دو سال اعتراض در ورزش ایران چگونه گذشت

دستگیری احسان خرسندی در درگیری‌های روز عاشورای ۱۳۸۸ که در خیابان ولی‌عصر تهران اتفاق افتاد، فقط یکی از نمادهای مشارکت خانواده ورزش ایران در حوادث بعد از دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری است.

خرسندی بازیکن سابق تیم پرسپولیس بود که در حین دستگیری، بازیکن کلیدی تیم داماش گیلان محسوب می شد.

از مچ بندهای سبز تا پناهندگی

فقط پنج روز بعد از برگزاری انتخابات، تیم ملی فوتبال ایران در آخرین بازی اش برای راهیابی به جام جهانی ۲۰۱۰ آفریقای جنوبی، در سئول مقابل تیم ملی کره جنوبی قرار گرفت. 

در نیمه نخست مسابقه مهدی مهدوی کیا، محمد نصرتی، مسعود شجاعی، حسین کعبی، جواد نکونام با مچ بندهای سبز به زمین آمدند. علی کریمی هم روی هر دو دست خود، مچ بند های سبز را بسته بود. 

تلویزیون ایران که غافلگیر شده بود، نماهای نزدیک بازی را حذف کرده و به جای آن، از اینسرت های تکراری تماشاچیان استفاده می کرد. 

این اتفاق بازتاب گسترده ای در رسانه های بین المللی داشت. عصر همان روز در تظاهرات معترضین که حدفاصل میدان هفتم تیر تا پارک لاله برگزار شد، پلاکاردهای تشکر از بازیکنان تیم ملی، در دست عده ای از مردم دیده می شد.منصور پورحیدری سرپرست تیم ملی اما در این باره گفت: "مچ بندهای سبز را با نیت نذر حضرت ابوالفضل بسته بودند. بنده خودم ۲۰ سال است سبز نذری را چه در دروانی که فوتبال بازی می کردم و چه در دوران مربیگری بر دست می بندم." 

گرچه همزمان فدراسیون فوتبال ایران با ارسال نامه ای به فیفا، خواستار تعیین تکلیف درباره اقدام سیاسی بازیکنان تیم ملی شده بود.

این قضیه با انتقاد شدید جواد نکونام مواجه شد. از طرفی در فاصله ای کوتاه، اغلب بازیکنانی که مچ بند سبز بسته بودند از تیم ملی فوتبال ایران اعلام خداحافظی کردند.روزنامه دولتی ایران نیز مدعی شد یکی از اعضای شورای مرکزی جبهه مشارکت با پرداخت پول، بازیکنان تیم ملی را به این کار ترغیب کرده است!حضور افشین قطبی سرمربی تیم ملی فوتبال ایران همراه با وحید شمسایی مهاجم تیم ملی فوتسال در مراسم تنفیذ حکم ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد، در دنیای مجازی و رسانه های منتقد دولت به شدت خبرساز شد. 

تیر ۸۸ هم کلاوس تاپ مولر مربی آلمانی که برای هدایت پرسپولیس به ایران آمده بود، در آستانه امضای قراردادش بدون خداحافظی از ایران رفت.

او که در هتل لاله اسکان داشت، ضرب و شتم معترضان به نتیجه انتخابات که در پارک لاله گردهم آمده بودند را از اتاقش در طبقات فوقانی هتل لاله تماشا کرد و از فعالیت در ایران منصرف شد. 

محسن شادی پاروزن ایرانی که در رقابت های روئینگ زیر ۲۳ سال جهان در جمهوری چک شرکت داشت موفق شد اولین مدال طلای تاریخ ایران در این رشته ورزشی را کسب کند. 

او نیز با دستبند سبز مدال طلای خود را دریافت کرد. رسانه های دولتی در ایران برای چاپ تصویر او، مچ دستش را از عکس حذف کردند! 

تماشاگران ورزش هم فضای سکوها را کاملاً سیاسی کرده بودند. در رقابت های کشتی آزاد و فرنگی قهرمانی جهان که سال ۲۰۰۹ در دانمارک برگزار شد، حتی برخی تماشاگران خارجی نیز با مشاهده نمادهای سبز، معترضان ایرانی را همراهی کردند. 

در بازی تیم ملی فوتبال ایران و سنگاپور که در سنگاپور برگزار شد، همچنین در دیدارهای تیم ملی فوتسال ایران در بلژیک نیز شعارهای سیاسی تماشاچیان ایرانی، فضای رقابت را کاملاً تحت الشعاع قرار داده بود. 

اعتراضات مردم در برنامه تلویزیونی ۹۰ نیز با دادن رای دسته جمعی به یکی از گزینه های مسابقه پیامک، بدون در نظر گرفتن محتوای پرسش، از دیگر تبعات انتخابات ۲۲ خرداد بود. 

پناهندگی ورزشکاران و خروج آن ها از ایران نیز اگرچه پس از انقلاب اسلامی همواره وجود داشته است، بعد از انتخابات با رشد و شتاب بیشتری همراه بود.مینا علیزاده عضو تیم ملی قایق اژدها در جمهوری چک از اردوی ایران گریخت و به آلمان پناهنده شد. مهدی حق شعار در همین رشته ورزشی نیز در جمهوری چک از اردوی تیم ملی جدا شد و به ایران بازنگشت. 

وحید سرلک نفر پنجم جهان در جودو از آلمان درخواست پناهندگی کرد. احسان رجبی دیگر ملی پوش جودو نیز به آمریکا رفت. 

تینا و تارا محمدنژاد دو خواهر نوجوان کاراته کا همراه خانواده شان در مونیخ ماندند و به ایران بازنگشتند. 

محمدحسین ابراهیمی از شمشیربازی در مسابقات جهانی فرانسه از هتل تیم گریخت و دیگر بازنگشت. 

بازنگشتن یک عضو تیم سنگنوردی نیز در جشنواره سنگنوردی فرانسه اتفاق افتاد. چند خبرنگار ورزشی نیز که همراه با تیم های ملی به اروپا آمده بودند، تصمیم گرفتند به ایران بازنگردند. 

غیر از ملی پوشان نامبرده، ورزشکاران غیر مطرح زیادی از کشتی گیران، پرورش اندام کارها، رزمی کارها و سایر رشته های ورزشی در کمپ های پناهندگان در کشورهای مختلف اروپایی به سر می برند. 

همچنین ورزشکاران فراوانی با روش های قانونی و اخد اقامت اروپا و آمریکا از ایران خارج شدند. 

این مسئله که برای مدیران ورزش ایران تبدیل به یک بحران جدی شده بود، باعث شد میزان سفرهای ورزشی به اروپا تقریباً به صفر برسد. از طرفی در معدود مسافرت های انجام شده به اروپا نیز اعضای هیات اعزامی و ورزشکاران، ناگزیر به پرداخت وثیقه های سنگین می شوند.