بازی احمدی نژاد با کارت جدایی طلبان اروپا
رأی دهید
بازی احمدی نژاد با کارت جدایی طلبان اروپا
رضا تقی زاده (تحلیلگر سیاسی)
بازی خطرناک احمدی نژاد با کارت حمایت سیاسی از جدایی طلبان اروپا، به بهانه انتقاد از استقلال سودان جنوبی، می تواند ضمن تیره تر ساختن مناسبات خارجی ایران با پاره ای از کشور های اروپایی، اقدام متقابل و مشابه خارجی در قبال جدایی طلبان ایران را توجیه کند.
محمود احمدی نژاد روز دوشنبه در بندر چابهار، استقلال سودان جنوبی را از پاره شمالی آن کشور " توطئه دشمنان " قلمداد کرد و با حمایت تلویحی از جدائی طلبان "ایرلند شمالی " از بریتانیا، " کشور باسک " از اسپانیا، و جدائی جزیره کوچک "کورسیکا " از فرانسه، خواستار بر گذاری رفراندوم در این مناطق شد.
در گذشته محمود احمدی نژاد با اعلام " محو اسرائیل از نقشه جغرافیا "، انکار هالوکاست ( کشتار یهودیان طی جنگ دوم جهانی )، نسبت دادن واقعه تروریستی ۱۱ سپتامبر به توطئه مشترک آمریکایی-صهیونیستی، به نحو گسترده ای در رسانه های جهانی مطرح و از این راه دارای شهرت شده بود.
طی یک سال گذشته، با وجود تکرار این مسائل از جانب وی، منجمله در کنفرانسی که هفته گذشته به بهانه مطالعه روشهای مقابله با تروریسم در تهران برگزار شد، تحریکات خبری وی نه تنها از سوی رسانه های مستقل جهان که حتی توسط رسانه های اسرائیلی نیز با بی اعتنائی و سکوت نسبی روبرو بوده است.
از این لحاظ بنظر می رسد که رییس دولت جمهوری اسلامی با طرح مسائل مربوط به جدایی طلبان اروپایی، قصد دارد یکنواختی محسوس اظهارات خود را جبران سازد- اقدام نه چندان سنجیده ای که تنها می تواند به خبر ساز شدن موضوع در ارتباط با تمایلات مشابه جدایی طلبی در بخشهایی از ایران بینجامد.
استقلال سودان جنوبی
سودان جنوبی بخش مسیحی نشین سودان است که بعد از چند دهه جنگ داخلی و تحمل صد ها هزار کشته و میلیونها آواره، از بخش مسلمان نشین شمالی جدا شده و روز ۹ ژوئیه جاری به عنوان جوانترین کشور آفریقا رسما متولد خواهد شد.
تصمیم به جدایی سودان جنوبی مسیحی نشین از شمال، که عموما مسلمان نشین است، مابین رهبران دو بخش در سال ۲۰۰۵ اتخاذ شد و سرانجام طی رفراندوم ژانویه سال جاری با حمایت ۹۹ در صد مردم شکل قانونی یافت. علاوه بر مذهب، زبان و فرهنگ و قومیت قبیله ای مردم، حتی بافت جغرافیایی سودان جنوبی نیز با شمال متفاوت است.
کشور های غربی و آمریکا از استقلال سودان جنوبی حمایت بعمل آورده و آنرا راه حل پرهیز از ناآرامی ها و خونریزی بیشتر تلقی می کنند.
جدایی طلبی در اروپا
تفاوتهای فرهنگی و قومی در بعضی از نقاط اروپا و قاره امریکا هراز گاهی بهانه افزایش تمایلات جدایی طلبی در آن مناطق بوده است. با این وجود عدم حمایت اکثریت از اینگونه تمایلات حاد، موضوع جدایی طلبی را بعد از برگزاری یک رای گیری عمومی، مسکوت گذاشته است.
به عنوان نمونه، جدایی طلبان فرانسوی زبان کبک در کانادا طی دهه شصت خواستار استقلال از انگلیسی زبانان آن کشور شدند. در رفراندوم سال ۱۹۸۰ مردم کبک به جدایی رای منفی دادند و این رای در سال ۱۹۹۲ و هنگام طرح موضوع تغییر قانون اساسی کانادا و همچنین رفراندوم سال ۱۹۹۵ از سوی مردم رد شد.
در پاره ای از نقاط اروپا نیز تمایلات جدایی طلبی به بهانه تفاوتهای فرهنگی دیده شده، ولی بخصوص بعد از شکل گرفتن جامعه اروپا این تمایلات پراکنده اینک تا حدود زیادی تعدیل شده است.
ایرلند، باسک و کورسیکا
بریتانیا مرکب از چهار کشور انگلیس، اسکاتلند، ولز و ایرلند شمالی است. نیمی از مردم ایرلند شمالی که جزیره ای است در کنار جزیره اصلی، کاتولیک و نیم دیگر پروتستان اند.
کاتولیکهای شمال مایل اند که به ایرلند جنوبی ( کاتولیک) ملحق شوند. ولی ابراز این تمایلات که طی چهار دهه گذشته با اقدامات تروریستی متعدد همراه بوده اینک تا حدود زیادی تعدیل شده و کاتولیکها همراه با پروتستانها در داخل دولت محلی با یکدیگر همکاری میکنند. ارتش آزادی بخش ایرلند ( آی-ار-ا ) چند سال است که مبارزه مسلحانه را ترک کرده است.
در اسپانیا نیز مردم باسک و ساکنان مناطق شمال و غرب کشور خواستار جدایی از سرزمین اصلی بوده اند. بازوی مسلح جنبشی که جدایی طلبان باسک تشکیل دادند "اتا " نام دارد که خود را ارتش آزادی بخش باسک می خواند. اتا در ژانویه سال جاری اعلام کرد که خشونت و مقابله مسلحانه را برای همیشه کنار گذاشته است.
در فرانسه، بجز بخش موسوم به " باسک فرانسه " که در میان آنها تمایلات خود مختاری ضعیفتر از باسک اسپانیا است، مردم جزیره کورسیکا نیز هر از گاهی خواستار خود مختاری بیشتر در امور داخلی خود بوده اند.
کورسیکا جزیره ای است کوچک با ۲۵۰.۰۰۰ جمعیت در مدیترانه، مابین خاک اصلی فرانسه و ایتالیا. این جزیره یکی از بخشهای ۲۷ گانه فرانسه و محل تولد ناپلئون بناپارت امپراطور معروف آن کشور است.
مانند باسک، کورسیکا و تمایلات جدایی طلبی گروهی از مردم آن، جدا از تفاوتهای فرهنگی، میراث جنگهای گذشته در داخل کشور و یا مابین امپراطوری های اروپا و دست به دست شدن این مناطق است.
کورسیکا از سال ۱۷۶۹ به فرانسه پیوسته و بخشی از خاک آن کشور محسوب میشود. افراطیون جدایی خواه کورسیکا تا کنون به چند اقدام تروریستی نیز مبادرت ورزیده اند. منجمله در سال ۱۹۹۸ یکی از مقامات ارشد دولت مرکزی فرانسه در محل به قتل رساندند.
انگیزه رییس دولت ایران
اظهارات جنجالی احمدی نژاد در زمینه مسائل بین المللی لزوما انعکاس سیاست خارجی رسمی جمهوری اسلامی نیست، با این وجود چون از سوی رییس دولت ایران مطرح می شود، معرفی رسانه ای آن الغاء شبهه در این مورد را اجتناب ناپذیر میسازد.
به این دلیل که اظهارات وی عموما شخصی است و نه در جهت طرح سیاست رسمی کشور، اقدامی خاص بمنظور پیگیری آنها نیز بعد از مطرح شدن صورت نمیگیرد- چنانکه بعد از طرح موضوع گرفتن " غرامت جنگی از روسیه " توسط محمود احمدی نژاد، تنها نتیجه بدست آمده از این اظهارات، تیره تر شدن مناسبات مسکو با تهران بود و نه دریافت غرامت از روسیه.
خبر سازی جنجالی در عرصه مناسبات خارجی را، شاید به تقلید از رییس دولت، همکاران او نیز اغلب بدون در نظر گرفتن تبعات آن و لطمه ای که می تواند به روابط خارجی کشور وارد آورد، صورت داده اند.
منجمله حمید بقائی، یکی از معاونان احمدی نژاد که اینک یکی از هدفهای اصلی مخالفان دولت است، در ۱۵ شهریور سال گذشته، اظهار داشت " دولت عثمانی در سال ۱۹۱۵ مبادرت به نسل کشی ارامنه کرده است."
این اظهارات نه تنها عکس العمل دولت ترکیه و مطبوعات ان کشور را علیه جمهوری اسلامی بدنبال داشت، که حتی وزیر خارجه وقت دولت، منوچهر متکی را نیز به واکنش تند وادار ساخت.
منوچهر متکی در اشاره به اظهارات حمید بقایی نماینده ویژه رییس دولت در امور آسیا اظهار داشت: " مشخص نیست آقای بقایی بر اساس کدام مسئولیت و از چه جایگاهی اینگونه سخنان نسنجیده ای را بیان می کند."
سیاست رسمی جمهوری اسلامی در قبال کشتار سال ۱۹۱۵ ارامنه در ترکیه عثمانی، حفظ تعادل و بی طرفی و پرهیز از قرار گرفتن در کنار هر یک از دو سوی این اختلاف است.
در رابطه با جدایی طلبان اروپا نیز جمهوری اسلامی، حمایت از ارتش جمهوری خواه ایرلند، اتا در اسپانیا و یا خود مختاری خواهان کورسیکا در فرانسه را سیاست رسمی خود اعلام نکرده است.
حتی در مورد مخالفت با استقلال سودان جنوبی نیز که عمر البشیر رییس جمهور سودان و میهمان رسمی هفته قبل احمدی نژاد معمار اصلی آن بشمار می رود، جمهوری اسلامی به تدوین سیاست خاص و اعلام آن مبادرت نکرده، چه رسد به قرار دادن این موضوع در مقابل ماجرای سرد شده خود مختاری در بخشهایی از اروپا.
بنظر می رسد رییس بحران زده دولت ایران که طی ماههای اخیر با بی اعتنایی رسانه های خارجی روبرو بوده، طرح مسائل جنجالی تازه را با هدف متنوع ساختن اظهارات خود و گرم شدن دوباره تنور علائق رسانه های برون مرزی دنبال می کند.
|
|
|
|
|
|
