رنج‌نامه‌های پرچمداران زن ورزش ایران؛ این بار لیدا فریمان

 

پس از افشاگری‌های هما حسینی پرچمدار زن کاروان ورزش ایران در المپیک ۲۰۰۸ پکن، این بار لیدا فریمان پرچمدار کاروان ورزش ایران در المپیک ۱۹۹۶ آتلانتا به انتقاد از برخی نابسامانی‌ها در وضعیت ورزش کشور پرداخته است.
 

افشاگری‌ها و انتقادات پرچمداران زن در کاروان‌های ورزشی ایران در حالی صورت می‌گیرد که مسئولان ورزش هنگام انتخاب آن‌ها به عنوان پرچمدار، گزینش‌های خود را گواهی بر اوضاع مطلوب ورزش زنان در ایران می‌دانستند.

 
لیدا فریمان در المپیک آتلانتا پیشاپیش کاروان ایران ایستاد. صداوسیما در بخش‌های مختلف خبری، گزارش‌هایی مبنی بر "حیرت و تحسین جهانیان" از بانوی محجبه ایرانی پخش کرد و مسئولین وقت ورزش نیز حضور این تنها زن ورزشکار ایرانی در آتلانتا را نشانه رشد و توسعه ورزش زنان در ایران و پاسخ قاطع به تبلیغات منفی دشمنان نظام و انقلاب عنوان کردند، خصوصاً که مسابقات هم در آمریکا به انجام می‌رسید.
 
از منظر این رسانه‌ها، پرچمدار بودن لیدا فریمان نشان داد که محدودیت زنان در جمهوری اسلامی ایران فقط "دسیسه رسانه‌های مسموم غربی" است. لیدا فریمان تنها زن ورزشکار اعزامی بود. ۳۵۰۰ زن از پنج قاره دیگر به آتلانتا آمده بودند اما از نگاه رسانه‌های حکومتی در ایران، با حضور لیدا فریمان، غربی‌ها با "تصویر واقعی زن در نظام اسلامی " روبرو شدند.
 
"مرا از ورزش گریزان کردند"
 
اما لیدا فریمان چهارده سال بعد در مصاحبه با خبرگزاری ایلنا، سکوت را شکست. وقتی از او پرسیدند چرا در محیط ورزش حضور ندارد، پاسخ داد: «شما که از ورزش و اتفاقات آن خوب خبر دارید، دیگر چرا از من چنین سوالی می‌پرسید؟ نمی‌دانم چرا اجازه می‌دهند افرادی که مرا از ورزش گریزان کردند، در راس کار باشند. خدا می‌داند که با تصمیمات غلط خود چند ورزشکار دیگر را مثل من از ورزش فراری داده‌اند.»
 
او که با حضورش در المپیک آتلانتا، از نگاه روزنامه کیهان و صداوسیما، دسیسه‌های رسانه‌های مسموم غربی را باطل کرده بود، ۱۴ سال بعد به ایلنا گفت: «در مسابقات قهرمانی آسیا به من گفتند کاری می‌کنیم که دیگر اسمی از تو در ورزش نباشد. من هم از ژاپن که برگشتم، ورزش را رها کردم.»
 

 
لیدا فریمان، پرچمدار کاروان ورزشی ایران در المپیک ۱۹۹۶

 

سه سال پس از آن مصاحبه، لیدا فریمان مجدداً سکوت را شکسته و در گفت و گو با ایسنا، ابعاد دیگری از ماجراهای پنهان ورزش ایران در دو دهه گذشته را بازگو کرده است. اولین پرچمدار زن ایران در تاریخ بازی‌های المپیک، یکسال قبل به همکاری‌اش با هیات تیراندازی تبریز پایان داده است.
 
فریمان درباره علت این تصمیم می‌گوید: «امکانات ما در حدی نیست که بتوانیم استعدادیابی کنیم. امکان این را نداریم که بخواهیم عضو جدیدی را در هیات استان قبول کنیم. اگر فرد جدیدی هم بیاید چون مشکلات زیاد است زود دلسرد می‌شود. انگیزه برای مربیان در شهرستان‌ها وجود ندارد و از سوی دیگر، سالن مناسب تیراندازی نداریم و از تسهیلات هم خبری نیست. به همین دلیل نمی‌توان برنامه‌ریزی خاصی برای استعدادیابی داشت.»
 
لیدا فریمان الگوی بسیاری از ورزشکاران زن در ایران بوده است. الهه احمدی که در حال حاضر قهرمان بی‌رقیب این رشته و نفر ششم المپیک لندن است، ‌گفته بود از زمانی که حضور لیدا را در المپیک آتلانتا دیده، انگیزه‌ای مضاعف پیدا کرده تا این رشته را ادامه دهد.
 
خاطره‌ای حیرت‌انگیز
 
چرا لیدا این قدر زود از عرصه قهرمانی کناره گیری کرد؟ او با بیان خاطره‌ای حیرت انگیز، به دوران قهرمانی خود اشاره می‌کند. ۱۹ ساله بود و در رده جوانان آسیا به فینال رسید. به دلیل نامناسب بودن کفشش ‌مجبور شد با کفش‌های مربی‌اش که مرد بود مسابقه بدهد، کفش‌هایی که به پایش گشاد بود اما با همین شرایط تیراندازی کرد و فینالیست شد. با این وجود، مسئولان تیم اجازه ادامه مسابقه را به او ندادند! حالا که این همه سال از آن بازی‌ها گذشته هنوز نمی‌داند چرا نگذاشتند در فینال حضور پیدا کند.
 
جالب آن که لیدا فریمان از پرچمدار بودنش در آتلانتا هم خاطرات خوشی ندارد، زیرا مجبور شده تا ساعت سه نیمه شب در مراسم باشد، آن هم در حالی که باید بامداد روز بعد ساعت شش صبح به محل مسابقه تیراندازی می‌رفت. یعنی فقط سه ساعت زمان برای استراحت داشت! در آتلانتا، مربی کنار او نبود و فقط یک مسئول بانوان که حکم مامور را هم داشت، او را همراهی می‌کرد.
 
پس از المپیک آتلانتا، از سوی کمیته بین‌المللی المپیک شرایطی مهیا شد تا لیدا فریمان برای تمرینات به آلمان برود. او دو بار در آلمان بود. بار اول سه ماه و سپس پنج ماه. تمریناتی که قرار بود تا المپیک سیدنی ادامه داشته باشد اما ناتمام ماند. او در این باره می‌گوید: «حضورم در آلمان هیچ هزینه‌ای برای فدراسیون نداشت و IOC تمام هزینه‌ها را تقبل کرده بود. اما باز هم بی‌مهری‌ها نسبت به من ادامه یافت و مسئولین کاری کردند که انگیزه‌هایم برای حضور در المپیک از بین برود. این گونه بود که من ناگزیر از ورزش قهرمانی کناره‌گیری کردم.»