فشار بر مرزنشینان کرد در پی ترورهای سنندج
رأی دهید
فشار بر مرزنشینان کرد در پی ترورهای سنندج
بعد از کشته شدن یک پلیس ایران و زخمی شدن دو پلیس دیگر در ناآرامی‌های پنج‌شنبه ۴ فروردین ۱۳۸۹ در شهر سنندج، خبرگزاری‌های ایران از کشته شدن یک سرباز دیگر در روز جمعه ۵ فروردین ۱۳۹۰ خبر می‌دهند. به‌گزارش خبرگزاری مهر، در حادثه دوم، یک سرباز وظیفه به‌نام مرود اصابت گلوله و کشته شده است. هنوز هیچ حزب یا گروهی مسئولیت این حمله را به عهده نگرفته است.
در همین حال، شاهو حسینی، نماینده‌ی حزب دمکرات کردستان در خارج از ایران، درباره تحلیل اتفاقات روزهای آغازین سال ۱۳۹۰ در کردستان ایران به دویچه وله می‌گوید: «اگر دقت کنید در اینگونه اقدامات سربازان وظیفه کشته میشوند، تاکنون دیده نشده که یک پاسدار کشته شود. به‌نظر من این اقدامات خارج از دسیسهی خود جمهوری اسلامی ایران نمیتواند باشد .داخل اطلاعات سپاه پاسداران ایران، جوی حاکم شده که می‌خواهد به‌بهانه کشتن عدهای از مردم، منطقه را ناامن کند. چندی پیش در مریوان پسر امام جمعه و افراد دیگری را کشتند، بعد معلوم شد یکی از فرماندهان گردان ضربت، وابسته به اطلاعات سپاه پاسداران در شهر مریوان، با همکاری عدهای از نیروهای اطلاعاتی در کردستان، این عملیات را انجام داده‌اند.»
در کنار خبرگزاری‌های دولتی و نیمه‌دولتی ایران که از حمله به نیروهای انتظامی ایران در شهر سنندج خبر می‌دهند، سایت‌های حقوق‌بشری کرد، از فشار بر مرزنشینان و به‌اصطلاح کولبران کرد همزمان با شروع این اتفاقات در مناطق مرزی می‌گویند. سایت‌های حقوق بشری کرد، کشته‌شدن حداقل یک نفر از کولبران مرزمشین کرد را گزارش کردهاند.
مرزنشینان چارهای جز قاچاق ندارند
شاهو حسینی از آخرین آمار مرزنشینان کشته و زخمی شده در روزهای اخیر در کردستان می‌گوید: « مشخصا در شهر نوسود یک نفر کشته و دو نفر دیگر زخمی هستند. یکی از زخمیها تا امروز بههوش نیامده و به‌نظر دکتر ایشان فوت خواهند کرد. درگیریها و فشارها بر کولبران در مریوان، پیرانشهر، سردشت تا مرز ارومیه، همیشه وجود دارد. وضعیت اقتصادی و بیکاری در کردستان ایران و بهطور کلی در کشور ایران، طوری است که مرزنشینان چارهای ندارند، مگر از راه قاچاق و رد و بدل کردن کالاهای مختلف بین ایران و عراق زندگی کنند. اگر این رفت و آمدها تحت نظر سپاه‌پاسداران نباشد و مرزنشینلن به آنان رشوه پرداخت نکنند، حتما با فشار و حملهی آنان روبرو خواهند شد.»
اما اتفاقات روزهای گذشته در کردستان چه ارتباطی با بازارچه‌های مرزی کردستان و کولبران آن منطقه دارد؟ نماینده‌ی حزب دمکرات کردستان در خارج از ایران به آخرین صحبت‌های آیت‌الله خامنهای رهبر جمهوری اسلامی ایران در کردستان اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: « دو نکتهی بسیار مهم در صحبت‌های آقای خامنهای هنگام آخرین سفر به کردستان وجود داشت. یکی اینکه رفتوآمد به کردستان عراق، به عنوان تجارت یا همان "کولبری" را بهکلی ممنوع کرد و به شدت به این عده حمله کرد. نکتهی دیگر اینکه ایشان در صحبت‌هایشان به جو وهابیگری که به قول او در کردستان حاکم است اشاره کرد و گفت این جو باید ازبین برود چون آن‌ها به خارج از ایران وابسته هستند.»
به اعتقاد شاهو حسینی، کولبران مناطق مرزی کردستان در ازای اجازه رفت و آمد بین ایران و عراق باید به نیروهای امنیتی ایران اطلاعات بدهند، در غیر این‌صورت تحت فشار قرار می‌گیرند. او ادامه می‌دهد :«عدهای هم هستند که نمیخواهند زیر بار این خواست نامشروع سپاه پاسداران بروند و ناچارا از بیراههها رفتوآمد میکنند. در بیراههها هم با نیروهای سپاه پاسداران درگیر و کشته میشوند.»
همه احزاب کرد اتفاقات احیر را محکوم کردند
به گزارش خبرگزاری‌های ایران در اولین حادثه حوالی ساعت ۸ شب و در پی حمله به یک کیوسک نگهبانی در سه‌راه شیخان شهر سنندج، یک سرباز وظیفه به نام "مرتضی وزینی افشار" کشته می‌شود. دومین حادثه نیز یک روز بعد از حادثه اول در ساعت ۱۰ و نیم شب پنج شنبه ۴ فروردین ۱۳۹۰ به‌وقوع پیوسته است. این حادثه در محله شهرک سعدی سنندج و در پی حمله به یک ماشین پلیس ایران اتفاق افتاده که طی آن یک پرسنل پلیس ایران کشته شده است.
در حالی که در ماه‌های گذشته حکومت ایران تعدادی از کردها را به جرم ارتباط با احزاب غیرقانونی کرد اعدام کرده است، تا چه حد امکان دخالت «گرو‌ه‌های تندرو دینی» در این اتفاقات وجود دارد؟
نماینده‌ی حزب دمکرات کردستان در خارج از ایران می‌گوید: «احزاب کرد همگی این اتفاقات را محکوم کردهاند و بههیچوجه حاضر نیستند در چنین حرکاتی دست داشته باشند. نه فقط امروز، حتی زمانی که حرکت مسلحانه به تمام معنا در کردستان وجود داشت، احزاب کردستان، از ترور و کشتن سربازها خودداری میکردند، چه برسد به امروز که مبارزهی مدنی در کردستان شکل گرفته و رژیم را به لرزه درآورده است. این خود جمهوری اسلامی است که به قصد ناامن کردن منطقه و نظامی کردن کردستان، برای رسیدن به اهداف بعدی خود که مطمئنن فشار، دستگیری و کشتوکشتار خواهد بود، دست به چنین اقداماتی میزند.»
در آخرین هفته‌های سال ۱۳۸۹، ۴ محیط‌بان ایران در اطراف شهرستان دهگلان کشته شدند. همان موقع استاندار کردستان از دستگیری و انهدام باندی خبر داده بود که به گفته او در کشتن این محیط‌بانان دست داشتند. شاهو حسینی از سکوت مقامات ایران درباره آخرین حادثه اتفاق افتاده که منجر به کشته شدن یک سرباز شده است را مشکوک می‌داند. او می‌گوید: «اگر خاطرتان باشد چندی پیش، به‌غیر از محیط‌بانان، انفجار سنگینی نیز در مهاباد نیز رخ داد، در تمام این اتفاقات همان لحظات اول، حکومت انگشت اتهام را به سوی ضدانقلاب، عوامل امپریالیسم، وهابی و… بلند کرد. بعد یکسری اسامی را به عنوان عوامل این رویدادها ردیف کرد و از دستگیری آنان خبر داد. بعد سکوت برقرار شد و هیچ خبر دیگری در در این‌باره اخبار افشا نشد. این سکوت به جایی رسید که حتی نمایندگان انتصاب شده‌ی خود حکومت در منطقه‌ی کردستان هم اعتراض کردند.»
میلیتاریزه شدن فضای کردستان ایران
اشاره صحبت‌های شاهو حسینی، به صحبت‌های عبدالجبار کرمی نماینده سنندج در مجلس ایران است که با توجه به اتفاقات روزهای احیر در شهر سنندج، خواستار "اطلاع‌رسانی شفاف" در باره این حوادث شده بود.
سامان رسول‌پور، فعال حقوق بشر و روزنامه‌نگار نیز در گفت‌و‌گو با دویچه وله به تناقضات اظهارات مقامات دولتی ایران اشاره می‌کند و درباره اتهام شرکت احزاب کرد در اتفاقات چند روز اخیر می‌گوید: «تمام احزاب کرد، فعالیت مسلحانه را رد میکنند. برخی از آن‌ها هم که در سالهای دور به شکل مسلحانه فعالیت می‌کرده‌اند، همیشه این‌طور بود که اگر عملیاتی انجام می‌دادند، فورا مسئولیت آن را بر عهده می‌گرفتند. به این شکل نبوده که عملیلتی انجام دهند ولی مسئولیت آن را قبول نکنند. الان هم احزاب کرد اتفاقات سنندج و مهاباد را محکوم کردند و این کار را کاری ترروریستی قلمداد کردند.»
آقای رسول‌پور، «بیش‌از حد میلیتاریزه شدن فضای کردستان ایران» را باعث کشته شدن افراد عادی، همچون کولبران مرزی می‌داند. این روزنامه‌نگار کرد معتقد است در سالهای دور که برخی احزاب کرد، فعالیت مسلحانه داشته‌اند، هیچ وقت شهروندان عادی را هدف قرار نداده و با احتیاط رفتار کردهاند. او مهم‌ترین هدف احزاب کرد مسلح در سالهای دور را نیروهای امنیتی و نظامی ایران آن هم نه در مناطق شهری که احتمال صدمه‌دیدن افراد عادی وجود داشته باشد می‌داند.
