نقرس فقط بیماری اغنیا نیست
نقرس فقط بیماری اغنیا نیست
انگشت پای تان درد میگیرد. تنها چیزی که به ذهن تان میرسد این است که به نقرس مبتلا شدهاید.
بیماری نقرس از زمانهای قدیم به عنوان "بیماری اغنیا" شناخته شده است، زیرا افراد ثروتمند مواد گوشتی بیشتری مصرف می کنند و در نتیجه سطح اسید اوریک خونشان بالاتر میرود. در نتیجه نقرس میان آنها بیشتر مشاهده می شود. اما امروزه به غیر از رژیم غذایی، زمینهای از اختلال هم وجود دارد که باعث بروز مشکل در دفع اسید اوریک می گردد و همین مساله سبب رسوب اسیداوریک اضافی در مفاصل و بروز درد و التهاب میشود.
این بیماری اغلب مفصل انگشت شست پا را درگیر میکند. به طور معمول بیماری نقرس در سنین پایین بروز نمی کند و بعد از 40 سالگی خود را نشان میدهد. این بیماری میان آقایان شایعتر است، اما پس از سن یائسگی نیز در خانم ها مشاهده می شود. البته تمام این موارد مربوط به شرایطی است که نقرس به صورت ارثی بروز نکند. چون گاهی ممکن است افراد در سنین پایینتر هم به دلایل ژنتیکی دچار این بیماری شوند.
علائم بیماری
علامت مشخصه این بیماری ورم، قرمزی و درد شدید مفصل شست پاست؛ البته ممکن است این بیماری با ورم و درد مفاصل دیگر مثل مچ پا یا زانو هم خود را نشان دهد، ولی حالت اول بسیار شایعتر است.
عوارض بیماری
اگر به موقع درمان و پیشگیری انجام نشود، آسیبی که به مفصل وارد میشود، میتواند منجر به تخریب مفصل شده و عارضهای دائمی ایجاد کند.
در صورتی که اسیداوریک اضافی برای مدت طولانی در بدن وجود داشته باشد حتی ممکن است در بافت کلیه رسوب کند و آن را تخریب و بیمار را دچار نارسایی کلیه نماید.
در افراد دچار نقرس، رسوب بلورهای اسیداوریک در بافتهای دیگر بدن مثل زیر پوست به خصوص پوست آرنج و مچ دست به صورت برجستگی دیده میشود که می تواند باعث التهاب مفاصل و درد شود.
این برجستگیهای زگیل مانند میتوانند در لاله گوش هم دیده شوند که علامت خاص نقرس است.
علل بروز بیماری
اختلال در متابولیسم اسید اوریک سبب بروز بیماری می شود که این اختلال هم میتواند به صورت ژنتیک و مادرزادی باشد و هم در بزرگسالی به وجود آید. رژیم غذایی که باعث افزایش اسیداوریک خون شود نیز میتواند بیماری را تشدید کند. البته ضربات و فشارهای وارد بر مفاصل هم گاهی زمینهساز بروز این بیماری خواهند بود.
اسیداوریک مادهای است که در اثر تخریب برخی غذاها به خصوص گوشتها در بدن حاصل میشود.
گوشت قرمز و غذاهای دریایی، خوراکیهایی هستند که بیشترین ارتباط را با بالا رفتن اسیداوریک خون و احتمال وقوع بیماری نقرس دارند. از طرفی خوردن لبنیات کمچرب، به عنوان پیشگیریکننده این بیماری در نظر گرفته میشود. اسیداوریک مولکول کوچکی است که در خون انسان با غلظت خاصی گردش میکند و تا زمانی که غلظت این مولکول از حد خاصی کمتر باشد مشکلی پیش نمیآید، اما زمانی که از این حد بالاتر برود، به حد اشباع رسیده و در بافتهای مختلف بدن به صورت کریستال (بلور) رسوب میکند. رسوب بلورهای اسیداوریک باعث مجموعه علائمی میشوند که بیماری نقرس نامیده میشود.
علاوه بر زیادهروی در مصرف انواع گوشتها به خصوص گوشت قرمز و ماهیها، علل دیگری نیز برای این بیماری وجود دارد. از جمله علل مستعدکننده میتوان به برخی بیماریهای ژنتیکی خاص، بیماری فشار خون، مصرف برخی داروها مثل داروهای ادرارآور که برای فشار خون مصرف میشوند و بیماری نارسایی کلیه اشاره کرد.
درمان بیماری
با اینکه با رژیم غذایی مناسب ممکن است احتمال بروز و پیشرفت بیماری کاهش یابد، اما درمان دارویی را نیز نباید نادیده گرفت.
با رژیم غذایی مناسب میشود، کنترل بهتری انجام داد، اما رژیم غذایی به تنهایی برای درمان یا پیشگیری کافی نیست و حتماً باید درمان دارویی را نیز در نظر داشت. رژیم غذایی نیز برای افراد با شرایط مختلف متغیر است. اما بهتر است مصرف مواد غذایی گوشتی، دل، قلوه، جگر و... را محدود کرد و درمان دارویی را هم طبق نظر پزشک ادامه داد.
در بیماری نقرس سه اصل درمانی را نباید فراموش کرد: پیشگیری از افزایش اسید اوریک خون، درمان حملات مفصلی حاد و پیشگیری از عوارض مفصلی و کلیوی.
بنابراین در صورت بروز مشکل، مراجعه به پزشک متخصص و درمان و پیگیری را فراموش نکنید.
مراجعه به پزشک
حتی کسانی که نشانهای از بیماری نقرس ندارند، اما در آزمایشات معمولی اسیداوریکشان از حد مشخصی بالاتر است و سایر عوامل خطر مانند چاقی و فشار خون را نیز دارند باید تحت درمان قرار گیرند. شروع بیماری نقرس باید حتما تحت نظر پزشک بوده و درمان مرحله حاد انجام شود. اما پس از آن هم به مدت چند ماه یا چند سال ممکن است به درمان و پیشگیری نیاز باشد.
