چرا از بین بردن تومورهای مغزی این قدر مشکل است
به گزارش لایوساینس ایندر ورما، زیست‌شناس مولکولی در موسسه سالک در کالیفرنیا، سرپرست این پژوهش، می‌گوید این یافته‌ها به توضیح این مسئله کمک می‌کنند که چرا درمان تومورهای مغزی به نام گلیوبلاستوم این قدر سخت است. به گفته او حتی برداشت جراحی تومور ممکن است نتواند همه سلولهای منفرد سرطانی را خارج کند.
ورما می‌گوید: "گلیوبلاستوم‌ها هر بار پس از درمان عود می‌کنند، زیرا هر سلولی که به جای مانده باشد، توانایی شروع مجدد رشد تومور را دارد."
تومورهای مهاجم
تومورهای گلیوبلاستوم مولتی‌فرم اکثریت تومورهای مغزی را تشکیل می‌دهند و پیش‌آگهی بدی دارند. بر اساس یک بررسی در سال 2010 میانگین میزان بقا پس از تشخیص گلیوبلاستوم 14 ماه است (گرچه بهبود تکنیک‌های جراحی باعث شده است که این رقم نسبت به میزان بقای 10 ماهه در پنج سال پیش از این بررسی افزایش یابد).
ورما و همکارانش می‌خواستند راهی دقیق‌تر برای بررسی رشد تومور بیابند. اغلب بررسی‌ها درباره سرطان در موش‌های آزمایشگاهی سلولهای توموری را به درون بدن موش‌های بدون سیستم ایمنی یا موش‌هایی که با مهندسی ژنتیک به سرطان حساس هستند، تزریق می‌شود. اما در زندگی واقعی تومورها این چنین بروز نمی‌کنند. او و همکارانش می‌خواستند راهی بیابند تا رشد سرطان از یک سلول منفرد از کنترل خارج شده را تقلید کنند.
این پژوهشگران با استفاده از ویروس‌ها ژن‌های سرطان‌زا وارد بدن موش‌ها کردند، و تکنیکی را ابداع کردند که تعداد کمی از سلولهای سرطانی در حد 20 سلول می‌توانست رشد توموری را ایجاد کند. سپس آنها دریافتند که اگر تنها 10 سلول از یکی از تومورهای موشی به یک موش سالم پیوند زده شده شود، به تومور جدید کامل در این موش ایجاد می‌شود.
ورما می‌گوید: "این وضعیت بیانگر آن است که هر سلول در این تومورها یا گلیوبلاستوم‌ها دارای توانایی ایجاد یک گلیوبلاستوم جدید هستند."
سوئیچ سلول بنیادی
پژوهشگران زمانی اعتقاد داشتند که گلیوبلاستوم‌ها فقط از سلولهای گلیال، سلولهای پشتیبان در مغز که سلولهای عصبی (نورون) را احاطه می‌کند، منشا می‌گیرند. اما به گفت دینورا فریدمن- موروینسکی، پژوهشگر موسسه سالک، هنگامی که کشف شد مغز حاوی سلولهای بنیادی است که توانایی تبدیل به هر نوع بافت عصبی را دارند، پژوهشگران به این نتیجه رسیدند که سرطان می‌تواند از این سلول‌ها نیز منشا بگیرد.
اما پژوهشگران موسسه سالک دریافته‌اند که حتی می‌توانند سلولهای عصبی (نورون‌ها) را با وارد کردن ژن‌های سرطان‌زا به سلولهای سرطانی بدل کنند. این سلول‌ها که در شرایط عادی توانایی تقسیم و تکثیر را از دست داده‌اند، به سلول بنیادی بدل می‌شوند که به طور مداوم توانایی تقسیم شدن را دارند.
پژوهشگران به طور موفقیت‌آمیزی توانسته‌‌‌اند سلول‌ها را در آزمایشگاه دوباره برنامه‌ریزی کنند تا به سلولهای بنیادی بدل شوند، و همین پیشرفت بود که جایزه نوبل پزشکی امسال را نصیب جان بی گوردون و شینیا یاماناکا کرد.
اما به گفته فریدمن- موروینسکی تعجب‌آور است که سلولهای سرطانی نیز همین روش را به کار ببندند، اما شواهدی به نفع این نظریه وجود دارد.
ورما می‌گوید: "شما برای اینکه تومور را در درازمدت از بین ببرید، باید این سلول‌ها را از بین ببرید."
