دردهای شکمی ناشی از سوء هاضمه و درمان آن 1

" درد شکمی بدون وجود زخم " اصطلاحی است که برای توصیف علائم و نشانه های سوء هاضمه هایی که دلیل آشکاری ندارند، استفاده می شود.

" درد شکمی بدون زخم "، " اختلال کارکردی هاضمه " یا " سوء هاضمه ی بدون زخم " نیز نامیده می شود.

درد شکمی بدون زخم، رایج است و می تواند برای مدت زیادی طول بکشد.

این نوع درد می تواند باعث علائم و نشانه هایی شود که به زخم های گوارشی شباهت دارد، مانند درد یا ناراحتی در قسمت بالایی شکم که اغلب با نفخ، آروغ و حالت تهوع همراه  می شود. 

نشانه ها

نشانه ها و علائم درد شکمی بدون زخم می تواند شامل موارد زیر باشد:

* نفخ  

* آروغ

* هر نوع احساس زود هنگام سیری و پُر بودن شکم در زمان صرف غذا 

* حالت تهوع

چه زمانی باید به پزشک مراجعه نمایید:

اگر مکررا نشانه ها و علائم پایداری که باعث نگرانی شما می شوند را تجربه می کنید، وقت ملاقاتی را با پزشک معالج تان ترتیب دهید.

اگر علایم زیر را تجربه می کنید باید موضوع را جدی تر در نظر بگیرید و فورا با پزشک تماس بگیرید:

* استفراغ خونی

* مدفوع تیره رنگ و قیری

* کوتاهی تنفس

* دردی که به فک، گردن و بازوی تان کشیده می شود.

علل

خیلی از مواقع واضح نیست که چه چیزی باعث ایجاد درد شکمی بدون زخم می شود.

خیلی از پزشکان معتقد هستند که این عارضه یک اختلال اولیه است به این معنی که لزوما علل خاص شناخته شده ای برای این عارضه یافت نمی شود.

عوامل خطر

عواملی که شدت درد شکمی بدون زخم را افزایش می دهند عبارت هستند از:

* مصرف بیش از اندازه ی کافئین یا الکل

* سیگار کشیدن

* مصرف داروهای خاص، مخصوصا داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی(NSAIDS) مانند آسپیرین و ایبوپروفن که می توانند باعث ایجاد مشکلات شکمی بشوند

* استرس های بیش از حد

* مصرف بیش از حد مواد غذایی چرب و نیز شکلات ها

کسب آمادگی برای قرار ملاقات با پزشک

اگر شما علائم و نشانه هایی از بیماری را دارید که شما را نگران می کند، قرار ملاقاتی با پزشک خانوادگی تان یا یک پزشک عمومی ترتیب بدهید.

دکترتان اگر به درد شکمی بدون زخم مشکوک گردد ممکن شما را به یک متخصص بیماری گوارشی(متخصص بیماری های معده و روده) و یا متخصص تغذیه ارجاع بدهد.

چگونه از قبل برای قرار ملاقات با پزشک آماده بشویم:

به دلیل کوتاه بودن مدت زمان ملاقات تان و این که در آن جا، اغلب، مسائل زیادی برای صحبت و بررسی وجود دارند، عقیده خوبی است که به خوبی خودتان را از قبل برای قرار ملاقات آماده سازید.

برای آماده شدن برای قرار ملاقات تان تلاش کنید که:

* از محدودیت های از پیش تعیین شده آگاه بشوید. گاهی مناسب تر آن  است که پیش از مراجعه به پزشک به رعایت برخی محدودیت ها(مانند محدودیت های غذایی) شروع کنید. لذا در هنگام گرفتن وقت ملاقات سوال کنید که آیا محدودیتی هست که می بایست آن را رعایت کنید.

* هر علامتی که در شما مشاهده می شود را بنویسید. تمام موارد را بنویسید حتی مواردی که به نظرتان با موضوع مراجعه نامربوط هستند.

* اطلاعات مخصوص کلیدی را بنویسید که شامل استرس های مهم یا تغییرات اخیر زندگی است.

* لیستی از همه ی داروها ی مصرفی را تهیه کنید. مانند هر ویتامین یا مکملی که مصرف می کنید.

* اگر برای تان میسر است عضوی از خانواده یا دوست تان را به همراه خود ببرید. بعضی مواقع این ممکن است سخت باشد که همه ی اطلاعات فراهم شده در طول قرار ملاقات را به خاطر بسپارید، لذا اگر کسی شما را همراهی کند ممکن است چیزی را که شما متوجه نشده اید یا فراموش کرده اید را او به خاطر بیاورد.

* سوالاتی که می خواهید از دکترتان بپرسید را بنویسید.

سوالاتی که باید بپرسید:

مدت زمان ملاقات با دکترتان محدود است. بنابراین لیستی از سوالاتی که به شما کمک خواهد کرد که در زمان تان صرفه جویی کنید را آماده سازید. سوالات را از مهم ترین تا کم اهمیت ترین لیست کنید.

یک سری از سوالات رایج که در مورد این عارضه پرسیده می شوند عبارت هستند از:

- علت احتمالی مسبب درد شکمی من چیست؟

- چه نوعی از آزمایشاتی را نیاز است تا انجام دهم؟

- آیا درد شکمی من احتمالا موقت است یا مزمن؟

- گزینه های درمانی بهتر برای من کدام هستند؟

- چه درمان هایی را به جز درمان مقدماتی این بیماری برای من توصیه می کنید؟

- چگونه می توانم این عارضه را در کنار دیگر شرایط بالینی ام به بهترین نحو مدیریت کنم؟

- آیا محدودیتی هست که باید آن را رعایت نمایم(محدودیت غذایی و...)؟

- آیا باید از خدمات متخصصین و کادر درمانی ویژه بهره مند شوم؟

- دارویی که به من توصیه می کنید آیا یک نسخه ی کامل و یا کلی برای درمان عارضه است؟

- آیا مجله ای یا کتابی وجود دارد که من بتوانم برای مطالعه همراه خود داشته باشم؟

- چه وب سایتی را  برای مطالعه در این مورد پیشنهاد می کنید؟

- زمان ملاقات بعدی من را چه چیزی تعیین خواهد کرد و از کجا بفهمم چه زمان هایی لازم است که به پزشک مراجعه نمایم و چه زمان هایی نیازی به مراجعه نیست؟

علاوه بر پرسش هایی که از قبل آماده کرده اید، هر زمان که در طی ملاقات، مطلبی را متوجه نشدید، در پرسش سوال خود تردید ننمایید.

با این کارها شکم دردتان را کاهش دهید

مانند هر بیماری دیگری، تغییرات شیوه ی زندگی اعم از تغذیه ی سالم، فعالیت بدنی و نیز تغییرات رفتاری می تواند اثرات مفیدی به همراه داشته باشد. بر همین اساس پزشک تان ممکن است تغییراتی را در شیوه زندگی تان، توصیه کند که به شما کمک می کنند که این درد را بهتر کنترل کنید.

اصلاحات رژیم غذایی

تغییرات مرتبط با رژیم غذایی و چگونگی صرف غذای تان که می توانند به کنترل علائم و نشانه های بیماری تان کمک نمایند را مورد توجه قرار دهید از جمله موارد زیر:

* در حجم کوچک تر اما در دفعات بیشتر غذا بخورید.

داشتن یک شکم خالی می تواند به نوعی تحریک کننده ی ایجاد این نوع دردهای شکمی باشد. وجود اسید در شکم تان می تواند باعث شود که شما احساس مریضی بکنید.

خیلی از افراد برای کنترل انرژی دریافتی روزانه و کنترل وزن خود این تصور را دارند که باید در بین وعده های غذایی چیزی نخورند. جالب است که بدانید حذف میان وعده ها علاوه بر آن که شما را در کنترل وزن موفق نخواهد کرد بلکه می تواند دردهای گوارشی را تشدید و یا ایجاد نماید. لذا توصیه آن است که تلاش کنید یک خوراک مختصری مانند یک کلوچه ی کوچک یا مقدار مختصری میوه را به عنوان میان وعده مصرف نمایید و از غذا خوردن فرار نکنید.  این کمک می نماید که از خوردن غذاهای حجیم و پُرخوری در هنگام وعده های اصلی اجتناب نمایید.

* از خوردن غذاهای محرک خودداری کنید.

بعضی غذاها ممکن است درد شکمی بدون زخم شما را تحریک کند. به عنوان مثال غذاهای ادویه دار و پُرچرب، نوشیدنی های کربناته، کافئین و الکل از این دسته هستند.

* غذای تان را با آرامش و کامل بجوید

غذای تان را خوب بجوید. زمانی را برای صرف غذا در کمال آرامش در نظر بگیرید. توصیه ی عمومی آن است که هر وعده ی غذایی شما باید 15 تا 20 دقیقه طول بکشد.

* از بلعیدن هوای اضافی اجتناب نمایید

برای کاهش دادن گاز اضافی و آروغ زدن از فعالیت هایی که منجر به بلعیدن هوای اضافه می شود، دوری کنید؛ مانند سیگار کشیدن، با سرعت غذا خوردن، آدامس جویدن، نوشیدن نوشیدنی ها از طریق نی و نوشیدن نوشابه های گازدار.

* بعد از غذا خوردن دراز نکشید

حداقل 2 ساعت بعد از غذا خوردن دراز بکشید.

ورزش و فعالیت بدنی

بیشتر روزهای هفته را ورزش کنید

ورزش ممکن است به شما کمک کند که علائم و نشانه های بیماری تان را کنترل کنید.

به موازات این که ورزش را شروع می نمایید موارد زیر را رعایت فرمایید:

* قبل از این که شروع به انجام ورزش جدید بکنید، با دکترتان مشورت کنید.

* در ابتدا از ورزش های سبک و آسان شروع کنید. برنامه ورزشی تان را کم کم  و به تدریج افزایش دهید.

* فعالیت های ورزشی را به طور منظم  انجام دهید. هدف اجرای حداقل 30 تا 60 دقیقه فعالیت ورزشی در بیشتر روزهای هفته است تا این که به یک وزن سلامت برسید و بتوانید وزن سالم را حفظ نموده و خطر ابتلا به بسیاری از بیماری های قلبی را در خود کاهش دهید.

* بعد از غذا خوردن به سرعت ورزش نکنید. به معده تان فرصت دهید که غذا را هضم نموده و قدری استراحت کند.

رفتار درمانی

از آن جا که استرس های ناشی از زندگی روزمره به ویژه در جوامع شهری در ایجاد این نوع از دردهای شکمی موثر می باشند همکاری با یک مشاور یا متخصص روانشناسی می تواند کمک کند که علائم و نشانه هایی که به وسیله دارو از بین نمی روند با  کمک رهنمودهای این متخصصین تسکین یابند.

یک مشاور یا یک متخصص می تواند تکنیک های آرامش سازی را به شما آموزش بدهد تا بتوانید با علائم و نشانه های بیماری تان کنار بیایید.

ممکن است همچنین برای جلوگیری از عود کردن این دردها، توصیه شود که راه هایی که استرس را کاهش می دهند یاد بگیرید.

استرس را در زندگی روزانه تان کاهش دهید

تکنیک های کاهش استرس ممکن است به شما کمک کند که نشانه ها و علائم بیماری تان را کنترل کنید. برای کاهش استرس تان تلاش کنید.

شما می توانید برای کاهش استرس از راه کارهایی به شرح زیر مدد بگیرید:

* محرک های تنش زای رایج را در زندگی تان تشخیص بدهید. یاد بگیرید چگونه استرس تان را کنترل کنید. بنا به صلاحدید پزشک گوش دادن به موسیقی های آرامش بخش می تواند به شما کمک کند.

* تکنیک های آرام سازی(ریلکسیشن) را یاد بگیرید و تمرین کنید. این تکنیک ها ممکن است شامل تنفس های آرامش بخش، مدیتیشن، یوگا و آرام سازی ماهیچه های بدن باشند.

* اجرای فعالیت های آرامش بخش. مدت زمانی را برای انجام دادن کارهایی که از انجام آن ها لذت می برید در نظر بگیرید به عنوان مثال: سرگرمی های مورد علاقه یا ورزش و... .