تجربه‌های روزمره از دور زدن گشت ارشاد در تهران
رأی دهید
گشت ارشاد در تهران
به موازی وضع و اعمال محدودیت‌ها برای پوشش زنان که همواره اعتراض‌برانگیز بوده است، زنان ایرانی نیز برای اینکه گیر ماموران انتظامی ناظر بر پوشش زنان نیفتند، به ترفندهایی رسیده‌اند که متناسب با رفتار نیروهای انتظامی عوض می‌شوند.
بیش از سه دهه است که جمهوری اسلامی سیاست‌های محدودکننده‌ای برای پوشش زنان اعمال می‌کند. هر سال تابستان این محدودیت‌ها بالا‌تر می‌گیرد و حتی به بحث‌های سیاسی راه پیدا می‌کند.
وجود گشت ارشاد در خیابان‌ها دائمی است، حضور ون‌ها و ماشین‌های پلیس در خیابان‌ها و میدان‌ها تبدیل به پدیده‌ای روزمره شده است. زنان هم چاره‌های خود را برای مواجهه با آن پیدا کرده‌اند. حالا می‌توانید زنانی را بیابید که افتخارشان این است که در این چهار سال حتی یک بار هم به تله گشت ارشاد نیفتاده‌اند.
در رقابت‌های انتخاباتی سال ۸۸ که شعار «دولت گشت ارشاد، نمی‌خوایم نمی‌خوایم» هم سر زبان افتاده بود، خیلی از آنان که این شعار را می‌دادند امید داشتند که پس از انتخابات دیگر شاهد حضور گشت ارشاد در خیابان‌ها نباشند اما این روزها رفتن آن‌ها از خیابان‌ها به خواسته و بیشتر آرزویی که چندان نمی‌شود به تحقق آن خوشبین بود تبدیل شده است.
پس از انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ و حوادث بعد از آن برای حدود یکسال خبری از ون‌های گشت ارشاد در خیابان‌ها نبود اما پس از فروکش کردن اعتراضات مردمی و تاکید مقامات جمهوری اسلامی بر رعایت «حجاب و عفاف» در جامعه، گشت‌های ارشاد دوباره به صحنه بازگشتند و برای پاکسازی خیابان‌ها از زنان و دختران بدحجاب بیشتر از پیش دست به کار شدند.
هرچند نیروی انتظامی مصادیق «مبارزه با بدحجاب» ی را از پیش اعلام کرده است اما در بسیاری مواقع ملاک و معیار مشخصی برای آنهایی که از سوی گشت ارشاد مورد تذکر و یا بازداشت قرار میگیرند در نظر گرفته نمی‌شود و به قول خیلی از شهروندان، «در این زمینه سلیقه‌ای عمل می‌شود».
گاهی ممکن است تنها به دلیل رنگ لباسی که پوشیده‌اید روانه ون‌های گشت ارشاد شوید. ممکن است لباسی را امروز بپوشید و ماموران گشت ارشاد هم به شما تذکر ندهند اما فردا با همان لباس هنگام عبور از جلوی گشت ارشاد، خانمی صدایتان بزند: خانومم. گلم. یک لحظه تشریف بیاورید...»
علاج واقعه قبل از وقوع
این روزها خیلی‌ها علاج واقعه را قبل از وقوع آن می‌دانند. محدودیت همیشه با خودش خلاقیت‌هایی را به همراه دارد. خیلی از زنانی که محدودیت‌های پوششی حکومت را جدی نمی‌گیرند، می‌گویند نمی‌شود از ترس برخورد با گشت ارشاد هر روز خود را سانسور کرد و لباس‌هایی با سلیقه ماموران گشت ارشاد پوشید.
آنان سعی می‌کنند بیشتر از اینکه برای انتخاب لباس‌هایی که ممکن است کمتر «مسئله دار» باشد، وقت بگذارند راهی برای عبور از جلوی ون‌های گشت ارشاد و سرو کار نداشتن با آن پیدا کنند.
مثلا زیاد پیش می‌آید خانمی در پیاده‌رو سراسیمه از خانمی دیگر سراغ می‌گیرد: از بالا که می‌آمدی گشت ارشاد بود؟ اگر جواب مثبت باشد، کسی که سوال پرسیده یا دستی به سر و روی خود می‌کشد و خودش را برای عبور از جلوی گشت ارشاد آماده می‌کند یا راه‌های جایگزین و طولانی‌تر را برای رسیدن به مقصد انتخاب می‌کند. اگر راه کمی طولانی‌تر شود بهتر از این است که از ساختمان نیروی انتظامی در خیابان وزرا سر دربیاورد. این گفته بسیاری از کسانی است که طولانی شدن مسیر را به جان می‌خرند تا با گشت ارشاد برخورد نکنند. مثلا کوچه را که معمولا در آن خبری از ماموران گشت ارشاد نیست به جای خیابان برای رسیدن به مقصد انتخاب می‌کنند.
هستند کسانی هم کهاز حضور گشت‌های ارشاد ناراضی‌اند و سعی می‌کنند به آنهایی که با معیار و میزان خودشان ممکن است با تذکر یا بازداشت ماموران گشت‌های ارشاد مواجه شوند هشدار دهند. این عده معمولا بدون اینکه کسی از آن‌ها درباره حضور گشت ارشاد سراغ بگیرد، حضور یک ون گشت ارشاد را در نزدیکی هشدار می‌دهند و مثلا می‌گویند: روسری‌ات را درست کن پایین میدان گشت ارشاد ایستاده.
به دلیل حضور بیشتر ون‌های گشت‌های ارشاد در اطراف میدان‌های اصلی، دربست گرفتن از یک طرف میدان به طرف دیگر یا سوار شدن به اتوبوس قبل از میدان و پیاده شدن در سمت دیگر آن به یکی از راهکارهای عدم برخورد با گشت ارشاد تبدیل شده است.
ساناز. ج که در یک دندانپزشکی حوالی میدان ونک کار می‌کند می‌گوید: محل کارم جایی است که بیشتر وقت‌ها ون‌های گشت ارشاد ایستاده‌اند بنابراین بیشتر مواقع به جای پیاده رفتن مجبور می‌شوم از این سر میان تا آن سر میدان تاکسی سوار شوم و بیشتر وقت‌ها چون دیرم می‌شود و راننده‌ها هم یک مسیر کوتاه را نمی‌برند مجبور می‌شوم دربست بگیرم. از این سر میدان تا آن طرف میدان ۱۰۰۰ تومان. البته بستگی به انصاف راننده هم دارد.
ندا. ط که در یک شرکت کار می‌کند، درباره دربست گرفتن به منظور عبور بی‌خطر از گشت‌های ارشاد می‌گوید: هر وقت به راننده‌ای می‌گویم که مسیرم آن سمت میدان است می‌پرسد: به خاطر گشت ارشاد؟ دیگر برای راننده‌ها هم عادی شده است که خانم‌ها برای همچین موضوعی دربست بگیرند. به نظرم باید یک خط ویژه برای آنهایی که فقط می‌خواهند گشت ارشاد را رد کنند اختصاص دهند.
عده‌ای هم برای مصون ماندن از تذکر ماموران گشت ارشاد استفاده از چادر را بهترین گزینه و آسان‌ترین آن می‌دانند. چادر را می‌گذاری در کیفت و چند قدم مانده به گشت ارشاد سرت میکنی.
مریم. الف دانشجوی برق دانشگاه امیرکبیر می‌گوید: چهارراه ولیعصر یکی از جاهایی است که ون‌های گشت ارشاد از اول صبح در آنجا حضور دارند. صبح‌ها وقتی می‌خواهم از مترو بیرون بیایم چون می‌دانم که ممکن است هر لحظه تذکر بدهند در مترو چادری را که در کیفم گذاشته‌ام سر میکنم. بعد که گشت ارشاد را پشت سر گذاشتم چادر را درمی آورم.
البته مواجه با گشت‌های ارشاد تنها به گشت‌های ثابت حوالی میدان‌ها و خیابان‌های اصلی ختم نمی‌شود. گاهی ممکن است همین که دارید در خیابان قدم می‌زنید و به خیالتان گشت ارشاد چند کیلومتر از شما فاصله دارد ناگهان به وسیله ون‌های سیار آن‌ها غافلگیر شوید. برای خیلی‌ها آسان‌ترین راه پنهان شدن پشت عابران یا پشت تابلوهای موجود در سطح شهر و یا رفتن ناگهانی به داخل مغازه هاست.
سارا. ب که سال سوم دبیرستان است می‌گوید: هر وقت ون‌های گشت ارشاد را در خیابان می‌بینم سریع می‌روم داخل نزدیک‌ترین مغازه. برای بیشتر مغازه‌دار‌ها دیگر عادی شده اما من خجالت میکشم و ناچار می‌شوم یک چیزی حتی اگر لازم نداشته باشم از داخل مغازه بخرم.
عطیه. الف دانشجو نیز می‌گوید: یک بار با دوستم در خیابان ولیعصر قدم می‌زدیم، یک دفعه ون گشت ارشاد را دیدیم. مانتو‌هایمان کوتاه بود. سریع زانو‌هایمان را خم کردیم تا قدمان کوتاه شود و کوتاهی مانتو به چشم نیاید. اما ماموران فهمیدند و از ون پیاده شدند و دنبالمان آمدند ما هم تا آنجایی که نفس داشتیم دویدیم.
از دربست گرفتن تا پوشیدن چادر و با استرس و اضطراب در خیابان‌ها قدم برداشتن، نمونه‌هایی از هزینه‌های روزمره‌ای است که حضور گشت‌های ارشاد بر دختران و زنان تحمیل کرده است.
Royan - کالیفرنیا - آمریکا
من در ایران دوبار قسر در رفتم یه بار روزها آخر سفرم بوده توی جردن با خواهر زاده ام رفتم بانک که مقدار ارزی که با خودم داشتم بذارم تو حسابم از بانک که بیرون آمدم به خواهر زاده گفتم بریم تو پاساژ یه دوری بزنیم دست راست بانک وارد خیابان شدیم چند قدم جلو رفتیم خواهر زادم گفت خاله گشت ارشاد ریخته تو پاساژ باتعجب پرسید م تو از کجا میدونی ؟ وحی بهت شد؟ , گفت نه از کنار اون آقاهه که رد شدیم بهم گفت مگه نشیندی , دوتائی دوباره برگشتیم دم بانک بپر تو ماشین د در رو. یه بار هم دوباره با همین خواهر زاده بخت برگشته و نامزدش رفتیم خرید من از داروخانه بیرون آمدم دیدم گشت ارشاد این دو تا را گرفته سوار یه تاکسی شدم یه زنگ زدم به دختر خواهرم گفتم چه کار کنم ؟ گفت هیچی حله فقط خودت را نشان نده که دوباره نمیتونیم حلش کنیم .
چهارشنبه 5 مهر 1391 - 18:35
zps - تهران - ایران
خوب مگه دیوانه ای! یکم بلندتر بپوشی کسی کاریت نداره. کسی هم نگفته زشت و بی ریخت بپوش ! خود من همیشه زیباترین و شیک ترین لباسهارو میپوشم و به شیک پوشی معروفم و همیشه هم از رنگهای شاد مثل صورتی و . استفاده میکنم. اما حتی 1 بار هم نشده این گشتها بهم گیر بدن ، خیلی راحت از جلوشون رد میشم و کاری بهم ندارن. فقط واسه اینکه مانتوهام تا روی زانوم میاد و زیادی هم چسبون نیستن! همین. خوب میمیری تنگ و کوتاه نپوشی؟. روسریمو هم هروقت رسیدم بهشون میکشم جلو . به همین راحتی. بعضی ها انگار جونشونم بدن حاضر نیستن از قرتی بازیشون کم بذارن
چهارشنبه 5 مهر 1391 - 18:57
parviz1 - کترینگ - انگلستان
مگه خمینی نگفته بود حجاب اجباری نیست.حالا پول نفت را مولا خور میکنن.چکار به لباس مردم دارید.طرف میخواد بره تو آتیش و بسوژ و اصلا از بهشت و اون حوری‌های بلوری که ۱۰۰ متر قد دارن و ... خوشش نمیاد به شما چه ارتباطی داره!!!!!!!!! آخه بهشت هم زورکی؟ تو این ۳۳سال نفهمیدین هچ زورکی نمیشه!!!!!!!! پرستویی تو فیلم مارمولک که در زمان ملاها درست شد واقعاً راست می‌گفت.کاری کردن که دیگه ملتی از دین بدشون اومده و هرچی دین میگه برعکس انجام میدان و تنفر از دین و مولا و رژیم و ...همش همین چیزاست.
چهارشنبه 5 مهر 1391 - 19:12
توفیق - سیاتل - آمریکا
ZPS جان، شوخی میکنی؟؟ یعنی چی بلندتر بپوش گیر ندن؟ عزیز من اونها الان اگر به درازی شلوارت گیر میدن، پس فردا میگن چرا از خونه میای بیرون؟ همون کاری که تالبانها در افغانستان کردن. این گشت ارشاد و پلیسی که تو شهر میبینی مساله شون بد لباسی نیست. اینها میخوان جو وحشت و ترس تو جامعه باشه که کسی جیکش در نیاد.
چهارشنبه 5 مهر 1391 - 20:22
datis - سن دیگو - امریکا
zps - تهران - ایران : تو از نظر خودت و دوستت شیکی، اینا هر کس که خوب لباس بپوشه را میگیرند به روسری جلو کشیدن هم نیست، استاندارد اینها معلوم نیست هر کس رو عقده‌های درونیش به جوانها گیر میده
چهارشنبه 5 مهر 1391 - 20:38
dadrooz - تهران - ایران
یه روزی سر خامنه ای و احمد خاتمی چارقد سفید گل گلی می کنن فقط باید یکی پیدا بشه ترتیبشونم بده
چهارشنبه 5 مهر 1391 - 20:43
titan - ایران - ایران
zps - تهران - ایران. خانم محترم مساله قرتی لباس پوشیدن و . نیست مساله حقه . یکسری حقوق اولیه انسانها دارن. مساله اینه که اونا حاضر نیستن مثل شما بخاطر دل و چشم ماموران ارشاد لباس بپوشن
چهارشنبه 5 مهر 1391 - 21:01
antikaselis - اصفهان - ایران
خواهران اگر لطف کنند لباسهای مناسب بپوشند این مسائل پیش نمیاد.
چهارشنبه 5 مهر 1391 - 21:58
minna - هلسينكي - فنلاند
zps - تهران - ایران , عزیزم، مساله اینه که هیچ کس رو به زور نمیشه وارد بهشت کرد. اینا میخوان با اینکاراشون مردم رو بترسونن که مردم حواسشون به طرز لباس پوشیدنشون باشه نه مسائل دیگه.
چهارشنبه 5 مهر 1391 - 21:59
مصدق السلطنه - لندن - انگلیس
اخه این چه کاریه؟؟؟ مملکت ما شده کاسه داغتر از اش خود سوریه و اکثر کشورهای عربی حجاب اجباری نیست... این فاطی کماندو هائی هم که به مردم گیر میدن به جرات 99% فاقد حداقل زیبائی و اندام .......و پشمالو و مثل بشکه هستند حسادت زنانه هم به کنار.......... ولی اگر یک روز ده هزار زن سر همین چهاراه پهلوی بی حجاب جمع شوند تکلیف یکسره میشه .
چهارشنبه 5 مهر 1391 - 22:17
souroosh - ساری - ایران
zps - تهران - ایران. چه قدر ادبیات گفتاری شما خارج از چهار چوب نزاکت می باشد
چهارشنبه 5 مهر 1391 - 23:25
م تهرانی - دورتموند - آلمان
توی روح اون خمینی که هرچی میکشیم از اون گور بگوریه
چهارشنبه 5 مهر 1391 - 23:31
roxana_110 - تهران - ایران
zps-ایران-تهران. عزیز من تو سری نخوردن با قرتی بازی زمین تا اسمون فرق داره تو اگه دلت میخواد طرز لباس پوشیدن -طرز مهمونی گرفتن(مختلط)-طرز شادی کردن(که اصلا تو ایران حرومه)-طرز زندگی کردن و طلاق گرفتنت و......رو برات تعیین کنند و کلا دوست داری تو سری خور باشی ربطی به قرتی بازی نداره در ضمن من کسی هستم که حجابم برای گشت ارشاد استاندارده و تا حالا بهم گیر ندادن پس برای دل خودم نمیگم برای نیازهای اولیه هر انسانی گفتم بعد هم اینکه جنابعالی خودت هم زن هستی از ماست که بر ماست!
چهارشنبه 5 مهر 1391 - 23:47
roxana_110 - تهران - ایران
kaselis-اصفهان-ایران. لطفا اون آنتی رو از اول آی دیت بردار که خود کاسه لیسی! بعد هم این که کسی با مایو دو تیکه و تاپ و شلوارک نرفته بیرون که جنابعالو درخواست میکنی خواهران با لباس مناسب برن بیرون !در ضمن از کی تا حالا زمان محمد گشت ارشاد با شتر سر هر کوچه ای وایمیستاد برای ارشاد ملت و فضولی تو کار مردم!
پنجشنبه 6 مهر 1391 - 02:45
hana257 - تهران - ایران
جمهوری اسلامی برای حفظ عفت و برای خدا این کارها رو نمیکنه. فقط میخواد ذهن مردم رو در گیر این مسائل بکنه و در ضمن زهره چشمی هم بگیره که شما حق آزادی برای انتخاب پوشش هم ندارید چه برسه به مسائل دیگه.
پنجشنبه 6 مهر 1391 - 08:54
پریستوک - تهران - ایران
با datis - سن دیگو - امریکا موافقم. من هر وقت تو خیابون کاری داشته باشم مجبور به استفاده از همین ترفندای بالا می شم و از وقتی ارشاد راه افتاده همش تو تعقیب و گریزم. چون خودشون زشت و بد لباسن نمی تونن امثال ما رو ببینن. بارها بدون اینکه لباسم مشکل داشته باشه بازداشت شدم. حتی با لباسی که خودشون من و گرفته بودن رفتم بهشون گفتم لباسم و عوض کردم خوبه و چون لباسم واقعن مورد نداشته گفتن آره خوبه. و سری آخر هم یکی از مامورای چادری با تعجب و کنجکاوی از من می پرسید یعنی تو رو واسه چی گرفتن؟ فکر می کنید واسه چی گرفته بودن: گفتن مانتوت نازکه شالت نازکه (در صورتی که هیچی از بدنم پیدا نبود)، مانتوت دگمه نداره در صورتی که مانتوم گره داشت و چپ و راستی بود و هیچی حتی از لباس زیریشم پیدا نبود. بعد گفت خجالت نمی کشی این شلوار و پوشیدی. وقتی گفتم شلوارم مگه چشه جوابی نداشت بده مکث کرد و با تته پته گفت تنگه. تازه نزدیک بود نگهمون دارن چون من و یه دختر دیگه تمام مدت دلمون و گرفته بودیم و بهشون می خندیدیم و از دست ما حسابی عصبی شده بودن.
پنجشنبه 6 مهر 1391 - 10:25