۲۷ درصد از مردم اسرائیل با زبان عبری «مشکل دارند»

شش دهه و نیم پس از استقلال اسرائیل و بیش از یکصد سال پس از احیای زبان عبری و تبدیل آن از زبان تورات به زبانی امروزی، داده‌هایی که مرکز رسمی آمار اسرائیل منتشر کرده نشان می‌دهد که عبری تنها زبان مادری ۴۹ درصد از مردم ۲۰ سال به بالای

اسرائیل است.
 

بر اساس این گزارش مرکز آمار اسرائیل، ۲۷ درصد از شهروندان این کشور برای گفت‌و‌گو و رفع و رجوع امور روزانه از طریق زبان عبری مشکل دارند.
 
برای ۵۱ درصد از شهروندان ۲۰ سال به بالای اسرائیل که عبری زبان مادری‌شان نیست و سختی بسیاری در کاربرد آن دارند، ۱۸ درصد عربی زبان مادری است؛ ۱۵ درصد در خانواده روس به دنیا آمده‌اند؛ برای دو درصد زبان «ییدیش» (زبان قدیمی یهودیان شرق اروپا که ترکیبی از آلمانی و عبری توراتی و زبان‌های شرق اروپاست) زبان مادری است، دو درصد تکلم به فرانسه را که زبان مادری‌شان است ترجیح می‌دهند.
 
به همین ترتیب دو درصد از مردم اسرائیل نیز که در خانواده انگلیسی‌زبان به دنیا آمده و تربیت یافته‌اند با اولین مشکل در کاربرد عبری، فوراً به انگلیسی حرف می‌زنند، و ۱.۶ دهم درصد از جامعه اسرائیل نیز زبان‌های دیگر زبان مادری‌شان است.
 
از نظر تلفظ و تسلط نیز هرچند ۹۰ درصد از اسرائیلی‌ها عبری را در سطوح مختلفی بلد هستند، اما تنها ۷۰ درصد آن‌ها تسلط قابل قبولی دارند.
 
درصد مهاجران روس که عبری را در حد قابل قبول آموخته‌اند، به ۵۱ درصد می‌رسد، اما ۲۶ درصد آن‌ها مشکلات بسیار دارند و ۳۹ درصد از کسانی که «شهروندان» روس‌زاده هستند، واژگانی از عبری را با بیچارگی بسیار ادا می‌کنند و لهجه بسیار بد و غیر قابل درکی دارند.
 
از میان این روس‌ها، ۴۸ درصد گفته‌اند که در خانه خود روسی حرف می‌زنند؛ اما تنها شش درصد سر کار همکاران روس دارند، هرچند که ۳۸ درصد آن‌ها تنها و تنها دوستان روس دارند و با آن‌ها نیز به طور طبیعی فقط روسی حرف می‌زنند.
 
در همین حال، تنها ۸ درصد از افراد خانواده مهاجران روس در خانه خود عبری حرف می‌زنند و نیز ۳۲ درصد آن‌ها گفته‌اند که سر کار عبری تنها زبان ارتباط‌شان است و بقیه دائما از عبری به روسی و از روسی به عبری در نوسان هستند.
 
بیش از یک و نیم میلیون نفر از حدود شش میلیون نفر شهروندان غیرعرب اسرائیل را روس‌هایی تشکیل می‌دهند که در دو دهه اخیر برای داشتن زندگی بهتر از روسیه و جمهوری‌های دیگر به این کشور مهاجرت کردند، هرچند که بسیاری از آن‌ها نیز برای گرفتن شهروندی از کشورهایی مانند آلمان و کانادا اقدام کرده‌اند و پس ازدریافت تسهیلات اولیه، خیلی زود نیز به اروپا و کانادا و آمریکا مهاجرت می‌کنند و اسرائیل را اکثراً به عنوان پلی برای مسیر بعدی زندگی خود «از روی ناچاری» انتخاب کرده‌اند.
 
زمانی که مهاجران با ادارات دولتی و پر کردن فرم‌ها و پرسش‌نامه‌ها سرو کار پیدا می‌کنند، ۲۷ درصد از افراد بیست ساله به بالا‌ دچار مشکل می‌شوند و در میان شهروندان ۶۵ ساله به بالا، ۵۳ درصد برای خواندن نامه‌هایی که از شهرداری، ادارات دولتی و غیره می‌رسد و در پاسخ‌گویی به این نامه‌ها، با معضل روبه‌رو هستند و هرگز به تنهایی نمی‌توانند این نامه‌ها را رفع و رجوع کنند و دائما وابسته به فرزندان و اطرافیان هستند.
 
بر اساس داده‌های مرکز رسمی آمار اسرائیل، اتفاقاً این اعراب شهروند اسرائیل به‌ویژه نسل‌های جوان عرب هستند که زبان عبری را بسیار خوب سخن می‌گویند. ۶۰ درصد از اعراب اسرائیل در حد بسیار خوبی مسلط به عبری هستند و تنها ۱۷ درصد از اعرابی که در محدوده سال ۱۹۴۸ زندگی می‌کنند، عبری نمی‌خوانند، اما تنها ۱۲ درصد عبری هم سخن نمی‌گویند.
 
گفتنی است که بسیاری از فلسطینی‌های کرانه باختری و غزه نیز به خوبی عبری سخن می‌گویند و حتی شماری از سران دولت حماس و تشکیلات خودگردانی عبری را در حد آکادمیک آموخته‌اند.
 
وکلای عرب بسیاری در دادگاه‌های اسرائیل با عبری بسیار سطح بالا از موکلان خود دفاع می‌کنند.
 
زبان عبری را بیش از یکصد سال پیش الیعزر بن یهودا یک شخصیت یهودی عاشق زبان و ساکن اورشلیم که چند نسل از پدران او نیز در این سرزمین زندگی می‌کردند، زنده کرد و برای استفاده روزانه از آن قواعد دستور زبان را تنظیم کرد و آن را از زبان تورات، کتاب چند هزارساله یهودیان، به درآورد. زبان روزانه عبری با زبان تورات شباهت دارد، اما تفاوت‌های زیادی نیز دارد.
 
زبان عبری مدرن از اواخر قرن نوزدهم میلادی در میان یهودیانی که در رویای تشکیل کشوری برای خود بودند، و عمدتاً در بین یهودیان فرهیخته اروپایی، رواج یافت و یکی از نشانه‌های تلاش این یهودیان دانش‌آموخته برای آمادگی در راه برپایی کشوری برای خود بود.
 
در سال ۱۹۱۳ رسماً زبان عبری مدرن به زبان تدریس در مدارس و دانشگاه‌های یهودیان در سرزمین اسرائیل مبدل شد. در سال ۱۹۴۸ که اسرائیل استقلال یافت، داوید بن گوریون با عبری و با لهجه غلیظ اروپایی، عبری را زبان رسمی کشور یهود معرفی کرد.
 
زبان عبری در واقع از زبان کنعانی که ۱۲ قرن پیش از میلاد مسیح سخن گفته می‌شد، ‌زاده شده است.
 
زبان عبری مدرن به دلیل پویایی آن و اکثریت نسل جوان در این کشور، مرتب در حال تغییر است و جوانان امروزی در اسرائیل به‌ویژه در تل‌آویو اصصلاحاتی را به کار می‌برند که حتی سیاستمداران و بزرگان ادبی را نیز ناچار به استفاده از آنها کرده است.
 
بنابراین اگر کسی عبری را درست و بر اساس قواعد سخن بگوید، الزاماً «اسرائیلی» سخن نگفته است.
 
تا چندی پیش ادیبان و حتی سیاستمداران اسرائیل از جوانان انتقاد می‌کردند که چرا دستور زبان را رعایت نمی‌کنند و مذکر و مونث را مرتب قاطی می‌کنند، اما بسیاری از زبان‌دانان خود به دفاع از جوانان پرداخته و می‌گویند که آن‌ها نه عبری، بلکه «اسرائیلی» حرف می‌زنند و نباید آن‌ها را سرزنش کرد.