شتاب قیمت ها و افزایش تورم در ایران

بانک مرکزی ایران گزارش داده که تورم در فروردین ماه امسال به ۱۳.۲ درصد رسیده که نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود سه درصد افزایش نشان می دهد.نرخ تورم در چهار ماه گذشته و بعد از حذف یارانه ها دو درصد افزایش پیدا کرده است.

نرخ تورم در ایران در اردیبهشت سال ۱۳۸۹ خورشیدی یک رقمی شد و در مرداد همین سال به کمترین میزان خود یعنی ۸.۸ درصد رسید، اما از اواخر تابستان دوباره آهنگ صعودی آن آغاز شد و در پایان اسفند تورم به ۱۲.۴ رسید.

از چهار ماه پیش یعنی از زمان آغاز برنامه حذف یارانه ها سرعت رشد تورم بیشتر شده و بنابر این گزارش در چهار ماه اخیر دو درصد به تورم موجود اضافه شده است.

برخی کارشناسان می گویند که به دلیل افزایش شدید قیمت برخی مواد سوختی، نرخ تورم در ماههای آینده با سرعت بیشتر رشد خواهد کرد.

احمد توکلی رئیس مرکز پژوهشهای مجلس در هنگام بررسی لایحه بودجه در مجلس در باره حذف یارانه ها هشدار داد و گفت که "متاسفانه باید بگویم نرخ تورم ماهانه شیب تندی را از دی ماه آغاز کرده است اگر احتیاط نکنیم و تصمیمات و اقدامات انجام شده را اصلاح نکنیم حتی اگر شیب افزایش تورم تند نشود تورم در ۱۲ ماه پس از اجرای قانون به همان نرخ های فضایی خواهد رسید."

به دلیل نگرانی نمایندگان مجلس از عواقب آزادسازی قیمت ها، مجلس در هنگام بررسی لایحه بودجه سال جاری محدودیتی برای دولت در نظر گرفت تا نتواند در اجرای برنامه حذف یارانه ها در سال جاری بیشتر از بیست درصد به قیمت ها اضافه کند.

این تصمیم در حالی گرفته شد که دولت پیش بینی کرده بود از محل حذف یارانه ها و آزاد سازی قیمت ها ۶۲ هزار میلیارد تومان (۶۲ میلیارد دلار) درآمد داشته باشد اما با مصوبه مجلس سهم درآمدهای حاصل از افزایش قیمت ها تقریبا نصف خواهد شد.

مجلس معتقد بود اگر مجلس بخواهد نظر دولت را تامین کند قیمت ها در سال جاری باید دو برابر شود.

احمد توکلی نماینده تهران در صحن علنی مجلس گفت که "اعلام خطر می کنم و هشدار می دهم که مردم تحمل این سطح از گرانی را طی دوسال ندارند."

پیش بینی آقای توکلی این بود که دولت در سال جاری بتواند حداکثر ۳۲ هزار میلیارد تومان درآمد از حذف یارانه ها داشته باشد ولی اگر بخواهد این عدد را به ۶۲ هزار میلیارد تومان برساند "بنزین باید به لیتری ۱۵۰۰ تا ۱۶۰۰ تومان برسد."

نحوه محاسبه تورم

تورم به معنی افزایش سطح عمومی قیمت هاست و نرخ آن در ایران با محاسبه قیمت ۳۵۹ قلم کالا و خدمات مصرفی تعیین می شود.

برای محاسبه نرخ تورم، بانک مرکزی هر ماه آمار قیمت کالاها و خدمات مصرفی را در مناطق شهری و روستایی تهیه و با بررسی آن نرخ تورم را تعیین می کند.

با آنکه نرخ تورم هر ماه محاسبه می شود اما نرخ رسمی تورم بر اساس تغییرات یک ساله تعیین می شود.

کالاها و خدماتی که در محاسبه نرخ تورم مورد استفاده قرار می گیرد، عبارتند از: "خوراکی ها و آشامیدنی ها"، "دخانیات"، "پوشاک و کفش"، "مسکن"، "آب و برق"، "گاز و سایر سوخت ها"، "اثاث و لوازم و خدمات مورد استفاده در خانه"، "حمل و نقل و ارتباطات"، "تحصیل، بهداشت و درمان"، "تفریح و امور فرهنگی"، "رستوران و هتلداری" و "کالاهای و خدمات متفرقه".