آغاز به کار سامانه جهت‌یابی چین؛ رقیبی برای جی‌پی‌اس

تصویر ماهواره‌ای از ناو هواپیمابر چینی در دریای زرد

چین ، سیستم جهت‌یاب خود را که رقیب جی‌پی‌اس آمریکایی است راه‌اندازی کرد.
 

به گزارش خبرگزاری فرانسه، این سیستم چینی که «بیدو» نام دارد، برای ساکنان منطقه جنوب شرقی آسیا و اقیانوسیه خدمات ارائه می‌کند و انتظار می‌رود تا سال ۲۰۲۰ به یک سرویس جهانی تبدیل شود.
 
رای چنگکی، سخنگوی «اداره جهت‌یابی ماهواره‌ای چین»، اعلام کرد که قابلیت این سیستم «قابل مقایسه» با سیستم جی‌پی‌اس آمریکایی است.
 
این مسئول چینی درباره دامنه پوشش این سامانه جهت‌یابی گفت: «امواج بیدو را می‌توان در کشورهایی چون استرالیا دریافت کرد.»
 
سامانه جهت‌یابی، که روز پنجشنبه هفتم دی ماه راه‌اندازی شد، یکی از آخرین دستاوردهای چین در عرصه فناوری فضایی است؛ پکن  قصد دارد که تا پایان دهه جاری میلادی یک ایستگاه در فضا ایجاد کند و به دنبال فرستادن فضانورد به ماه است.
 
روزنامه چاینا دیلی گزارش داده است که سامانه جهت‌یاب «بیدوب، از ۱۶ ماهواره جهت‌یاب و چهار ماهواره تجربی بهره می‌گیرد. سخنگوی «اداره جهت‌یابی ماهواره‌ای چین» این سامانه در نهایت قادر خواهد بود در سراسر جهان خدمات جهت‌یابی ارائه دهد.
 
«بیدو» به زبان چینی معادل صورت فلکی «دب‌ اکبر» یا همان «هفت‌اورنگ» است.
 
 اهمیت استراتژیک بیدو
 
چین از سال ۲۰۰۰ اقدام به  ایجاد این شبکه کرد تا از وابستگی خود به سیستم جی‌پی‌اس آمریکا کم کند.
 
روزنامه «گلوبال تایمز» چین که مواضعش نزدیک به حزب کمونیست این کشور است، راه‌اندازی این سامانه را  یک دستاورد بزرگ راهبردی توصیف کرده است.
 
این روزنامه می‌افزاید: «چین بازار بزرگی دارد؛ جایی که سامانه بیدو هم به ارتش و هم شهروندان منفعت می‌رساند.»
 
شبکه راشا تودی نیز گزارش داده است که پیشتر سامانه «بیدو» تنها برای مقاصد نظامی و دولتی استفاده می‌شد و از روز پنجشنبه خدمات تجاری این سامانه نیز راه‌اندازی شد.
 
هم‌اکنون سامانه چینی «بیدو» نقطه دلخواه را با ۱۰ متر اختلاف و جی‌پی‌اس آمریکایی در بیشتر موارد با حداکثر دو متر پیدا می‌کند. با این حال سازندگان «بیدو» می‌گویند که سامانه چینی بسیار ارزانتر از سامانه آمریکایی خواهد بود و  کیفیت آن نیز بهبود می‌یابد.
 
سامانه جی‌پی‌اس از دهه ۱۹۷۰ فعال است و برای دو دهه است که ماهواره‌های آن در مدار قرار گرفته‌اند. نخستین ماهواره« بیدو» پنج سال پیش در مدار زمین قرار گرفت.
 
در  این عرصه، تا پیش از چین، اتحاد جماهیر شوروی و هم‌اکنون روسیه، تنها کشوری بود که سامانه جهت‌یابی مستقل داشت؛ روسیه در سال‌های اخیر سیستم جهت‌یابی خود را توسعه داده است.
 
اتحادیه اروپا نیز، هم‌اکنون سرگرم ایجاد سامانه گالیله است. هند و ژاپن نیز گفته‌اند که درصدد هستند سامنه جهت‌یابی داخلی خود را ایجاد کنند.
 
سامانه جهت‌یابی «بیدو» به ارتش چین این امکان را می‌دهد که از ارتش و دولت آمریکا برای استفاده از جی‌پی‌اس بی‌نیاز شود. جی‌پی‌اس از سوی پنتاگون راه‌اندازی شده و هنوز هم کنترل آن در دست دولت آمریکاست.
 
به لحاظ تئوری، آمریکا ‌می‌تواند در یک درگیری احتمالی، دسترسی به سیستم جی‌پی‌اس را برای چین یا کشورهای دیگر قطع کند یا حتی آدرس اشتباه بدهد.
 
روزنامه وال‌استریت جورنال به نقل از کارشناسان نظامی می‌نویسد که سامانه «بیدو» بخشی از تلاش‌های ۱۵ ساله چین است تا چاره‌ای برای مداخله احتمالی ناوگان آمریکایی در مناقشه‌های منطقه‌ای پیدا کند.
 
چین با اکثر کشورهای هم‌مرز خود مناقشه مرزی دارد؛ این کشورها برای  ایجاد موازنه، پیمان‌های نظامی با آمریکا امضا کرده‌اند یا رزمایش‌های مشترک برگزار می‌کنند.
 
تایوان نیز می‌تواند به طور بالقوه پای آمریکا را به یک درگیری منطقه‌ای باز کند. چین تایوان را استان خود می‌داند.