صالحی: ورود به سفارت به عنوان خاک یک کشور را چگونه توجیه کنیم؟
علی اکبر صالحی وزیر خارجه ایران در مصاحبه با ایرنا به سئوالاتی درباره فعالیت مجموعه تحت مدیریتش پاسخ داد.
به گزارش عصر ایران، مهمترین بخش های این مصاحبه به این شرح است.
* درباره حضور در تشیع جنازه ولیعهد عربستان، پادشاه عربستان، فرد سالخورده ای است که بیمار و بر صندلی نشسته بود و ماسک هم بر بینی اش داشت و اصلا نمی خواستند به دلیل کسالتش او را به مراسم تشییع ولیعهد بیاورند؛ حالا آقایان انتظار دارند این پادشاه بیمار بلند می شد و با میهمانان حال و احوالپرسی می کرد!
* انتقاد کرده اند چرا در دیدار با وزیر خارجه آلمان، تبسم بر لب داشتید؟ آیا این انتقاد است؟! آیا اصل اساسی سیاست خارجی ما بهم ریخته است؟ آیا با این تبسم منافع ملی ما به خطر افتاده است؟!
* درباره مذاکره با وزیر خارجه بحرین ، آیا منتقدان انتظار دارند من وقتی وزیر خارجه بحرین را دیدم ابتدا یک سیلی به گوش او می نواختم و سپس می گفتم بسم ا... بیا با هم حرف بزنیم
* به صرف اینکه با کشوری اختلاف داریم نمی توان که قهر و رابطه را قطع کرد. حضرت رسول اکرم (ص) مگر با کفار، مشرکان و منافقان زمان خود صحبت نمی کردند؟
* در زمان صدام که جنگ بود و می دانید جنگ، آخرین مرحله تخاصم و دشمنی است، کانال سیاسی باز بود.
* آمریکا از طریق سفیر سوئیس در تهران که حافظ منافع این کشور است، برای استرداد هواپیمای بدون سرنشین پیامی را ارسال کرده که پاسخ ما به این درخواست روشن است.
* برای فرود هواپیمای بدون سرنشین آمریکا از کارشناسان خارجی کمک نگرفتیم .
* در باره حادثه اشغال سفارت انگلیس در تهران، سربسته بگویم، توانستیم با اقدام صحیح وزارت امور خارجه که در چارچوب عزت، حکمت و مصلحت بود از یک بحران وسیع تر جلوگیری کنیم.
* ورود به سفارت را که به عنوان خاک یک کشور تلقی می شود، چگونه توجیه کنیم؟ دوستان بفرمایند تا ما همان حرف را بزنیم؛ البته حرفی حقوقی، منطقی و اخلاقی.
*انگلیس به دنبال ایجاد دفتر حفاظت از منافع در سفارت سوئد در تهران است.
شرکت در تشیع جنازه ولیعهد عربستان
خبرنگار ایرنا از وزیر امور خارجه پرسید: آقای وزیر! در ماههای اخیر آماج انتقادات قرار داشته اید.منتقدان از شرکت شما در مراسم تشییع جنازه ولیعهد سابق عربستان سعودی، استقبال گرمتان از وزیر خارجه بحرین، ابراز تاسف از حادثه سفارت انگلیس و نیز لبخند شما در دیدار با وزیر خارجه آلمان انتقادات و اعتراضاتی را مطرح کرده اند و حتی دستگاه دیپلماسی را به انفعال متهم می کنند. پاسخ شما به این انتقادها چیست؟
صالحی پاسخ داد: قریب 130 نمایندگی در جهان داریم. بسیاری از کشورهایی که در آنها نمایندگی داریم ممکن است از دیدگاه خیلی از عزیزان ما در داخل، کشورهای بی عیب و نقصی نباشند ولی با این کشورها رابطه داریم.
وزیر امور خارجه با بیان اینکه هر چیز در جای خود معنا دارد، گفت: در زمان صدام که جنگ بود و می دانید جنگ، آخرین مرحله تخاصم و دشمنی است، کانال سیاسی باز بود.
صالحی اظهار داشت: به صرف اینکه با کشوری اختلاف داریم نمی توان که قهر و رابطه را قطع کرد. حضرت رسول اکرم (ص) مگر با کفار، مشرکان و منافقان زمان خود صحبت نمی کردند؟
صالحی درباره انتقادها نسبت به شرکت در مراسم تشییع جنازه ولیعهد سابق عربستان و نحوه ملاقات با وی گفت: آیا من خودمختار هستم و می توانم سر خود در مراسم تشییع جنازه شرکت کنم؟!
وی افزود: پادشاه عربستان، فرد سالخورده ای است که بیمار و بر صندلی نشسته بود و ماسک هم بر بینی اش داشت و اصلا نمی خواستند به دلیل کسالتش او را به مراسم تشییع بیاورند؛ حالا آقایان انتظار دارند این پادشاه بیمار بلند می شد و با میهمانان حال و احوالپرسی می کرد!
صالحی با بیان اینکه 'چگونه باید با وی که بیمار و نشسته بود، دست می دادم ؟!' گفت: واقعا انسان از برخی انتقادات در حیرت می ماند.
وزیر امور خارجه اظهار داشت: به پادشاه عربستان تسلیت گفتم و ایشان نیز به رهبر معظم انقلاب و رییس جمهوری سلام رساند و قدردانی کرد و اگر با هر کسی 30 ثانیه صحبت کرد با بنده دو دقیقه صحبت کرد.
مسوول دستگاه دیپلماسی اظهار داشت: 'اینکه چرا در این مراسم شرکت کردم، تصمیمی بود که گرفته شده بود و من رفتم و اگر این تصمیم در جهت منافع نظام نبود، یقین بدانید این اقدام صورت نمی گرفت.'
تبسم در مذاکره با وزیر خارجه آلمان
وزیر امور خارجه افزود: انتقاد کرده اند چرا در دیدار با وزیر خارجه آلمان، تبسم بر لب داشتید؟ آیا این انتقاد است؟! آیا اصل اساسی سیاست خارجی ما بهم ریخته است؟ آیا با این تبسم منافع ملی ما به خطر افتاده است؟!
وی با بیان اینکه بر اساس سیره نبوی، حضرت رسول (ص)همیشه متبسم بودند و ما نیز باید پیرو آن حضرت باشیم، گفت: وزیر خارجه آلمان ما را دعوت کرده بود و ملاقات دو جانبه ای داشتیم. ما و آلمانی ها با هم دشمنی نداریم اما اختلاف نظر بسیار داریم و با آنها روابط تجاری و اقتصادی داریم.
صالحی اظهار داشت: حالا در این دیدار دو جانبه، یک لحظه تبسمی بر لب داشتم و الان هم یادم نمی آید که دلیل آن چه بود اما مذاکرات جدی هم داشتیم.
وزیر امور خارجه گفت: یکی از ویژگی های این حقیر، خوش بینی است و در بدترین شرایط هم خوش بین هستم و 62 سال است با خوش بینی زندگی کرده ام و حالا می شود یکدفعه فرد بدبینی شوم.
وی اظهار داشت: یکی دیگر از ویژگی های شخصیتی بنده این است که متاسفانه متبسم هستم، چه باید بکنم؟! به یکی از وزیران که از عزیزان ما هستند، ایراد می گرفتند که چرا تبسم ندارد و نمی خندد و حالا به من ایراد می گیرند چرا متبسم هستید و البته راهکار هم ارائه می دهند که تبسم جا و مکانی دارد. خب! شما می دانید آن یک ثانیه تبسم که تصویرش منتشر شده، علتش چه بوده است؟!
مذاکره با وزیر خارجه بحرین
صالحی گفت: در دیدار با وزیر خارجه بحرین، بیش از 35 دقیقه فیلمبرداری کردند از دست دادن تا نشستن و مذاکرات ما. حال، مذاکرات جدی و رو در روی ما را که اعتراض هم کرده ایم، نادیده گرفته و فقط چند ثانیه مصافحه را دیده اند؟
وزیر امور خارجه اظهار داشت: 'مگر شما در مذاکرات حضور داشته اید که با وزیر خارجه بحرین چه مطالبی را مطرح کرده ام؟آیا منتقدان انتظار دارند من وقتی وزیر خارجه بحرین را دیدم ابتدا یک سیلی به گوش او می نواختم و سپس می گفتم بسم ا... بیا با هم حرف بزنیم!'
لغو سفر هلند ربطی به تحریم ها نداشت
از وزیر امور خارجه سووال شد درباره سفرتان به هلند که چند روز پس از اعمال تحریم های انگلیس علیه بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران صورت می گرفت، اما در لحظات آخر لغو شد و مجارستان اعلام کرد به دلیل نقص فنی هواپیمای شما، مجوز پرواز بر حریم هوایی اش را صادر نکرده است، علت واقعی لغو این سفر چه بود؟
صالحی پاسخ داد: علت لغو سفر به دلیل تعلل کارکنان سازمان هواپیمایی کشور مجارستان بود نه مقامات مجارستانی و این تعلل به دلیل تعطیلات آخر هفته رخ داد.
وزیر امور خارجه تصریح کرد: اراده سیاسی در لغو این سفر دخیل نبود و ربطی به تحریم ها نیز نداشت.
هواپیمای بدون سرنشین آمریکا
وی تصریح کرد: آمریکا چه بخواهد باور کند و چه نکند، نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران بدون کمک هیچ کشور خارجی این هواپیما را با کمترین آسیب به زمین نشانده اند.
وی افزود: آمریکا از طریق سفیر سوئیس در تهران که حافظ منافع این کشور است، برای استرداد این هواپیما پیامی را ارسال کرده که پاسخ ما به این درخواست روشن است.
صالحی تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران در چارچوب کنوانسیون های بین المللی این 'تجاوز' را پیگیری و از حقوق ملت دفاع می کند.
صالحی با رد برخی ادعاها مبنی بر کمک گرفتن از کارشناسان کشورهای دیگر برای به زمین نشاندن هواپیمای آمریکایی گفت: وقتی چنین 'پهپادی' وارد کشور می شود، فرصتی نیست که از کسی کمک بخواهید؛ خودمان اکنون هواپیماهای بدون سرنشین رادار گریز تجسسی می سازیم.
وزیر امور خارجه افزود: اینطور نیست که ما در خلاء بوده و ناگهان توانسته باشیم این اقدام را انجام دهیم؛ این امر مسبوق به سابقه است یعنی عزیزان ما در نیروهای مسلح، سالها این توانمندی را ایجاد کرده بودند و لذا ضرورتی نداشت از کشور دیگری استفاده کنیم.
دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران یادآوری کرد: حتی گفته اند این هواپیما خودش به زمین نشسته است؛ خب! باور این کار برای آنها سخت است و شاید اگر من هم جای آنها بودم به غرورمان بر می خورد که کشوری در حال توسعه اینگونه بتواند به بالاترین فناوری های پیچیده کنترلی، مخابراتی و رادیویی دست یابد.
وزیر امور خارجه پاسخ داد: آمریکایی ها پیامی را از طریق سفیر سوئیس فرستاده بودند و در آن پیام تقاضا کرده اند، این هواپیما را پس بدهید؛ به همین سادگی.
صالحی در پاسخ گفت: هرگونه تصمیم گیری درباره این موضوع به عهده شورای عالی امنیت ملی است.
اشغال سفارت انگلیس
علی اکبر صالحی' در ادامه مصاحبه خود از عملکرد وزارت امور خارجه در قبال حادثه ورود عده ای به سفارت انگلیس در تهران دفاع کرد و با تاکید بر اینکه نباید به دست دشمن بهانه داد، گفت:'با اقدام صحیح وزارت امور خارجه در چارچوب عزت، حکمت و مصلحت توانستیم از یک بحران وسیع تر جلوگیری کنیم.'
خبرنگار از وزیر امور خارجه در ادامه این مصاحبه پرسید: وزارتخانه متبوع شما در حادثه سفارت انگلیس در بیانیه ای از این حادثه ابراز تاسف کرد و خود نیز در مکالمه تلفنی با 'ویلیام هیگ' همتای انگلیسی تان و نیز دیدار با 'گیدو وستروله' وزیر خارجه آلمان در حاشیه اجلاس 'بن 2' از ورود عده ای به سفارت انگلیس در تهران ابراز تاسف کردید. عده ای در داخل کشور به این ابراز تاسف شما منتقد و حتی معترض هستند، پاسخ شما به این منتقدان چیست؟
مسوول دستگاه دیپلماسی گفت: آنچه وزارت امور خارجه انجام می دهد در چارچوب صلاحیت ها و مسوولیت هایش است و وزارت خارجه که جمهوری اسلامی ایران را در عرصه بین المللی نمایندگی می کند، بخوبی می داند که متعهد به یکسری کنوانسیون ها است.
وزیر امور خارجه اظهار داشت: درباره صیانت از جان دیپلمات ها و اماکن آنها، کنوانسیون های 1960 و 1963 وین را داریم. این کنوانسیون ها کاملا مسوولیت کشور میزبان را در ارتباط با صیانت از امنیت جانی و مالی دیپلمات های مستقر در کشورها را مشخص کرده اند و ما نیز امضا کننده این کنوانسیون ها هستیم.
وی افزود: اگر از بعد اخلاقی و دینی هم بخواهیم به این مساله نگاه کنیم، توصیه اسلام به ما این است که 'اوفوا بعهودکم' یعنی وفای به عهد کنید. یا عهدی را قبول نکنید یا اگر قبول کردید وفای به عهد کنید.
صالحی یادآور شد: اگر مروری به سنت و سیره نبوی داشته باشیم، خیلی از این مطالب را در زمان زندگانی حضرت رسول اکرم (ص) می بینید که مثلا با دشمن چگونه رفتار می کرد یا اگر دشمن در خانه اش بود چگونه رفتار می کرد.
وزیر امور خارجه تصریح کرد: ما هم 'اشدا علی الکفار، رحما بینهم ' و هم 'اوفوا بعهودکم ' را در دین مبین اسلام داریم و هر کدام جایگاه خود را دارد.
وی افزود: دیپلمات های انگلیسی در ایران بودند و طبق تعاریف کنوانسیون ها، سفارت هر کشوری هم خاک آن کشور محسوب می شود.
وزیر امور خارجه اظهار داشت: مصوبه مجلس شورای اسلامی مبنی بر کاهش رابطه با انگلیس در حال طی کردن مسیر خود بود و معترضین هم اجازه یافته بودند در مقابل سفارت انگلیس اعتراض کنند و اینگونه مجوزها ، امری مقبول و جا افتاده ای است و در همه کشورهای دنیا هم وجود دارد.
صالحی افزود: اما یکدفعه هیجان ها و شور معترضین باعث شد، برخی معترضین وارد حیاط سفارت شوند که به نظر ما، اقدامی خارج از کنوانسیون ها است.
مسوول دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: ما چه بگوییم؟ بگوییم خوب کاری کردید وارد سفارت شدید. آن وقت در عرصه بین المللی چه کنیم؟ اگر آنها هم چنین اقدامی را انجام دهند و ما اعتراض کنیم، آیا آنگاه اعتراض ما مسموع خواهد بود؟
این دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران یادآور شد: البته خیلی از این اتفاقات برای سفارتخانه های ما نیز روی داده است ولی آنها با شیطنت این کار را انجام می دهند.
صالحی گفت: آنها ضد انقلاب را به طرف سفارتخانه ما می فرستند مانند سال 1359که گروهکی با عنوان 'خلق عرب' سفارتخانه ما را در انگلیس اشغال کرد و بعد آنها خودشان را به عنوان منجی ظاهر کردند که البته دو تن از همکاران عزیز ما در آن واقعه به شهادت رسیدند.
دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران با تاکید بر اینکه ما درباره این بخش از مساله یعنی سابقه بد انگلیس، حرفی نداریم و موافق هستیم، خطاب به منتقدان گفت: ورود به سفارت را که به عنوان خاک یک کشور تلقی می شود، چگونه توجیه کنیم؟ دوستان بفرمایند تا ما همان حرف را بزنیم؛ البته حرفی حقوقی، منطقی و اخلاقی.
وزیر امور خارجه اظهار داشت: ' سربسته بگویم، توانستیم با اقدام صحیح وزارت امور خارجه که در چارچوب عزت، حکمت و مصلحت بود از یک بحران وسیع تر جلوگیری کنیم.'
صالحی گفت: فکر می کنم تمامی آحاد ملت ایران واقف به این امر هستند که فرزندانشان در وزارت امور خارجه در جهت حفظ عزت و منافع کشور بطور همزمان عمل می کنند و نمی خواهند کشور را در 'چالشی بیهوده' قرار دهند.
صالحی چگونه از حادثه سفارت انگلیس مطلع شد؟
صالحی گفت: وقتی حادثه سفارت انگلیس در تهران اتفاق افتاد در جده برای شرکت در نشست اضطراری کمیته اجرایی سازمان همکاری های اسلامی بودم که آقای 'ویلیام هیگ' وزیر امور خارجه انگلیس در اوایل حادثه که هنوز از سرنوشت هشت نفر از دیپلمات های انگلیسی در باغ قلهک بی خبر بودند، با من تماس گرفت و گفت که ارتباط تلفنی با دیپلمات هایشان قطع شده است و خیلی نگران هستند.
صالحی اظهار داشت: به آقای هیگ این اطمینان را دادم که در تماس مستمر با کشورم هستم و با آقای احمدی مقدم فرمانده محترم نیروی انتظامی و نیز همکارانم در وزارت خارجه صحبت کردم و تلاش کردیم مساله را بگونه ای مدیریت کنیم که خدای نکرده حادثه به جای تلخی نرسد و به وزیر خارجه انگلیس اطمینان دادم هر چه سریعتر نسبت به شرایط دیپلمات هایشان مطلع خواهد شد.
وزیر امور خارجه تصریح کرد: 'در همان تماس تلفنی به او گفتم جناب آقای هیگ! شما چه ضرورتی داشت در زمانی که هنوز یک ماه از تعیین سفیرتان در ایران نمی گذرد، کاتولیک تر از پاپ شده اید که جلوتر از همه مطلبی بی ارزش و بی پایه ای را اعلام کنید؛ در صورتی که شما می توانستید پشت سر دیگران بایستید. شما همیشه دلتان می خواهد دیگران پشت سرتان بایستند یکبار هم شما تحمل می کردید و کس دیگری پیشقدم می شد.این چه رفتار نادرستی بود؟ شما این جرقه را زدید و با فوران خشم جوانان ایرانی روبرو شدید.'
صالحی افزود: ' آقای هیگ گفت این حرف شما درست اما فعلا آنها داخل سفارت رفته اند و این خلاف مقررات و کنوانسیون های بین المللی است که می خواهم جلوی آن را بگیرید و ما را از سرنوشت دیپلمات هایمان مطلع کنید.'
دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران اضافه کرد: 'خوشبختانه پس از یک ساعت از سلامتی هشت دیپلمات اطلاع یافتیم و دفتر من به دفتر وزیر امور خارجه انگلیس اطلاع داد که مساله الحمدلله به سلامت به پایان رسید.'
وزیر امور خارجه گفت: پس از آنکه از جده به ایران رسیدم، اطلاع یافتم که به دیپلمات های ما در لندن 48 ساعت فرصت داده اند خاک کشور انگلیس را ترک کنند.
صالحی اظهار داشت: 'با آقای اسلامیان کاردار جمهوری اسلامی ایران در انگلیس صحبت کردم که اظهار کرد اطراف سفارت عده ای ضد انقلاب و نیز خبرنگاران جمع شده اند و اطراف سفارت شلوغ شده است و در حالت مضطربی هستیم که با آقای هیگ تماس گرفتم و گفتم دیپلمات های شما طبق خواسته خودتان با بهترین سرویس های پروتکلی و احترام کامل خارج شدند. حال این چه کاری است که در ارتباط با سفارت ما در حال انجام است و عزیزان ما در سفارت در حالت اضطراب هستند؟ و آقای هیگ گفت حتما اقدام می کنیم.'
وزیر امور خارجه افزود: 'طبق گفته کاردار ما، مدیر کل دفتر وزیر امور خارجه انگلیس طی تماسی با او، قول اقدامات لازم را داد و آنها هم در نهایت احترام، شرایطی را فراهم خواهند کرد که دیپلمات های ما خارج شوند و اجازه ندهند رسانه ها سوء استفاده کنند و الحمدلله همکاران ما با عزتمندی به کشور بازگشتند.'
صالحی درباره واکنش انگلیس مبنی بر تعیین ضرب الاجل برای خروج دیپلمات های ایرانی از این کشور گفت: واکنش انگلیس شتاب زده بود. با صحبت های تلفنی که داشتیم این تصور بود که واکنش آنها منطقی باشد ولی به نظر می آید در آنجا هم نظرات مختلفی وجود دارد.
وزیر امور خارجه تصریح کرد: 'به نظر من اینجا انگلیس عاقلانه عمل نکرد، می توانست از سفیرش بخواهد که برگردد و بقیه هم به کارشان را ادامه دهند؛ مجلس شورای اسلامی هم که تقاضای قطع رابطه نکرده بود.'
انگلیس به دنبال ایجاد دفتر حفاظت از منافع در سفارت سوئد
انگلیسی ها از دولت سوئد خواسته بودند که حافظ منافعشان باشد ولی ما گفتیم حافظ منافع بودن، تعریف و ترتیباتی در چارچوب کنوانسیون ها دارد که باید روشن شود و فعلا مساله در حال بررسی است و فعلا تصمیمی گرفته نشده است .
بازدید سفرای اروپایی از باغ قلهک
خبرنگار ایرنا از وزیر امور خارجه پرسید: پس از حادثه سفارت انگلیس ، سفرا و دیپلمات های بیش از 27 کشور اروپایی و نیز برخی کشورهای دیگر با مجوز وزارت خارجه از باغ قلهک و سفارت انگلیس بازدید کردند که از این اقدام دستگاه دیپلماسی انتقادهایی شد چرا که منتقدان این بازدید را یک مانور تبلیغاتی از سوی انگلیس و کارناوال و گردشگری سیاسی می دانند. حتی گفته می شود که قرار بوده است در این بازدید اسنادی علیه جمهوری اسلامی ایران جمع آوری کنند. مبنای صدور چنین مجوزی از سوی وزارت امور خارجه چیست؟
صالحی پاسخ داد: چه سندی را این دیپلمات های می خواستند جمع آوری کنند. اگر منظور از سند این است که بخواهند میزان آسیب را بیان کنند، انگلیسی ها که خودشان اعلام کرده بودند و بحث خاصی نبود.
دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران تصریح کرد: عده ای از سفرا درخواست کرده بودند بنا به تقاضای انگلیس از باغ قلهک و سفارت لندن در تهران بازدیدی داشته باشند. آنها، خبرنگاران و مردم نیز جمع شده بودند.
وزیر امور خارجه گفت: 'یکی از مسوولان با ما تماس گرفت و ما موضوع را بررسی کردیم و گفتیم اگر خود انگلیس تقاضا و دعوت کرده باشد تعدادی از سفرا و دیپلمات های خارجی از داخل سفارتخانه شان بازدید کنند مانند این است که من عده ای را به خانه ام دعوت کرده باشم و شخص ثالثی مانع این کار شود؛طرف ثالث که می گوید میهمان نباید به خانه میزبان برود باید استدلال داشته باشد.'
صالحی اظهار داشت: سفرا نیز به ما گفتند که بنا به دعوت انگلیس می خواهیم بازدید کنیم و ما نیز گفتیم اشکالی ندارد اما خبرنگاران نباید حضور داشته باشند؛ از این رو قرار شد هر دیپلمات و سفیری کارت شناسایی اش را ارائه کند و صرفا خودش برای بازدید رفت.
وی در پاسخ به این سوال که آیا تاکنون دولت انگلیس درباره حادثه سفارت درخواست غرامتی را مطرح کرده است؟ گفت: ما بطور رسمی درخواستی را در این زمینه دریافت نکرده ایم.
