اختلاف چند شاعر ایرانی به دادگاه کشیده میشود
از راست: سهیل محمودی، فاطمه راکعی و ساعد باقری
فاطمه راکعی، سهیل محمودی و ساعد باقری از شکایت خود علیه علیرضا قزوه خبر دادهاند؛ شاکیان و متهم، از شاعران متعلق به جریان شعر مذهبی و انقلابی در ایران اند.
روز چهارم دی، فاطمه راکعی، مدیرعامل انجمن شاعران ایران (خانه شاعران) و سهیل محمودی و ساعد باقری، دو عضو هیأت مدیره این انجمن، با برگزاری یک نشست خبری در ساختمان این انجمن در تهران، به اظهارات اخیر علیرضا قزوه، مدیر مرکز آفرینشهای ادبی حوزه هنری واکنش نشان دادند.
اتهامی که از سوی علیرضا قزوه، روز شنبه سیام آذر در مراسمی در حوزه هنری علیه انجمن شاعران ایران مطرح شده، "وابستگی به حزب منحلشده مشارکت" و همچنین "فتنهسازی" است؛ اصطلاحی که اشاره به اعتراضات انتخاباتی سال ۸۸ دارد.
طرح این اتهام، در آستانه سالروز تظاهرات دولتی نهم دی، در محکومیت اعتراضات انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری ایران صورت گرفته است.
آقای قزوه از برگزارکنندگان شب شعر سالانه رهبر جمهوری اسلامی است و پیشتر رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در تاجیکستان و رییس مرکز تحقیقات فارسی رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در هند بوده است.
او گفته است: "خانه شعر این روزها خانه ضدشعر و فتنهساز شده است، باید این خانه که از اموال بیت المال شمرده میشود را از دست این عده که چهار پنج نفر هستند خارج کنیم، این خانه وابسته به حزب منحله مشارکت است و سالانه چند صد میلیون تومان از اموال بیتالمال را خرج میکند."
آقای باقری، سراینده سرود ملی جمهوری اسلامی ایران و مجری سابق برنامههای ادبی و مذهبی تلویزیون ایران، در این نشست گفت: "این بار اتهامات به قدری زیاد و کذب بود که ناچار به واکنش شدیم. لذا شکایتنامهای تنظیم و به امضای هیأت مدیره انجمن شاعران رسیده که آن را به دادگاه سپردهایم و به موقع ایشان [علیرضا قزوه] باید با ارائه اسناد معتبر، در دادگاه از ادعاهای خود دفاع کند."
اعضای هیأت مدیره انجمن شاعران در جریان انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸، از نامزدی میرحسین موسوی، و در جریان انتخابات امسال، از حسن روحانی حمایت کردند.
ساعد باقری در این باره در نشست خبری انجمن شاعران گفت: "جرم ما گویا این بوده که در آراء انتخاباتیمان با مردم همسو بودهایم."
همچنین فاطمه راکعی، مدیرعامل انجمن شاعران اعلام کرد که این انجمن، یک سازمان غیردولتی است و برنامههای این انجمن که قرار بوده با وزارت ارشاد به صورت مشترک انجام شود، طی هشت سال گذشته، یعنی در دوران ریاست جمهوری محمود احمدینژاد هیچ کدام عملی نشده است.
علیرضا قزوه از برگزارکنندگان شب شعر سالانه رهبر ایران است
علیرضا قزوه بخشی از اتهامی را که علیه اعضای انجمن شاعران ایران مطرح کرده، پس از واکنش انجمن شاعران پس گرفت
او در مراسم حوزه هنری گفت: "ما شاعر دولتی نیستیم، شاعر دولتی آنهایی هستند که با پول بیتالمال، خانهها و زنهایشان را عوض کردهاند."
با اعتراض ساعد باقری و سهیل محمودی به این اتهام، قزوه در یادداشتی در وبلاگ خود نوشت: "من به خاطر این تکه از سخنم از شما عذر میخواهم."
با این حال، وی باقی سخنان خود در مراسم روز سیام آذر را "سخنان برحق" دانست و اعضای انجمن شاعران را به مناظره دعوت کرد.
خانه شاعران و ماجرای یک زمین
دفتر شعر جوان و انجمن شاعران ایران، به عنوان دو زیرمجموعه خانه شاعران، به لحاظ سیاسی، طیفی از شاعران طرفدار جمهوری اسلامی را در خود جمع کرده است.
پاییز ۱۳۶۸ کلیک قیصر امینپور، ساعد باقری، فاطمه راکعی، محمدرضا عبدالملکیان و حسن حسینی، فعالیت دفتر شعر جوان را در کتابخانه عمومی پارک شهر آغاز کردند. این دفتر به مرور به انتشار شعرهای شاعران جوان پرداخت و جوایزی را در این زمینه برگزار کرد.
سال ۱۳۷۸، در کنار دفتر شعر جوان، اساسنامه انجمن شاعران ایران با گرایش شعر کلاسیک فارسی و به مدیرعاملی فاطمه راکعی به تصویب رسید.
این دو نهاد غیردولتی در ساختمانی که مربوط به دوران پهلوی و در اختیار شهرداری منطقه سه تهران بود فعالیت خود را ادامه دادند.
در این سالها دفتر شعر جوان و انجمن شاعران ایران با یکدیگر همکاری میکردند، اما برخی از رسانهها از کمرنگ شدن همکاری این دو خبر دادهاند.
علیرضا قزوه نیز که مدعی است یکی از نویسندگان اساسنامه انجمن شاعران است، گفته: "با رفتن قیصر [امینپور] هیچ اتفاق تازهای در انجمن نیفتاد. حتی جناب محمدرضا عبدالملکیان هم به دلیل بسته بودن دایره فعالیتتان و عدم انتخابات آزاد، خود را ماههاست که از شما کنار کشیده و دیگر به خانه شاعران نمیآید."
همچنین آقای قزوه مدعی شد که اعضای هیأت مدیره انجمن شاعران قطعه زمینی در منطقه ۲۲ تهران را تصرف کردهاند.
ساعد باقری در نشست خبری انجمن شاعران، این ادعا را رد کرد و با اشاره به نامه انجمن شاعران به معاونت پشتیبانی خانه هنرمندان ایران در تاریخ ۹ بهمن ۹۱، و بیان اینکه "سالهاست در تدارک تشکیل و ساماندهی تعاونی مسکن هنرمندان بودهایم"، گفت در این نامه "اسامی شاعرانی را که اتفاقاً از همه نحلههای فکری و سلیقهای، و مستحق دریافت مسکن هستند، معرفی کردهایم. اما هیچ کدام از این اسامی به اعضای هیات مدیره انجمن شاعران اختصاص نیافته."
اختلاف سیاسی در "شعر انقلاب"
سهیل محمودی در این نشست خبری، بر حضور نحلههای گوناگون در انجمن شاعران ایران تأکید کرد و گفت: "فکر میکنم نگاهی که در پی تخریب انجمن شاعران ایران است قبلا هم در سیاست و فرهنگ و موضوع خانه سینما امتحان خود را پس داده است. همان کسانی از بسته شدن خانه شاعران خوشحال خواهند شد که از بسته شدن خانه سینما خوشحال شدند."
اشاره آقای محمودی به دو سال پیش است که همزمان با دادگاهی شدن مسئولان خانه سینما از سوی وزارت ارشاد دولت دهم، به اتهام غیرقانونی بودن این نهاد صنفی، دو رسانه نزدیک به محافظهکاران، روزنامه جامجم و خبرگزاری فارس، از عملکرد دفتر شعر جوان و انجمن شاعران ایران انتقاد کردند.
خبرگزاری فارس نوشته بود که داوری جایزه قیصر امینپور، که از سوی دفتر شعر جوان اهدا میشود به دست "شاعران بیاعتقاد به نظام اسلامی" افتاده است.
در آن زمان نیز این خبرگزاری خانه شاعران را متهم کرد که به "شاخه ادبی فرهنگی حزب منحل شده مشارکت" تبدیل شده است.
گرچه طی سالهای اخیر همواره اختلاف سیاسی میان دو جناح "شعر انقلاب"، وجود داشته، اما چاپ ویژهنامهای درباره نسل اول حوزه هنری در شماره اخیر نشریه "مهرنامه" به مشاجرههای لفظی میان این دو طیف ادبی-سیاسی دامن زده است.
علیرضا قزوه به اظهارات افشین علاء، یکی از اعضای هیأت مدیره انجمن شاعران، در گفتوگو با مهرنامه اعتراض کرد و از سوی مقابل، ساعد باقری به دفاع از این اظهارات پرداخت.
آقای علاء در این گفتوگو، بدون ذکر نام هیچ شاعری گفته بود: "شاعرانی که تبدیل شدهاند به ماشین اتوماتیک دولتها، ماشینی که با اشاره دولتها و جناحهای حاکم از دلش شعر و متن و ادبیات بیرون میآید، اینها چه طور میتوانند خودشان را شاعر انقلاب بدانند؟... شاعرانی که به ادعای این آقایان رفوزه شدند یا بیبصیرت هستند یا همراه با انقلاب نبودهاند، من فکر میکنم اتفاقاً بیشترین خدمت را به انقلاب کردهاند."