هیجان تماشای فیلمها در جایی جز سینما
هیجان تماشای فیلمها در جایی جز سینما
بعد از پایان جام جهانی و انتشار آماری که از رکود چشمگیر بازار سینما و کاهش تماشاگران در سینماها حکایت داشت، نگرانی سینمادارها، تهیه کنندگان، کارگردانان، توزیع‌کنندگان و... از افت گیشه بار دیگر، و این بار با شدت بیشتر، مطرح شد؛ بسیاری ادعا کردند که سینمای سه‌بعدی هم دیگر نمی‌تواند گیشه را نجات دهد و مخاطبان از سینما رفتن و فیلم دیدن زده شده‌اند.
در هنگام برگزاری جام جهانی، فروش گیشه همواره صدمه می‌بیند و تاثیر آن در غالب اوقات زودگذر است، بنابراین خیلی از کارشناسان، چنین ادعاهایی را جدی نگرفتند. با این حال نمی‌توان سردی گیشه و سختی‌هایی را که بازار سینما با آن روبه‌رو است انکار کرد.
اما شاید دلیل سردی گیشه، دل‌زدگی مخاطبان، نه از فیلم دیدن، بلکه از سینما رفتن باشد: به نظر می‌رسد که اشتهای مخاطبان به فیلم دیدن هنوز پابرجاست، و آنها از رفتن به سینما – به معنی سنتی و جاافتاده‌اش – دلسرد شده‌اند و به سینماها و تجربه‌های متفاوت در تماشای فیلم علاقمندند.
این روزها به نظر می رسد که مخاطبانی که پول خرج می کنند، انتظار بیشتری از یک پرده بزرگ و ذرت‌بو داده دارند. انتظاری که فیلمهای سه‌بعدی تا مدتی آن را برآورده می‌کرد. اما انگار فیلم های سه‌بعدی هم دیگر به تنهایی توانایی ارضای مخاطبان را ندارند.
سینماهای جایگزین
| سینمای شش نفره در تاتون پارک |
روند روبه رشد و محبوبیت روزافزون اماکن کوچک – کافه‌ها، می‌خانه‌ها، پارکینگ‌ها، کاراوان‌ها، ماشین‌ها، باغچه‌ها، کلبه‌ها و... – که از آنها برای نمایش فیلم استفاده میشود، نشانه همین است.
در مقایسه با سینماهای بزرگ و زنجیره‌ای، این جور سینماهای کوچک جایگزین، فضای صمیمانه و تجربه‌ای خودمانی‌تر و راحت‌تر را در اختیار مخاطب قرار می‌دهند.
در جشنواره برایتون، در ماه مه امسال، در یک باغ، سینمای دو نفره کوچکی ساخته شد که اولین نسخه فیلم آلیس در سرزمین عجایب را به نمایش گذاشت.
چند ماه قبل از آن، در مجموعه‌ای هنری در جنوب لندن، از یک دکه در بازار بریکستون برای نمایش فیلمهای کوتاه و انیمیشن استفاده شد.
در حال حاضر در تاتون پارک در چشایر، آنیکا اریکسون در حال اکران فیلمش در یک سینمای شش نفره داخل یک کاراوان است. او برای نمایش فیلمش از پرژوکتوری استفاده می کند که با باتری کار می کند.
اما این نوع اماکن، تنها نمونه سینماهای جایگزین نیستند.
با آغاز تعطیلات تابستان، سینماهای روباز آغاز به کار کردند: پرده تابستانی سامرست هاوس درحال نمایش فیلمهایی همچون منهتن، جاده مالهالند، بیل را بکش و... است؛ اسکوپ در ساوت‌بنک لندن فیلمهای متعدد و متنوعی از جمله شمال از شمال غربی و شخص درست را راه بده را نمایش می دهد.
در ژوئیه، استارلایت اربن درایو-این برنامه خود را با بریک لین در لندن آغاز کرد. در محوطه باز این منطقه که فیلمهای گریس و تاریک‌روشن بر پرده رفتند، مخاطبان در ماشین به تماشای فیلم می‌نشستند و پیشخدمت‌های اسکیت‌سوار، از تماشاگران پذیرایی می‌کردند.
این گروه و گروه‌های متعدد دیگر، برنامه‌های مشابهی را در سراسر بریتانیا برگزار خواهد کرد. علاوه بر این، به علت استقبال مخاطبان و محبوبیت این نوع تجربه‌های سینمایی، جشنواره‌ها هم به اجرای چنین برنامه‌هایی روی آورده‌اند.
سینمای محرمانه
اما، شاید جالب‌ترین و خلاق‍‌ترین سبک فیلم دیدن در فضایی متفاوت، طرح سینمای محرمانه شرکت فیوچر سینما است. در این طرح فیلمهای کلاسیک و مشهور تاریخ سینما در مکان‌های غیرمعمول نمایش داده می‌شوند.
نکته جالب این تجربه در این است که فضایی که فیلم در آن نمایش داده میشود مطابق با موضوع و حال وهوای فیلم طراحی میشود. به عنوان مثال، در نمایش فیلم جنگجوها، در پارک لندن فیلدس، این پارک شبیه به کُنی آیلندس شده بود– جایی که بازیگرهای فیلم در آنجا ملاقات می‌کردند. و علاوه بر این، برای فضاسازی بیشتر از ماشین‌های پلیس نیویورک، چرخ‌وفلک، و... هم استفاده شد. مخاطبان به سبک شخصیت‌های فیلم لباس پوشیده بودند تا آنها هم در فرایند فضاسازی و ساختن تجربه فیلم نقش مهمی را ایفا کنند.
اما شاید جذابیت اصلی سینمای محرمانه همانطور که از عنوانش مشخص است، "محرمانه" بودنش باشد. به این معنی که برگزار کنندگان تا لحظات آخر به مخاطبان نمی‌گویند که فیلم کجا قرار است نمایش داده شود و یا حتی چه فیلمی قرار است روی پرده برود.
در عوض، به عنوان مثال، به مخاطبان می‌گویند که در یک پارک در غرب لندن، فیلمی از ژانر گنگستر و دهه هفتاد میلادی قرار نمایش داده می شود و سرنخ‌هایی هم به مخاطبان می‌دهند که بتوانند با استفاده از آنها حدس بزنند که انتظار چه فیلمی را داشته باشند تا متناسب با آن لباس بپوشند و گریم کنند.
در واقع برخلاف فیلم دیدن مرسوم که مخاطب صرفا یک بیننده غیرفعال است، این گونه تجربه های متفاوت، مخاطب را در مرکز فیلم قرار می‌دهند و از او می‌خواهند که در ساختن این تجربه نقش فعالی را ایفا کند. تجربه‌ای که مخاطب در آن تنها یک نظاره کننده ساکت در تاریکی سالن سینما نیست: او در ساختن این تجربه نقش دارد؛ در مکالمه‌ای دو طرفه با فیلم است، قسمتی از تجربه است، می‌تواند در هنگام پخش فیلم حرف بزند، دست بزند، و... . شاید برای علاقه‌مندن جالب باشد که بدانند سینمای محرمانه امروز اعلام کرده است که رویداد بعدی‌اش از سه تا پنجم سپتامبر در لندن برگزار خواهد شد.
بدون شک، این یکی از دلایل اصلی موفقیت سینماهای جایگزین است. سینماهایی که با اینکه قیمت بلیت‌های‌شان به مراتب از سینماهای معمولی بیشتر است – چیزی بین 16 تا 85 پوند – در روزهایی که گیشه سینماهای بزرگ خلوت است، بازارشان گرم است.
اما از آنجا که این نوع فیلم دیدن با محدودیت‌هایی روبه‌روست، بعید به نظر می‌رسد که بتواند جای سینمای جاافتاده را در اکران عمده و عمومی بگیرد.
تعداد نسبتا کم این سینماها، وابستگی‌شان به هوای مناسب، قیمت گران بلیت‌های‌شان و... تماشای فیلم را در محیطی جز سینماهای سنتی محدود می‌کنند. علاوه بر این، این نوع سینماها عمدتا برای دوباره دیدن و دوباره تجربه کردن فیلمهای کلاسیک و محبوب است، و استفاده از آن برای اکران عمومی بسیاری از فیلمهای جدید ممکن است با مشکلاتی روبه‌رو شود.
اما، شاید نکته همین باشد. قرار نیست که سینمای جایگزین جای برادر بزرگ خود را بگیرند. هدف این سینما ارائه تجربه‌ای متفاوت است. تجربه‌ای که این روزها تازگی دارد و محبوب است.
آینده این تجربه متفاوت چه خواهد بود؟ چقدر دوام خواهد آورد؟ چه بر سر سینماهای مرسوم خواهد آمد؟ و سوالات دیگری از این دست همه پرسش‌هایی هستند که گذر زمان پاسخگویشان خواهد بود. اما تا آن موقع، فعلا باید به این تجربه نو خوش آمد گفت و از آن لذت برد.
مهرداد دانشجو - بی‌بی‌سی
سینمای شش نفره داخل یک کاراوان
نمایش فیلم «شوالیه و روز» در فضای باز سامرست هاوس، لندن
تماشاگران پروژه "سینمای محرمانه" در حال تماشای فیلم «جنگجوها»
پروژه "سینمای محرمانه": پیش از تماشای فیلم «جنگجوها»
سینمای محرمانه: محل نمایش فیلم «اگر.....»
پروژه "سینمای محرمانه": پیش از نمایش فیلم «اگر.....»
سینمای محرمانه: در حاشیه فیلم «اگر.....»
سینمای محرمانه: تماشاگران فیلم «بلید رانر» خود را به حال و هوای فیلم نزدیک می کنند
سینمای محرمانه: نزدیک شدن به حال و هوای فیلم «بلید رانر»
سینمای روباز استارلایت اربن درایو-این
سینمای روباز استارلایت اربن درایو-این
سینمای روباز استارلایت اربن درایو-این
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
