یوسف شاهین، کارگردان نامی مصر درگذشت

یوسف شاهین، کارگردان نامی مصر درگذشت

شاهین، با نزدیک به شش دهه فعالیت هنری، نه تنها چهره مهم هنری مصر بود بلکه شخصیتی سرشناس در جامعه عرب تلقی می شد. او در سال 1997 در جشنواره بین المللی کن جایزه یک عمر دستاورد هنری را دریافت کرد.

لورانس پولارد، گزارشگر هنری بی بی سی، می گوید که سینمای مصر تاریخی افتخارآمیز دارد که به اولین روزهای ظهور سینما باز می گردد و شاهین بدون شک یکی از شخصیت های بزرگ این عرصه از هنر در مصر بوده است.

فعالیت هنری او در دهه های چهل و پنجاه میلادی که دوره طلایی سینمای مصری محسوب می شود، آغاز شد اما او خود به صدایی رسا در عرصه هنر سینمای مصر تبدیل شد و اغلب مجبور می شد با سانسور، استبدادگری و تعصبات مذهبی دربیفتد.

یوسف شاهین پس از گذاراندن دوره آموزش خود در کالیفرنیای آمریکا در دهه چهل میلادی، اولین فیلم خود را در سال 1950 ساخت.

او در اولین فیلم های خود مانند "ایستگاه مرکزی قاهره"، جسورانه به مسائل اجتماعی چون اخلاقیات و روابط جنسی پرداخت. او دوست داشت که حد و مرزها را بشکند و فیلم های دهه نود او درباره خشونت های بنیادگرایانه و سانسور بود.

شاهین در باره سانسور چنین می گفت: "هر روز عده ای می گویند ساکت شو، حق نداری حرف بزنی، حق نداری بحث کنی، حق نداری ... من فکر می کنم که نوع برخورد خشونت آمیز است و بلایی است که سر من آمده."

گزارشگر هنری بی بی سی می گوید شاهین گاهی خشم مذهبیون و همچنین سیاستمداران مصر را بر می انگیخت اما با تردستی موفق شده بود در دوره ها و حکومت های مختلف به فعالیت هنری خود ادامه دهد.

او حتی در جریان ملی شدن صنعت فیلم در دوره حکومت جمال عبدالناصر، از ابراز افکار شخصی خود درباره سینمای مصر دست برنداشت.

لوارنس پولارد می افزاید که شاهین با ساختن فیلم "گنجشک" در سال 1972، به شدت از نظام فاسد سیاسی مصر، که بسیاری شکست اعراب در جنگ شش روزه 1967 با اسرائیل را دلیل آن می دانستند، انتقاد کرد. شاهین با آثارش به انتقاد از نظام سیاسی مصر در دوران حکومت انور سادات و حسنی مبارک نیز ادامه داد.

شاهین همچنین فیلمی سه قسمتی از زندگی شخصی خود ساخت و با تهیه کنندگان اروپایی همکاری کرد.

گزارشگر هنری بی بی سی می گوید که شاهین از بعضی جنبه ها یک روشنفکر مردمی بود که علیرغم خطر سانسور و خشونت، با مسائل سیاسی داخل مصر مبارزه می کرد.

شاهین اخیرا به شدت به سیاست خارجی آمریکا نیز حمله کرده بود.

لورانس پولارد گزارشگر بی بی سی می گوید که بزرگداشت شاهین از سوی نظام سیاسی که او همواره از آن به شدت انتقاد می کرده در واقع تاکیدی است بر مقام او به عنوان یک گنجینه ملی در مصر.

یوسف شاهین هنگام مرگ 82 سال سن داشت.

آخرین فیلم یوسف شاهین "هرج و مرج" نام دارد که در سال 2007 ساخته شد.

او در 25 ژانویه 1926 در شهر اسکندریه مصر متولد شده بود.