تاثیرات زیان‌بار کبدی یک ترکیب ضدمیکروبی رایج

تریکلوسان ترکیب ضدمیکروب شایع در صابون‌، شامپو، خمیردندان و سایر اقلام خانگی است. اما اخیرا محققان دانشگاه کالیفرنیا در دانشکده پزشکی سن‌دیگو، عواقب وخیم کبدی قرار گرفتن طولانی مدت در معرض این ترکیب شیمیایی را گزارش کرده‌اند.

به گزارش مدیکال‌اکسپرس این مطالعه که نتایج آن در هفدهم نوامبر در ژورنال پیشرفت‌های آکادمی علوم آمریکا منتشر شد نشان می‌دهد که تریکلوسان موجب فیبروز کبدی و سرطان در موش‌های آزمایشگاهی می شود و این کار را از طریق مکانیسم مولکولی - که در انسان نیز وجود دارد- انجام می‌دهند.

به گفته دکتر رابرت توکی استاد شیمی و بیوشیمی و داروسازی «شناسایی رو به افزایش تریکلوسان در نمونه‌های محیطی و افزایش استفاده آن در محصولات مصرفی، بر اثرات نسبتاٌ سودمند آن غلبه می‌کند و خطری واقعی از لحاظ ایجاد سمیت کبدی در مردم به شمار می‌آید. همانطور که این اثرات سمی به خصوص در همراهی با سایر ترکیبات با اثر مشابه، در موش دیده می‌شد.» تورکی به همراه بروس هماک استاد دانشگاه کالیفرنیا سرپرستی این مطالعه را به عهده داشتند.

تورکی، هموک و گروهشان به اثر تریکلوسان در به هم زدن یکپارچگی کبد و به خطر انداختن عملکرد کبد در مدل‌های موشی، پی بردند. موش‌هایی به مدت 6 ماه در معرض تریکلوسان قرار گرفته بودند (که معادل 18 سال در معرض قرارگیری در انسان است)، به تومورهای کبدی القا شده با مواد شیمیایی مستعدتر بودند. همچنین تومور ایجاد شده در آن‌ها نسبت به موش‌هایی که در معرض تریکلوسان قرار نگرفته بودند، بزرگتر و بیشتر بود.

احتمالاٌ تریکلوسان فراگیرترین ماده ضدباکتریایی در حال مصرف است. مطالعات نشانه‌های وجود آن را در ۹۷ درصد نمونه‌های شیر مادران شیرده و ۷۵ درصد نمونه‌های ادرار افراد آزمایش شده پیدا کرده است. تریکلوسان همچنین در محیط فراوان است: این ماده یکی از هفت ترکیب فراوان در نهرهای آب در آمریکا است

به گفته هموک «با حذف استفاده‌ها از تریکلوسان که پرحجم اما کم‌منفعت هستند، مانند استفاده از آن در صابون‌های مایع دستشویی، می‌توانیم میزان در معرض قرار گرفتن این ماده در انسان و محیط را کاهش دهیم، و در عین حال استفاده‌هایی را که نشان داده شده است ارزش بهداشتی دارند- برای مثال در خمیردندان که میزان به کاررفته تریکلوسان در آن اندک است- حفظ کنیم.

تریکلوسان با توجه به استفاده گسترده و گزارش‌های اخیر مبنی بر تاثیر آن در ایجاد اختلال هورمونی و اشکال در انقباض عضلانی، از هم اکنون تحت وارسی سازمان غذا و داروی آمریکا قرار دارد.