آنها ناراحتی‌های گوارشی است. با این اوصاف و با تصمیمات و دستورات بی‌عمل مسئولان فقط باید از مردم خواست مراقب سموم باقی‌مانده در میوه‌ها و سبزی‌ها باشند.