اولین زنی که مد را به ایران آورد

این مختص ایران نیست و در تمام دنیا افراد بسیاری هستند که به دنبال مد هستند.اما مد چگونه وارد ایران شد و اولین چیزی که به عنوان مد در کشور اصطلاح شد چه بود.آنگونه که شواهد تاریخی نشان می دهد از سالهای آغازین دهه ۲۰ خورشیدی برای اولین بار حرف ازمد و سالن های مد بین زنان خانواده های اعیان تهرانی به میان آمد ، اما ابتدا موضع غالب جامعه به این قضیه با دیده اکراه بود .

شروع قصه

زینت جهانشاه حدود ۱۹۳۱ میلادی، به همراه پدرش سرهنگ حبیب الله فرود سرپرست محصلان وزارت جنگ آن روزها ایران را به مقصد آلمان ترک کرد .سرهنگ برای مأموریت به برلن رفت و دخترش را به مدرسه دخترانه لته فراین که یک آموزشگاه بین المللی معروف بود، سپرد . لته فراین جایی بود که دخترها با علم خانه داری تکمیلی، آشنا می شدند و علاوه بر آن باید چیزهایی را مثل تندنویسی و ماشین نویسی، هم یاد می گرفتند . به مدت یک سال و نیم علوم قضائی، آشپزی ، پرنده شناسی، حیوان شناسی و حتی نحوه ذبح و تمیز کردن و پختن جانوران، خیاطی، لباسشویی، اتو و رفو ، وصله کردن لباس و ... هم در این مدرسه به زینت جوان تعلیم داده شد. بعد از آن او با یک افسر ازدواج کرده و برای اقامتی که دو سال و نیم طول کشید راهی برن پایتخت سوئیس شد. آنجا بود که زینت علاقه خود را به هنر خیاطی جدی تر از گذشته دنبال کرده و یک سال تمام را صرف یادگرفتن روش برش روی مانکن از یک خانم سوئیسی کرد. گرچه وابستگی نظامی شوهرش باعث شد آنها سوئیس را هم ترک کنند اما در عوض به شهری پاگذاشتند که یکی از مراکز اصلی صدور مد به تمام دنیا بوده و هنوز هم هست ؛ پاریس.

از بوتیک های پاریس تا خیاطخانه تهران

زینت جهانشاه تخصص خیاطی خود را در پاریس گرفت. سپس از بالمن که آن روزها چندان شناخته شده و معروف نبود برش و دوخت آموخت.در مدت یک ماه این دختر ایرانی به رموز خیاطی مدرن وقت، همین طور طرز اداره یک بوتیک پی برد. همین قضایا به او کمک کرد تا یک سال پس از بازگشت به وطنش بتواند اولین بوتیک ایرانی را در تهران تأسیس کرده و نام خود را به عنوان اولین کسی که پای مد را به ایران باز کرد، در تاریخ ثبت کند.

نمایشی که خیاطخانه او را معروف کرد

در سال ۱۳۲۱ زینت جهانشاه به همراه همسرش از سوئیس به ایران برگشت. یک سال بعد، او خیاطخانه خود را در خیابان امیریه تأسیس کرد و با همراهی ۵کارگر هر آن چه را که در طول سفرها و اقامتش در فرنگ آموخته بود به خانم های تهرانی عرضه کرد. با فرستادن کارت دعوت و پیغام و چند تلفن به خانم های معتبر ، زینت موفق شد پای حدود ۱۵ نفر از زنان سرشناس شهر را به نمایش افتتاحیه خیاطخانه اش باز کند. بیشتر این خانم ها، از فرنگ رفته ها بودند و با نمایش مد لباس، آشنایی داشتند .
 


در این مراسم ۹۰ دست لباس زنانه مخصوص صبح، عصر و شب به نمایش گذاشته شد . معرفی لباس ها را هم خود جهانشاه برعهده داشت و موقع نمایش هر کدام، اسم و توضیحاتی درباره شان میداد. جالب است بدانید نام تمام این لباس های ایرانی از روی فصول سال یا گل ها انتخاب شده بود. هر چند که جنس پارچه هایشان مثل تمام پارچه های مصرفی آن سال ها، فرنگی بود و متری ۲۰ تا ۲۵ تومان، قیمت داشتند. مد لباس های طراحی شده توسط جهانشاه هم، بیشتر مطابق مد کریستین دیور بود. این لباس ها بیشتر به رنگ سیاه و قهوه ای و قیمتشان به عنوان مثال برای پیراهن بعدازظهر ۵۰ تومان و پالتوها ۱۰۰ تومان بود . نمایش دو ساعت و نیم طول کشید و اتفاقاً نه تنها خانم های حاضر در مجلس، بلکه تمام آنها که وصف نمایش خیره کننده خیاطخانه جهانشاه را شنیده بودند ، استقبال زیادی از جادوی مد او کردند.

دستمزد دوخت لباس

مانکن هایی که باید لباس های این برنامه در تن آنها نمایش داده می شد از بین خانم ها و دختران دوست و آشنا انتخاب شده بودند. خوشبختانه چون محیط خیاطخانه و این برنامه خاص کاملاً زنانه بود، از طرف خانواده این مانکن های آماتور و خودشان مخالفتی صورت نگرفت. اما به هر حال آموزش طرز راه رفتن ، ایستادن و نمایش لباس دردسرهای زیادی داشت. این دخترخانم ها بین ۱۸ تا ۲۵ سال سن داشتند و پرو و آماده کردن لباس هایشان ۳ ماه طول کشید.


 البته برخلاف تصور گیسوان مانکن ها ساده و بی آرایش بود، چون در آن زمان سلمانی رفتن و آرایش مثل امروز، امری عادی نبود. مانکنها نه تنها بابت این مانکن شدن از زینت جهانشاه دستمزدی نگرفتند، بلکه تعدادی از لباس ها را هم خریدند و رفتند!
 
اجرت دوخت لباس در خیاطخانه به این شرح بود: لباس روز از ۱۱۰ تا ۱۵۰ تومان ، لباس شب بین ۲۰۰ تا ۲۵۰ تومان ، کت و دامن یا پالتو با روسری۳۰۰ تومان.
 
دوران بازنشستگی

زینت جهانشاه تا سال ۱۳۴۷ کار خیاطی را ادامه داد. در این مدت چندباری محل خیاطخانه اش را تغییر داد، تا این که بالاخره بعد از تولد دخترش زهراکم کم خود را بازنشسته کرد. او شروع کننده راهی بود که با تأسیس خیاطخانه های متعدد و رواج مد و مدگرایی در ایران، آرام آرام رشد کرده و حالا از مرز ۷۰ سالگی هم گذشته است.

رأی دهید
majid63 - پاريس - فرانسه
زینت جهانشاه حدود ۱۹۳۱ میلادی، به همراه پدرش سرهنگ حبیب الله فرود سرپرست محصلان وزارت جنگ آن روزها ایران را به مقصد آلمان ترک کرد. در سال ۱۳۲۱ زینت جهانشاه به همراه همسرش از سوئیس به ایران برگشت.اشتباه چاپی هست لطفا درستش کنید.اگر درست!
‌سه شنبه 19 دي 1391 - 12:56
exam292 - تهران - ایران
خانم "Royan" به نظر شما آیا مانکن بودن زن، توهین به شخصیت زن نیست؟!!(به عنوان یک ابزار تبلیغاتی!)
‌سه شنبه 19 دي 1391 - 16:57
پریستوک - تهران - ایران
اگر زن نیست عشق اندر میان نیست جهان بیزن اگرباشد جهان نیست. تحجر که شاخ و دم نداره. برفرضم که ادعای اگزم درست باشه مثل این می مونه که بگی چرا از گل واسه زیبایی و طراوت بخشی به محیط استفاده می کنی بیا بجاش از خاشاک استفاده کن که به زیبایی گل توهین نشه! تو صنعت تبلیغات هم از مرد زیبا استفاده می شه هم از زن.
‌سه شنبه 19 دي 1391 - 20:03
Royan - کالیفرنیا - آمریکا
نه! کار که عار نیست , یکوری افتادن و از کار کردن دیگران ایراد گرفتن و به امور شخصی مردم دخالت کردن زشت و دور از ادب میباشد؛ ولی زنان را به منزله ماشین جوجه کشی و کلفت خانه دیدن توهین به شخصیت زن است.
‌سه شنبه 19 دي 1391 - 22:34
exam292 - تهران - ایران
Royan - کالیفرنیا - آمریکا: بله،کار عیب نیست! ولی باید در شأن زن باشه! میدونی در دین اسلام،پخت و پز و نظافت کردن، وظیفه ی زن خانه نیست! حفظ بقای انسان در این دنیا وابسته به حضور زن هست.(بی انصافی نیست که این جایگاه رو با ماشین جوجه کشی قیاس میکنی؟!!!
‌چهارشنبه 20 دي 1391 - 11:14
kian iran - واشینگتن - امریکا
exam-تهران- ایران- دوست عزیز در کامنت های شما به دو واژه برخوردم از شما تقاضا دارم برای اینکه بتوانم به درستی تحلیلی از این دو کامنت داشته باشم تعریف شما را از این دو واژه بدانم. 1- شخصیت زن 2- شان زن. و همچنین اگر لطف کنید و تفاوت موجود این دو را با شخصیت مرد و شان مرد ، هم از دیدگاه خود بگویید. ممنون
‌پنجشنبه 21 دي 1391 - 01:40
exam292 - تهران - ایران
kian iran - واشینگتن - امریکا: من تشکر میکنم از شما که به مطالب دقت می کنید، قبل از ظهور اسلام، حقوق زن نادیده گرفته می شد و به بدترین شکل آن در بین اعراب بود(زنده بگور کردن نوزاد دختر!). پیامبر اسلام در میان این قوم، به رسالت رسید و با سختی های فراوان توانست حقوق زن را بازگرداند برای مثال برخورد پیامبر با همسر و خصوصا دخترش الگویی برای مسلمان است. در کامنت من کلمه ی "شخصیت و شأنیت" هر دو به مقام ومنزلت زن اشاره میکند...ادامه دارد
‌پنجشنبه 21 دي 1391 - 16:12
exam292 - تهران - ایران
kian iran - واشینگتن - امریکا: ...ادامه.. شخصیت زن از دیدگاه اسلا‌م در قلمرو ارزش‌ها‚ هیچ‌گونه تفاوتی با مردها نداشته و در استعداد پذیرش فضایل عالی انسانی با همدیگر مساوی هستند‚ این حقیقت در دو مورد از آیات قرآنی صریحاً مطرح شده است: مورد اول‚ سوره حجرات‚ آیه 13و مورد دوم‚ سوره احزاب‚ آیه 35 (مردان و زنان مسلمان‚ مردان و زنان مومن‚ مردان و زنان قنوت‌گیرنده "عبادت‌کننده به طور عام"‚‌ مردان و زنان راست‌گو‚ مردان و زنان شکیبا‚ مردان و زنان خشوع کننده‚ مردان و زنان بخشش‌کننده‚ مردان و زنان روزه‌گیر‚ مردان و زنانی که ناموس خود را حفظ می‌کنند و مردان و زنانی که به طور فراوان خدا را ذکر می‌کنند‚ خداوند برای آنان بخشش و پاداش بزرگی را آماده فرموده است)
‌پنجشنبه 21 دي 1391 - 16:17
kian iran - واشینگتن - امریکا
exam292-تهران- ایران- از قسمت دوم کامنت شما لذت بردم چون از برابری انسانها بدون توجه به جنسیت سخن گفتید.
دوشنبه 25 دي 1391 - 07:08
نظر شما چیست؟
جهت درج دیدگاه خود می بایست در سایت عضو شده و لوگین نمایید.