واقعه میدان کاج؛ جنایتی که به نمایش خیابانی تبدیل شد
واقعه میدان کاج؛ جنایتی که به نمایش خیابانی تبدیل شد
عملکرد پلیس در حادثه سعادت آباد این پرسش را ایجاد کرده است که آیا نیروهای پلیس فقط برای برخورد با اعتراضات مردمی آموزش دیده اند
در پی انتشار تصاویر ویدئویی از جان سپردن مردی چاقو خورده در میدان کاج محله سعادت آباد تهران در اینترنت، تعلل ماموران پلیس و بی تفاوتی شاهدان این صحنه تلخ، در جامعه ایران معنادار تلقی شد.
میزان نگرانی جامعه در این زمینه، واکنش رئیس پلیس تهران، دادستان تهران و جمعی از نمایندگان مجلس را بر انگیخت تا آنجا که این موضوع در دستور کار کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس ایران قرار گرفت.
در نشستی که برای بررسی این قتل در دانشگاه امام صادق تهران برگزار شد، چند تن از اساتید رشته های حقوق و جامعه شناسی دانشگاه ها، از افزایش جرایم خشونت بار در ایران ابراز نگرانی کردند.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران، ایسنا، حسین غلامی، استاد حقوق دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به این که مردم در صحنه حاضر بوده اما اقدامی برای نجات جان فرد مضروب انجام نداده اند، این پرسش را مطرح کرده که آیا جامعه ایران دچار فلج اخلاقی و یا فراتر از آن مرگ اخلاقی شده است؟
مهرداد درویش پور، جامعه شناس مقیم سوئد یکی از عوامل بی تفاوت شدن جامعه را رفتار دولت ایران می داند.
او در این باره به بی بی سی فارسی گفت: "زمانی که حکومتی خودش به سرکوب سیستماتیک شهروندان، آن هم به ابعادی به چنان گستردگی که سال گذشته شاهدش بودیم می پردازد، خودش مهم ترین منبع مشروعیت بخشیدن و عادی کردن خشونت در یک جامعه است."
در جریان اعتراضات سال گذشته به نتایج انتخابات ریاست جمهوری در ایران، گزارش ها و تصاویر متعددی از رفتار خشن مأموران حکومتی با معترضان و شهروندان منتشر شد.
رفتار پلیس
از جمله نکاتی که ماجرای قتل میدان کاج را از قتل های دیگر متمایز می کند، حضور ماموران پلیس در صحنه و عدم اقدام آنها برای جلوگیری از مرگ فرد چاقو خورده است.
حسین آقایی نیا، استاد حقوق دانشگاه شهید بهشتی در نشست بررسی جرم شناختی واقعه سعادت آباد این پرسش را مطرح کرده بود که آیا پلیس ما نسبت به جرایم عمومی حساسیت ندارد و بیشتر نسبت به جرایم امنیتی حساس است؟ مثلا اگر کسی در آن جا شعار می داد باز هم پلیس فقط نگاه می کرد؟
به گفته آقای آقایی نیا، نخست باید از فرماندهان پلیس پرسید که این ماموران در طول یک سال گذشته چه آموزش هایی دیده اند.
بالا گرفتن انتقادها از عملکرد پلیس در واقعه میدان کاج سبب شد که سرتیپ حسین ساجدی نیا، فرمانده پلیس تهران چند روز بعد از این واقعه اعلام کند که ماموران در دستگیری قاتل "تعلل" کرده اند و به این دلیل برخورد انضباطی لازم با آنها انجام خواهد شد.
از سوی دیگر مصطفی اقلیما، رئیس انجمن علمی مددکاری اجتماعی ایران با اشاره به وضعیت بد آموزشی و معیشتی نیروی انتظامی، ماموران حاضر در صحنه جنایت سعادت آباد را مقصر اصلی این ماجرا نمی داند.
او می گوید که این گونه وقایع مختص ایران نیست و درآمد پایین ماموران پلیس باعث بی انگیزگی آنها برای دخالت در چنین وقایعی می شود.
پلیس ایران در چند سال اخیر بارها عملیات مبارزه با بزهکاری را در شهرهای مختلف این کشور از جمله تهران انجام داده و یکی از اهداف آن را افزایش "احساس امنیت مردم" عنوان کرده است.
دستگاه قضایی
عباس جعفری دولت آبادی، دادستان تهران گفته است که چهار مامور نیروی انتظامی در ارتباط با واقعه میدان کاج بازداشت شدهاند که بعد از چند روز و پس از تکمیل تحقیقات، آزاد شده و پرونده آنها با توجه به نوع اتهامات ماموران به دادسرای نظامی تهران ارسال خواهد شد.
او مجازات متهمان این پرونده را "خواست جامعه" دانست و این واقعه را "بسیار تلخ" توصیف کرد.
در همین حال بعضی از کارشناسان می گویند که عدم رسیدگی مناسب محاکم قضایی به پرونده های مربوط به خشونت اجتماعی و خانوادگی از دیگر دلایل رواج خشونت در ایران است.
مهرداد درویش پور یکی از کارشناسانی است که می گوید برخورد مقامات قضایی ایران با این قبیل پرونده ها جدی نیست.
او می گوید: "ابتدایی ترین و اصلی ترین ابزار مقابله با خشونت، یعنی توسل به قانون، کیفیت و کارایی خود را از دست داده است و این عدم رسیدگی و در واقع بی اعتنایی، در عادی کردن خشونت در جامعه نقش مهمی دارد."
مصطفی اقلیما، کارشناس آسیب های اجتماعی در تهران هم می گوید که احتمالا شاهدان این اتفاق به دلیل نقص قوانین موجود ایران نمی خواهند به نوعی در پرونده های قضایی گرفتار شوند.
بعضی از کارشناسان هم می گویند که هرگاه افراد جامعه از شادابی، شکوفایی اقتصادی، رفاه اجتماعی و اشتغال برخوردار نباشند، شهروندان بیشتر به سمت خشونت کشیده خواهند شد و در نتیجه جامعه آرام آرام نسبت به مرگ و خشونت بی تفاوت می شود.
آقای درویش پور در این باره می گوید: "این یک واقعیت جرمشناسانه است که خشونت در گروه های محروم تر جامعه بیشتر اتفاق می افتد و در جامعه ای که رفاه اقتصادی کمتر است، بزهکاری و خشونت رایج تر است."
آقای اقلیما نیز افزایش نرخ تورم و فقر در جامعه را از عوامل موثر در روی آوردن مردم به خشونت عنوان می کند.
او می گوید: "وقتی کارمندی با حقوق پایه حدود سیصد و هفتاد هزار تومان استخدام می شود، یعنی چهار برابر زیر خط فقر است و تازه خیلی ها همین شغل را هم ندارند، ما نمی توانیم توقع داشته باشیم که آسیب های اجتماعی افزایش پیدا نکند."
پیش از این عباسعلی محمدیان، رئیس پلیس آگاهی تهران آمار قتل را در این شهر نگران کننده توصیف کرده بود.
بر اساس آنچه که در نشست اخیر اساتید دانشگاه ها مطرح شد، آمار در ایران حاکی از آن است که در سال های اخیر، موارد قتل عمد، ۸۳ درصد و آمار ضرب و جرح ۱۰۰ درصد افزایش یافته است.
این آمار نه تنها اساتید دانشگاه بلکه مردم ایران را هم نگران کرده است.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
