خیابان ولی‌عصر و میدان انقلاب، 'مطلوبترین و نامطلوب‌ترین' محیط‌های بصری تهران

میدان ولی‌عصرنتایج تحقیقی که در شماره آخر فصلنامه علوم شناختی درباره "ارزیابی ترجیحات بصری زنان از فضاهای شهری در تهران" نشان می‌دهد زنان ساکن تهران خیابان ولی‌عصر را از نظر بصری زیباترین خیابان تهران می‌دانند.

 

نویسندگان این تحقیق معتقدند که فضاهای شهری -ناخودآگاه- برای "مرد سالم و میان‌سال" طراحی شده‌اند در حالیکه "نیمـی از افراد جامعه ایران را زنان تشـکیل مـی‌دهنـد کـه نیازهـا و ترجیحات آنها هم با نیازها و ترجیحات مـردان تفـاوت دارد و هم کمتر شناخته شده اسـت."

 

از این رو، پژوهشگران سعی کردند عواملی را شناسایی کنند که برای شهروندان زن تهرانی ارزش بصری ایجاد می‌کنند.

جامعه آماری ۲۵۰ زن جوان با تحصیلات بالا (بیش از ۵۸ درصد تحصیلات کارشناسـی و بیشـتر داشتند) بودند که بـیش از دو سـوم عمرشـان را سـاکن تهـران بودند.

 

آنها طوری انتخاب شدند که محل سکونت یا کار آنها تمام مناطق ۲۲ گانه شهرداری تهران را پوشش دهد.

از این زنان خواسته شده بود سه مکان با محیط بصـری مطلـوب و سه مکـان بـا محـیط بصـری نـامطلوب را در تهران مشخص کنند.

خیابان ولی‌عصراین مکان‌ها می‌توانست محله یا فضاهای همگـانی مثل میدان، خیابان، پارک و غیره باشد.

 

از میان محیطهای بصری مطلـوب (محـیطهـای دارای بیشترین ترجیح بصـری) به ترتیب خیابان ولی‌عصر (۴۹.۶ درصد)، میدان تجریش (۱۹.۲ درصد)، مجموعه بازار تهران (۱۱.۲ درصد)، محلـه دربنـد و بزرگراه مدرس (۷.۶ درصد) بیشترین فراوانی را داشتند.

 

بـرای محـیطهـای بصـری نـامطلوب (محیطهای دارای کمترین ترجیح بصری)، میدان انقلاب (۱۷.۲ درصد)، بزرگراه نواب (۱۱.۶ درصد)، خیابان مولوی (۶.۴ درصد)، محله اتابک (۴.۴ درصد) و ترمینال جنوب (۳.۶ درصد) بیشترین فراوانی را داشتند.

 

این تحقیق به این نتیجه رسیده که عواملی مثل طبیعی بودن، اهمیـــت تـــاریخی، اســرارآمیز بــودن و نمونه‌واری بیشترین نقش را در تاثیر بصری مطلوب خیابان ولی‌عصر ایجاد کرده‌اند.

 

در این میان، طبیعی بودن مهمترین نقش را در ترجیح بصری زنـان از فضـاهای شـهری تهـران داشته است.

محققان در نهایت به این نتیجه رسیده‌اند که مکانهای فاقد جذابیت بصری تنوع و پراکندگی بیشتری در تهران دارند و به عبارت دیگر محیط و فضاهای تهران از نظر بصری "نامناسب" هستند.