کشف تابلوی منتسب به «پیکاسو» در یک روستای اردبیل

هنوز از تابلوی مکشوفه در ایران تصویری منتشر نشده است.

خبرگزاری مهر روز دوشنبه، هشتم اردیبهشت، از «کشف تابلوی منتسب به پیکاسو»، نقاش معروف اسپانیایی، در یک روستای اردبیل خبر داد.

بر اساس این گزارش، فردی در روستای اولتان شهرستان پارس‌آباد اردبیل به دنبال خریدار برای این تابلو به قیمت ۳۰ میلیارد ریال (حدود ۹۰۰ هزار دلار) بوده‌ که پس از اطلاع پلیس آگاهی شهرستان، این فرد دستگیر و تابلوی مذکور نیز توقیف شده‌ است.

به نوشته مهر، بنا به ادعای کمیسیون مبارزه با قاچاق کالا و ارز استان اردبیل کارشناسان میراث فرهنگی این استان در بررسی‌های اولیه و با در نظر گرفتن ویژگی‌های اثر و مقایسه آن با سایر آثار به‌جا مانده از نقاش معروف یاد شده «اصالت این اثر را تایید کردند اما تایید نهایی و قطعی را منوط به آزمایش‌های خاص درباره آن دانستند».

به گزارش این خبرگزاری، «هنوز مشخص نیست این تابلو اصالت دارد یا خیر، [و این که] در صورت اصالت داشتن چگونه از ایران و یکی از روستاهای اردبیل سر درآورده‌ است از نکاتی است که هنوز مشخص نشده‌ است.»

در حال حاضر اثر در اختیار نیروی انتظامی است، و مسئولان نیز گفته‌اند که کارشناسی هم اگر می‌خواهد اثر را مورد بررسی قرار دهد، باید نزد نیروی انتظامی برود.

خبر خبرگزاری مهر در مورد کشف اثر «پیکاسو» در اردبیل روز سه‌شنبه از سوی شبکه خبری انگلیسی‌زبان ایران، «پرس تی‌وی»، به انگلیسی ترجمه و منتشر شده و این خبر هم‌اینک از این طریق به شبکه‌های جهانی نیز راه یافته‌ است.

ازجمله شبکه «فاکس نیوز» این خبر را روز سه‌شنبه منتشر کرد و نسخه‌ای از این خبر نیز در روزنامه پانامایی «لا استرالا دپاناما» دیده می‌شود.

پابلو پیکاسو نقاش، شاعر، پیکرتراش، و سرامیک‌کار اسپانیایی و یکی از برترین و تاثیرگذارترین هنرمندان سبک کوبیسم در قرن بیستم میلادی بود.

تأیید اصالت تابلو «در ایران میسر نیست»

یک روز پس از اعلام این خبر، احمد محیط طباطبایی، رئیس شورای بین‌المللی موزه‌ها (ایکوم)، به روزنامه «اعتماد» گفت: «در ایران کارشناس هنری نداریم که بتواند اصالت تابلوی پیکاسو را تایید کند.»

وی افزود: «کارشناس تابلو می‌تواند در این خصوص نظر دهد، ما در ایران کارشناس تابلو به وفور داریم، اما تابلوهای ایرانی. چون تابلوی خارجی کم داریم، کارشناسی که بتواند اصالت تابلویی چون تابلوی پیکاسو را تایید کند، کم داریم یا نداریم.»

محمدرضا کارگر، مدیرکل موزه‌های ایران، نیز در گفت‌وگو با «اعتماد» با اشاره به این‌ که «در این گونه مباحث کارشناسی ایران چند پله‌ای عقب‌تر از دنیاست» گفت: «در جایگاهی نیستیم که دنیا بخواهد تایید ما را بپذیرد.»

«احتمال دزدیده شدن پیکاسوی اردبیل از موزه بغداد یا کاخ صدام حسین»

در همین حال، به نوشته روزنامه «اعتماد»، در خبرها آمده‌ است که اثر کشف شده در اولتان اردبیل ممهور به مهر موزه بغداد عراق است.

محمدرضا کارگر، مدیرکل موزه‌های ایران، در گفت‌وگو با «اعتماد» در این خصوص گفته‌ است: «اگر اثر مهر موزه عراق را داشته باشد، که نیاز به بررسی اصالت هم ندارد، در آن صورت ما وظیفه‌ای در این مورد نداریم و تنها با مطمئن شدن از اینکه اثر متعلق به عراق است آن را به کشور همسایه ارسال می‌کنیم.»

مجید ملا نوروزی، مدیرکل مرکز هنرهای تجسمی، هم به این روزنامه گفت که معتقد است اکثر اشیای وارد شده از عراق کپی و تقلبی‌اند.

وی در این باره توضیح داد: «تابلویی که دست‌کم به راحتی بین ۸۰ تا ۱۰۰ میلیون دلار می‌ارزد را وقتی سه میلیارد تومان ارزش‌گذاری می‌کنند، معلوم است که سررشته‌ای از این آثار ندارند. این افراد که از عراق می‌آیند معمولا آثار جعلی‌شان را از کویت می‌آورند که سر از ایران درمی‌آورد. اگر این آثار اصل باشند راهی اروپا می‌شوند.»

«اعتماد» در این باره همچنین با چند کارشناس هنری گفت‌وگو کرده که آنها نیز بر این باورند که «این تابلو به احتمال بسیار زیاد از کویت یا عراق وارد ایران شده‌است چون در موزه‌های این دو کشور آثاری از پیکاسو وجود دارد.»

یکی از این کارشناسان نیز گفته‌است که «با توجه به جنگ عراق و اتفاقاتی که برای موزه بغداد افتاد محتمل است که تابلو اصل باشد» و دیگری نیز این‌گونه اظهارنظر کرده که «به احتمال قریب به یقین این اثر از کاخ‌های صدام حسین یا موزه‌های کشور عراق دزدیده شده‌است.»

پیش از این خبرگزاری‌های متعدد از کشف تابلویی منسوب به پیکاسو در جنوب بغداد خبر داده‌ بودند.

به نوشته این خبرگزاری‌ها، این تابلو در جریان حمله صدام حسین، رئیس‌جمهور پیشین عراق، به کویت در سال ۱۹۹۰، از کویت دزدیده شده‌ بود.

روزنامه بریتانیایی «گاردین» روز ۲۷ اوت ۲۰۰۹ خبر داد که این تابلو امضای پیکاسو و مهر موزه کویت را بر خود داشته و فردی که در شهر حله در جنوب بغداد دستگیر شده قصد داشت این تابلو را به مبلغ ۴۵۰ هزار دلار به فروش برساند، در حالی که به گفته کارشناسان عراقی ارزش واقعی این نقاشی ۱۰ میلیون دلار است.

خبرگزاری آسوشیتدپرس بعدها خبر داد که کارشناسان در مورد اصل بودن تابلوی کشف شده در عراق که «زن عریان» نام دارد تردید دارند.

آثار متعددی از پیکاسو طی سال‌های اخیر به سرقت رفته و دوباره بازپس گرفته شده‌ است. برای نمونه در سال ۲۰۰۷ پرتره سوزان بلاک که از تابلوهای معروف پیکاسو است از موزه سائوپائولوی برزیل به سرقت رفت و دو اثر کنده‌کاری او نیز از موزه پیناکوتکای برزیل در سال ۲۰۰۸ دزدیده شد.