توکلی خواستار بازگشت به نظام‌کوپنی برای خروج از بحران‌اقتصادی شد

احمد توکلی معتقد است که سهم تحریم‌ها در بروز بحران ارز «کمرنگ‌تر از سیاست‌های اقتصادی غلط دولت» بوده است.

در حالی که دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام می‌گوید تحریم‌ها علیه ایران «هشت سال دیگر ادامه دارد» احمد توکلی، نماینده مجلس از «احیای نظام کوپنی» به عنوان یکی از راهکارهای خروج از بحران اقتصادی در ایران سخن به میان آورده است.
 

روزنامه خراسان روز شنبه، ۲۹ مهرماه، گزارش کرد که احمد توکلی در گفت‌و‌گو با این روزنامه «افزایش شدید نقدینگی هم‌زمان با رکود اقتصادی» را از جمله موارد بروز بحران ارزی در ایران دانست و از جمله راه‌های خروج از شرایط بحران را «احیای نظام کوپنی و سهمیه بندی برخی کالاهای مورد نیاز مردم» دانست.
 
وی در این‌ گفت‌و‌گو که قرار است مشروح آن در شماره‌های آینده روزنامه خراسان منتشر شود، تأکید کرد که بر اساس آمار رسمی واردات کشور، سهم تحریم‌ها در بروز بحران ارز «کمرنگ‌تر از سیاست‌های اقتصادی غلط دولت» بوده است.
 
اواخر مردادماه، رسانه‌های خبری در ایران اعلام کردند که کمیسیون اقتصادی مجلس طرح سهمیه‌بندی کالاهای مصرفی و عرضه آن‌ها از طریق «کارت الکترونیک» را در دست تدوین دارد.
 
به گزارش ۲۱ مردادماه خبرگزاری فارس، ارسلان فتحی‌پور، رییس کمیسیون اقتصادی در این خصوص گفته بود: «در شرایط فعلی جامعه، در راستای اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی، باید کالابرگ به اقتصاد بازگردد.»
 
سابقه کوپن به ابتدای دهه ۶۰ شمسی و دوران جنگ ایران و عراق باز می‌گردد. آن زمان و در دوره نخست وزیری میرحسین موسوی، برنامه توزیع کوپن در ایران به اجرا درآمد و تا پایان جنگ ادامه پیدا کرد، سیاستی که بعدها اصولگرایان از آن به عنوان یکی از نقاط ضعف دوران نخست وزیری میرحسین موسوی مورد انتقاد قرار دادند.
 
از اوایل دهه ۱۳۶۰ تا کنون «۱۳ مرحله کوپن» منتشر شده است.
 
بحث احیای نظام کوپنی در حالی مطرح شده است که محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام روز جمعه، ۲۸ مهرماه گفت:«تحریم‌های اقتصادی طی هشت سال آینده هم ادامه پیدا می‌کند.»
 
وی که در همایش مسئولان بسیج اساتید تهران بزرگ در دانشکده صدا و سیما سخنرانی می‌کرد، توضیح داد: «اگر ما جز این فکر کنیم چیزی جز ساده‌اندیشی نیست. نباید دشمن را ساده بگیریم.»
 
در راستای تأکید احمد توکلی بر روی‌آوردن به نظام کوپنی، پیشتر اسدالله عسگر اولادی، از سران حزب مؤتلفه گفته بود که برای جلوگیری از جیره‌بندی، ایران باید سالانه از محل صادرات نفتی و غیرنفتی، در مجموع «۵۰ میلیارد دلار» درآمد داشته باشد.
 
رییس اتاق بازرگانی ایران و چین روز ۲۶ مهرماه در گفت‌و‌گو با هفته‌نامه «شما» گفت: «برای ۵۰ میلیارد دلار، باید حداقل روزی یک میلیون بشکه نفت بفروشیم... یک میلیون بشکه ۱۰۰ دلاری می‌شود ۳۰ میلیارد دلار.»
 
رییس اتاق بازرگانی ایران و چین در حالی بر لزوم فروش سالانه «۳۰ میلیارد دلار» از نفت ایران سخن می‌گوید که بر اساس ارزیابی‌های صندوق بین‌المللی پول، ایران سال ۲۰۱۱ از محل فروش نفت «حدود صد میلیارد دلار» درآمد داشت.
 
آقای عسگر اولادی در این گفت‌وگو با اظهار این‌که تحریم نفتی علیه ایران «تحریم بدی بود»، گفته است: «تا یکی دو ماه قبل سعی کردیم (تحریم‌ها را) دور بزنیم... اما از یکی دو ماه پیش در اثر فشاری که آن‌ها (تحریم‌کنندگان) به مصرف‌کنندگان نفت ما آوردند، آن میزانی که توقع فروش داشتیم، به نصف کاهش یافت و در اینجا بود که اذیت شدیم.»
 
وی گفت که اقتصاد ایران «در یکی دو سال اخیر دچار طوفان ناخواسته‌ای شده است» و در خصوص مدیریت این وضعیت اظهار کرد: «آن چیزی که دیدیم، حسن مدیریت نبوده است... مدیریت سلیقه‌ای بوده است و اقتصاد ما را تبدیل به یک اقتصاد سیاسی کرد.»
 
آقای عسگر اولادی از اشاره به نام فرد خاصی خودداری کرد و افزود: «هر کسی که به مسائل روز وارد است و اقتصاد را می‌داند، متوجه می‌شود که اقتصاد ما در کجاها و از ناحیه چه کسانی دچار ضعف است.»
 
در چند وقت اخیر و با بحرانی که به ویژه در بازار ارز ایران پدید آمده است، بسیاری انگشت اتهام را به سوی دولت نشانه رفته و دستگاه اجرایی را متهم به «سوء مدیریت» کرده‌اند، اگرچه محمود احمدی‌نژاد بارها در اظهارات مختلف خود بر نقش تحریم‌ها در بروز ناآرامی‌های بازار ارز تأکید کرده است.
 
نمایندگان مجلس شورای اسلامی پیشتر اعلام کرده بودند که در نظر دارند در خصوص وضعیت آشفته بازار ارز از محمود احمدی‌نژاد سوال کنند.
 
یکی از بانیان طرح سوال از محمود احمدی‌نژاد پیشتر گفته بود که این طرح ۳۰ مهرماه به مجلس ارائه می‌شود، اگرچه حال زمزمه‌هایی مبنی بر صرف‌نظر کردن از سوال از رییس جمهوری ایران در صحن علنی مجلس شنیده می‌شود و برخی از نمایندگان رویکردهای دیگری چون «شکایت از رییس جمهوری» یا «مطرح کردن ایرادات دولت در جلسه‌ای با حضور محمود احمدی‌نژاد» را مطرح کرده‌اند.