ادامه تخریب سنگ‌نبشته‌ها و کتیبه‌های تاریخی؛ عزمی برای حفاظت از آثار باستانی وجود ندارد

تقاطع: “سنگ‌نبشته شاهپور ساسانی”، “سنگ‌نبشته هخامنشی خارک” و “سنگ‌نبشته دیوار کاخ تخت جمشید” نمونه‌هایی از ده‌ها سنگ‌نبشته و کتیبه‌‌ای هستند که در سال‌های اخیر تخریب شده‌اند و یا در معرض تخریب قرار گرفته‌اند و آن‌گونه که کارشناسان باستان‌شناسی می‌گویند هیچ عزمی در میان مقام‌های مسوول برای حفاظت از این آثار باستانی دیده نمی‌شود.

خبرگزاری “ایلنا” روز یکشنبه (۲۳ آذر-۱۴دسامبر) با انتشار گزارشی از ادامه‌ی روند تخریب آثار باستانی و به ویژه سنگ‌نبشته‌های تاریخی در ایران «اغلب به دلیل عوامل طبیعی و یا انفجار از سوی برخی سودجویان»، از قول حکمت‌الله ملاصالحی، “باستان‌شناس” و “استاد دانشگاه” نوشت که حفاظت از این آثار به “عزم مضاعفی” نیاز دارد که «این عزم در مدیران کشور دیده نمی‌شود».

آقای ملاصالحی مشکل نگهداری و حفاظت از سنگ‌نبشته‌ها و کتیبه‌ها را “ریشه‌ای‌تر” از محل نگهداری‌شان دانست و گفت که «صیانت از این‌گونه میراث‌های معنوی، باستانی و تاریخی به فهم وسیع‌تری درباره ارزش آنها نیازمند است».

وی با هشدار در خصوص استمرار این وضعیت، پیش‌بینی کرد که «در آینده‌ای نه چندان دور بسیاری از کتیبه‌ها و سنگ‌نوشته‌ها نیز مانند بسیاری از کنده‌کاری‌ها از بین خواهند رفت».

این باستان‌شناس با ابراز تاسف از “بی‌توجهی” دولت به “تخریب برخی محوطه‌ها و تپه‌های باستانی” افزود: «ما انتظار داشتیم، دولت یازدهم با توجه به اقداماتی که در دولت نهم و دهم در زمینه میراث مدنی و معنوی انجام شده بود با مدیریت قوی‌تری به میدان می‌آمد.»

سیاوش آریا، “فعال حوزه میراث فرهنگی و گردشگری” نیز با بیان این‌که “سازمان میراث فرهنگی” همیشه از مشکل “کمبود بودجه” به عنوان دلیل عدم رسیدگی کافی به آثار باستانی نام می‌برد، گفت: «اکنون که به زمان بررسی بودجه سال آینده در بهمن ماه نزدیک هستیم، این انتظار می‌رود که سازمان میراث فرهنگی برای افزایش بودجه به مجلس فشار بیاورد.»

این نخستین بار نیست که گزارش‌های از تخریب سنگ‌نبشته‌ها و کتیبه‌های تاریخی در ایران منتشر می‌شود. پیش از این در روز ۳۰ شهریورماه نیز، خبرگزاری “خانه ملت”، متعلق به مجلس شورای اسلامی، در گزارشی، از “روند پرشتاب” تخریب و نابودی آثار تاریخی ایران، از تخریب “سنگ‌نبشته نام خلیج فارس در خارک”،  تخریب آثار باستانی “تنگه چوگان و بیشابور” با پتک و تیشه، تخریب “نقش برجسته سنگی قندیل” به خاطر تیراندازی تمرینی، تخریب “نقش برجسته ساسانی سرآب بهرام” با پتک، تخریب “کاخ کوروش بزرگ در برازجان” و نابودی تپه باستانی ۶ هزار ساله گونسپان ملایر به دلیل آبگیری “سد کلان” خبر داده بود.

در همین ارتباط، مرتضی حسینی، “نماینده قزوین در مجلس شورای اسلامی”، با ابراز تاسف از این‌که «در برخی مواقع بودجه‌ها به جای حفظ و مرمت آثار تاریخی و فرهنگی کشور در موارد سیاسی استفاده می‌شود»، به این خبرگزاری گفته بود: «بسیاری از مدیران استانی میراث فرهنگی در حوزه کاری خود تخصص ندارند و عزل و نصب‌شان صرفا بر اساس رابطه‌ها و خارج از ضابطه است.»