سفر به دنیای خوراکیها
قطعا هیچ کس به قصد خوردن سفر نمی کند اما واقعیت این است که بعد از انگیزه های طبیعت گردی و آشنایی با فرهنگ های جدید، خوردن یکی از انگیزه های مهم سفر است. قطعا برای هر مسافری جالب است که دستپخت یک تبریزی اصیل، یک خوزستانی سنتی یا یک مشهدی قدیمی را بچشد.
در سفرهای خارجی هم وضع همین طور است. خیلی از مردمی که به شرق آسیا، هندوستان، افریقا یا مکزیک سفر می کنند، دوست دارند طعم واقعی غذاهای این کشورها را بچشند. غذا در واقع بخش مهمی از فرهنگ هر کشور است که تاریخ و طبیعت و آداب و رسوم مردم آن منطقه را نشان می دهد. به همین دلیل است که یکی از انواع گردشگری دنیا که امروز هم رواج زیادی پیدا کرده، گردشگری Food & Drink است.
ایران در این زمینه هم گردشگران را به سوی خود میخواند. مسافران از میوههای شگفتانگیز و از انگور و خربزه و گرمک و انواع هندوانه و خرما و پسته و بادام و حتی بادمجان ایران صحبت به میان آوردهاند. تا آنجا که«شاردن» تا به شربت معطری که عطش تبآلوده او را فرومینشاند، بسیار ارزش مینهاد.
جالب اینکه نحوه غذا خوردن ایرانیان، یک نوع سبک زندگی را در اروپا بهوجود آورد. «کلمان هوار» با اطمینان خاطر می گوید که قهوهخانه را «تونو» در اروپا معمول کرد. رونق و اشتهار قهوهخانههای پاریس هم در تاریخ ادبی و هنری قرن هجدهم، فصلی بسیار معروف است. اولین قهوهخانهای که برای مشتریانش آب یخ آورد، «پروکوپ» بود و مردم پاریس بلافاصله از این نوشیدنی فرحبخش و خنککننده استقبال کردند، ولی نمیدانستند که آب یخ و انواع شربت در ایران متداول است.
غذاهای فراموش شده
کشور ما با داشتن حدود 1400 نوع غذای خاص، از جایگاهی ویژه در میان آشپزی ملل برخوردار است، اما متاسفانه این امکان در رستورانهای ما نادیده گرفته شده و کمتر از این تنوع استفاده میشود و غذاهای استانهای مختلف اغلب در همان استانها باقی میماند به گونهای که مردم شهرها و استانهای دیگر خیلی با آنها آشنا نیستند. در هر حال این روزها هر کسی که به غذاهای سالم دیگر کشورها علاقه دارد یا دوست دارد با روشهای پخت دیگری هم آشنا شود یا حتی قصد راهاندازی یک کار پردرآمد را دارد، به آشپزی ملل فکر میکند.
آشپزخانه ملل
آشپزی ملل، مجموعهای از طعم، عطر و سلیقه را از فرهنگهای گوناگون و سرزمینهای دور و نزدیک وارد خانههای ما کرده و متقابلا این امکان را به ما میدهد تا مردم کشورهای دیگر را تحت تاثیر فرهنگ غذایی خود قرار دهیم.
تنوع غذاهای ژاپنی به دلیل جزیرهای بودن این کشور و استفاده از مواد دریایی بسیار زیاد است. ایتالیا به دلیل هم مرز بودن با فرانسه، سوئیس، اتریش و اسلوانی و رفت و آمدها طولانی طی قرون، ترکیبی از فرهنگهای مختلف را در آشپزیاش ارائه میکند و هند با 25 استان، 18 زبان اصلی و 7 مذهب، این ترکیب را در سفره غذایش نیز نشان میدهد. آشپزی تایلندی هم مثل غذای همسایگان این کشور مانند برمه، لائوس، کامبوج، ویتنام و مالزی با افزودن انواع گیاهان و ادویههای معطر از شهرتی خاص برخوردار است.
آشپزی مصری هم از ترکیب خلاقانه حبوبات و لوبیاها به گونهای که بتواند به عنوان منبع مهمی از پروتئین و فیبر مورد استفاده قرار گیرد گرفته تا «مولوخیا» که به عنوان یکی از غذاهای ملی مصر شناخته میشود و سبزی آن قرنهاست در کشتزارهای رود نیل پرورش مییابد، در کنار عادت مصرف میوههای تازه و سالم همراه قهوه غلی1 چای سیاه و چای قرمز پس از خوردن غذا نیز میتواند برای ما جالب باشد. همچنین آشپزی مراکشی که ویژگی اصلیاش خوردن گروهی آن است و آشپزی ترکی که با توجه به موقعیت جغرافیایی ترکیه و قرار گرفتن بین 2 قاره آسیا و اروپا از تنوع زیادی برخوردار است، از دیگر جذابیتهای آشپزخانه ملل است.
آشپزی آسیای میانه
آشپزی سنتی پاکستانی نیز قدمتی دیرینه دارد و به غذای کشورهای همسایهاش یعنی هند، افغانستان و ایران خیلی نزدیک است. آشپزی سنگاپوری به عنوان کشوری که پیوندی تنگاتنگ با آب و ماهی دارد و به خاطر راههای دریایی، محل عبور مهاجران و بازرگانان از کشورهای چین، هند و مالزی بوده و همین کمک کرده تا این کشور خوراکی ترکیبی ولی خاص کشور خود را داشته باشد که توسط مردم مصمم سنگاپور، امروزه بخوبی سرو میشود.
آشپزی انگلیسی هم که نتیجه قرنها کشاورزی، تجارت، جنگ، سختیها و میل به استفاده از تولیدات منطقهای و فصلی است و از ترکیب مواد غذایی ساده، ارزانقیمت و موادی پرعطر و بو تشکیل میشود، آشپزی پرتغالی که پر از آتش و شور و شوق است و معمولا روی زغال یا آهن گداخته پخته میشود و با فلفل پاپریکا، برگ بو و سیر مزه میگیرد و آشپزی آفریقایی که شامل فلفل چیلی، ادویههای تند و سیبزمینیهای شیرین است، از دستاوردهای آشپزخانه ملل برای همه مردم دنیاست.
البته نباید فراموش کرد که از لحاظ تنوع و پیچیدگی، غذاهای ایرانی به غذاهای بعضی از کشورهای جنوب اروپا مانند ایتالیا و یونان شبیه است. خورشهای ایرانی هم تا حدی شبیه غذاهای هندی است با این تفاوت که در آنها کمتر از ادویههای تند استفاده میشود. حتی سبک دم کردن پلو هم در آشپزی ایرانی و هندی بسیار شبیه هم است، اما از آنجا که ایرانیان فرصتهای کمتری برای معرفی غذاهایشان پیدا کردهاند، این غذاها مثل غذاهای مکزیکی و یونانی در بین کشورهای دیگر جا نیفتاده است.