عضویت در فیس‌بوک جرم نیست، کاری که فیس‌بوک می‌کند جرم است

کاربران داخل ایران از چهار سال پیش به فیس‌بوک دسترسی ندارند

حمید شهریاری رییس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه می‌گوید کمیته تعیین مصادیق محتوای مجرمانه استفاده از فیس‌بوک را محدود شمرده است.

به گفته آقای شهریاری عضویت در فیس‌بوک جرم نیست، بلکه "کاری که فیس‌بوک می‌کند جرم است. ما با شبکه فیس‌بوک مخالف نیستیم، بلکه با ساماندهی اطلاعاتی که علیه کشور انجام می‌گیرد، مخالفیم."

آقای شهریاری دیروز (یکشنبه ۱۰ آذر) گفت در فیس‌بوک "اطلاعات ملی" در اختیار شبکه‌های جاسوسی نظام سلطه قرار می‌گیرد.

در همین حال رمضان شجاعی کیاسری عضو کمیسیون فرهنگی مجلس هم خبر داد بررسی موضوع فیس بوک از دیروز در این کمیسیون آغاز شده است.

به گفته آقای شجاعی فیس‌بوک باید قانون مصوب و مدونی داشته باشد به همین در قانون جامع رسانه‌ها مورد بررسی قرار گرفته است.

هفته پیش هم فاطمه رهبر، نماینده محافظه‌کار مجلس ایران، گفته بود محمدرضا صادق، مشاور رئیس‌جمهور ایران، جلسه‌ای با نمایندگان شش وزیر برگزار کرده و در آن مساله رفع فیلتر فیس‌بوک بررسی شده است.

خانم رهبر با انتقاد از تلاش‌ دولت حسن روحانی برای رفع فیلتر فیس‌بوک گفته بود این موضوع در مجلس پیگیری می‌شود.

آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی هم پیش از آن از علی جنتی وزیر ارشاد انتقاد کرده بود که "اصرار به رفع فیلتر فیسبوک چه معنایی دارد."

فیس‌بوک از چهار سال پیش در ایران فیلتر شده و موضوع ممنوعیت یا مجاز بودن عضویت و فعالیت در این شبکه اجتماعی بارها، بویژه در چندماه اخیر، در نهادهای حکومتی ایران مطرح شده است.

تیرماه گذشته تورج کاظمی، معاون مبارزه با جرایم "پلیس فتا" (پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات) رفع فیلتر فیس‌بوک را محتمل دانست و گفت "براساس قانون جرایم رایانه‌ای موضوعی به اسم مجازات افراد به دلیل عضویت در فیس‌بوک وجود ندارد."

این اظهار نظر بازتاب گسترده‌ای پیدا کرد و برخی تصور کردند فیلترینگ فیس‌بوک لغو خواهد شد.

اما یک هفته بعد عبد‌الصمد خرم‌آبادی "دبیر کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه" و مشاور قضایی دادستان کل کشور امکان رفع فیلتر فیس‌ بوک را رد کرد.

آقای خرم‌آبادی گفت تصمیمی برای رفع فیلترینگ فیس بوک اتخاذ نشده و این موضوع حتی در دستور کار نیز قرار ندارد: "هیچ یک از نهادهای عضو کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه نمی‌توانند به تنهایی در مورد فیلتر یا رفع فیلتر شدن سایتی، تصمیمی اتخاذ کنند."

با فرا رسیدن انتخابات ریاست جمهوری، نامزدها و هواداران آنها به شکل بی‌سابقه‌ای به شبکه های اجتماعی توجه نشان دادند و مبارزات انتخاباتی بشکل گسترده‌ای در فضای مجازی انجام گرفت.

با روی کار آمدن دولت حسن روحانی، دولتمردان بنحوی که سابقه نداشت از شبکه های اجتماعی برای ارتباط با مردم استفاده کردند.

صفحه های متعددی به نام اعضای دولت بسرعت در فیس‌بوک فعال شدند. این موضوع با انتقاد شدید محافظه‌کاران از حضور مسئولان در "سرزمین مجازی دشمن" همراه شد.

حسن روحانی در توئیتر و محمد جواد ظریف در فیس‌بوک و توئیتر فعال بودند و از این رسانه‌ها برای طرح نظرات، واکنش نشان دادن به مقامات دیگر کشورها و رخدادها و حتی برای ارائه نوعی گزارش یا شرح اقدامات به مردم استفاده کردند.

در آن زمان این موضوع مطرح شد چرا دولتمردان برای به شبکه‌های اجتماعی دسترسی دارند و در آنها فعالیت می‌کنند اما شهروندان نمی‌توانند به آنها دسترسی داشته باشند .

پس از آن اسماعیل احمدی مقدم، رئیس پلیس ایران گفت برخی از دستگاه‌های دولتی از فیسبوک برای ارتباط با مخاطبان خارج از کشور استفاده می‌کنند، اما این تنها یک "توجیه" است و مجوز قانونی در این رابطه وجود ندارد.

آقای احمدی مقدم گفت: " از همه اظهارنظرها تاکنون این گونه برداشت می شود که تغییر نظری در مورد رفع فیلتر فیس‌بوک نداریم."

رئیس پلیس ایران اضافه کرد مقررات تغییر نکرده است و "ما از برخی وزرا و مقامات انتظار داریم همانند مردم رفتار کنند."

با این حال اختلاف نظر مسئولان و اظهارات ضد و نقیض درباره فیس‌بوک ادامه پیدا کرد بدون آنکه فیلترینگ آن متوقف شود.

محمدعلی اسفنانی، نماینده مجلس و عضو کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه کمی بعد (شهریورماه) گفت: "چنانچه در فیسبوک فعالیت خلاف قانون صورت نگیرد، نمی‌توان افراد را محکوم کرد".

او گفت فیس‌بوک تنها به این دلیل فیلتر شده که در این شبکه مواردی وجود دارد که "امنیت ملی و اخلاقی کشور" را تهدید می‌‌کند.

محمدرضا آقامیری، عضو دیگر این کارگروه هم امکان رفع فیلتر "مشروط" فیس‌بوک را مطرح کرد.

حضور اعضای دولت در شبکه های اجتماعی باعث شد محمود واعظی وزیر ارتباطات اعلام کند: "کمیته‌ای در ریاست جمهوری در ارتباط با حضور اعضای هیئت دولت در فیس‌بوک تشکیل شده است." البته آقای واعظی بلافاصله تاکید کرده بود "صفحه ایجاد شده در فیسبوک به نام بنده درست نیست".

چند روز بعد با تشدید حملات محافظه کاران به حضور مسئولان در فیس‌بوک، بسیاری دیگر نیز اعلام کردند که صفحه رسمی در فیس‌بوک ندارند و برخی نیز این صفحه‌ها را جعلی خواندند.

مرضیه افخم سخنگوی وزارت خارجه یکی از کسانی بود که فعالیتش در شبکه‌های اجتماعی جنجال برانگیز شد. خانم افخم سرانجام اینگونه واکنش نشان داد که "من صفحه‌ای ندارم و متعاقب ایجاد این صفحه، پیگیر اقدامات حقوقی برای بستن صفحه فیس‌بوکی که به نام من ایجاد شده است، هستم."

سخنگوی وزارت خارجه همچنین خبر داد که صفحه فیس بوک آقای ظریف هک شده است و برخی خبرگزاری ها به نقل از وزیر خارجه ایران نوشتند اگر این اتفاق تکرار شود آقای ظریف صفحه خود را برخواهد چید.

با این حال محمد جواد ظریف همچنان در فیس بوک فعال است و مرتب شرح برنامه‌ها و موضوعات کاری خود را در آن مطرح می‌کند.

در آخرین پُست آقای ظریف از اینکه "حدود یک هفته است که از شدت گرفتاری سعادت گزارش دادن" نداشته از دنبال کنندگان صفحه خود " پوزش" خواست.