گسترش 'خطرناک' دریاچه‌ها در یخچال‌های اورست
رأی دهید
سرریز شدن دریاچه‌هایی که در نزدیکی کوه اورست تشکیل شده‌اند ممکن است مناطق مسکونی پایین‌دست را در معرض خطر قرار دهد.
برکه‌های سطحی یخچال خومبو در هیمالیا با افزایش سطح به یکدیگر پیوسته‌اند و دریاچه‌های بزرگ‌تری درست کرده‌اند.
کوهنوردانی که قصد دارند این قله با ابهت را فتح کنند باید از این یخچال و آبشار یخی مهیب خومبو عبور کنند.
همزمان شدن افزایش سرعت ذوب یخچال‌ها در منطقه با بالا رفتن دمای کره زمین موجب بروز نگرانی شده است. به گفته دانشمندان با این‌که یخچال‌های دیگر منطقه هیمالیا شاهد افزایش تعداد دریاچه‌ها بوده‌اند ولی این نخستین هشدار از این نوع برای یخچال خومبو است.
سرریز شدن این‌گونه دریاچه‌های یخچالی جدید می‌تواند منجر به سیل و مرگ‌ومیر و خسارت در پایین‌دست شود.
فروپاشی یخچال‌ها
فروپاشی یخچال‌ها
این اولین تیم علمی است که از زمان زلزله ویرانگر ماه آوریل گذشته از منطقه بازدید می‌کند.
آن روان، رهبر گروهی که از طرف دو دانشگاه شفیلد و لیدز در منطقه کار میدانی کرده بود، می‌گوید ”حدود ده سال پیش چند برکه مجزا روی یخچال خومبو وجود داشت ولی آن‌ها در پنج سال گذشته گسترش پیدا کرده‌اند و به یکدیگر پیوسته‌اند.“
گروه دکتر روان چند وقتی است که دارد رفتار یخچال‌هایی را بررسی می‌کند که با قلوه‌سنگ پوشیده شده‌اند. تمرکز آن‌ها بر یخچال خومبو بوده است.
او به بی‌بی‌سی گفت که "مخصوصا در طرف چپ نواحی پایینی یخچال چیزی در حدود هفت یا هشت برکه بزرگ ایجاد شده که حالا دارند به یکدیگر متصل می‌شوند و یک زنجیره را ایجاد می‌کنند. آبی که از نواحی بالاتر یخچال در این برکه‌ها جاری می‌شود به مرور باعث پیوستن آن‌ها به یکدیگر خواهد شد. در حال حاضر به نظر می‌رسد که یخچال در حال فروپاشی است و امکان دارد شاهد ایجاد چند دریاچه بزرگ و بالقوه خطرناک بر سطح آن باشیم."
این تیم علمی در بررسی‌های خود تصاویر ماهواره‌ای ۱۵ سال گذشته را مطالعه کرده و در شش سال گذشته هم سه بار برای انجام تحقیقات میدانی به منطقه سفر کرده است.
دانشمندان متوجه شده‌اند که ذوب یخ‌های لایه‌های زیرین باعث شده تا بعضی از بخش‌های پایینی این یخچال نشست کند و به محلی برای ایجاد و رشد توده‌های آبی تبدیل شود.
این تحقیق نشان می‌دهد که در ۱۵ سال گذشته ارتفاع این یخچال پوشیده از قلوه‌سنگ سالی دو متر کاهش پیدا کرده است.
به گفته دانشمندان افزایش دما باعث کاهش حجم یخ در ارتفاعات بالاتر می‌شود و به همین دلیل یخ کم‌تری به بخش‌های پایینی یخچال‌ها می‌رسد و این دلیل اصلی ایجاد این‌گونه نشست‌ها است.
روندی نگران‌کننده
روندی نگران‌کننده
کارشناسان دیگری هم که روی این یخچال‌های پوشیده تحقیق می‌کنند این سیر وقایع را تصدیق می‌کنند.
لینزی نکلسون، از دانشگاه اینسبروک، می‌گوید "افت سطح یخچال‌ها باعث سخت‌تر شدن تخلیه آب از سطح و عبور آن از یخرفت‌های(ﺧﺮدهﺳﻨ"ها و ﻣﻮادی ﻛﻪ 'ه علت جابه‌جایی یخچال‌های طبیعی بر جای می‌مانند) بزرگ زیرین می‌شود. تراز زه‌آبی که از یخرفت‌های پایانی عبور می‌کند، تعیین‌کننده ارتفاع پایه برای سطح ایستابی داخل یخچال است و به نظر می‌رسد که این دریاچه‌هایی که دارند به سرعت به یکدیگر می‌پیوندند با این سطح ایستابی ارتباط دارند."
جفری کرگل، آب‌شناس در دانشگاه آریزونا، چند سالی است که مشغول مطالعه دریاچه‌های یخچالی هیمالیا بوده و می‌گوید روند مشخصی در حال شکل گرفتن است.
او می‌گوید "مساله آزاردهنده این است که ادامه این روند به ایجاد یک دریاچه یخچالی جدید در دره‌ای پرجمعیت و شلوغ منتهی می‌شود و این مایه نگرانی است."
سال ۱۹۸۵ بود که دیواره یکی از این دریاچه‌های یخچالی در دره خومبو شکست و سیل یک نیروگاه آبی و تاسیسات زیربنایی دیگر را در پایین‌دست تخریب کرد.
به گفته برنامه محیط‌زیست ملل متحد – یو‌ان‌ای‌پی – در یک قرن گذشته حدود ۳۵ دریاچه یخچالی در نپال، پاکستان، بوتان و چین سرریز شده‌اند.
اسناد تاریخی نشان می‌دهد که ایجاد و تخلیه این‌گونه دریاچه‌ها اتفاق جدیدی نیست ولی به گفته دانشمندان افزایش دما و تسریع ذوب یخچال‌ها در سال‌های اخیر نگران‌کننده است.
کامرون واتسون، محقق در دانشگاه لیدز، می‌گوید "پایین آمدن سطح یخچال به معنی بیشتر شدن فاصله آن با آبشار یخی خومبو است؛ چیزی که کار کوهنوردان را برای بالا رفتن از آن در آینده سخت‌تر می‌کند."
با این‌که این مساله بعضی از شرپاهای ساکن دره خومبو را نگران کرده ولی برای دیگران مهم نیست.
شرپا آنگ کامی، رهبر گروهی از شرپاها که به خاطر طناب‌کشی سالانه مسیری که کوهنوردان در آبشار یخی خومبو استفاده می‌کنند به دکترهای آبشار یخی معروف شده‌اند، می‌گوید "هر از چندی یکی از این گزارش‌های بدبینانه منتشر می‌شود. این برکه‌ها می‌آیند و می‌روند اما تا وقتی که ما خداهایمان را در این کوه‌ها راضی نگه داریم بیم و هراسی نخواهیم داشت."
