انگیزه آمریکا از اعزام نماینده به نشست با ایران

روز سه شنبه فاش شد که جورج بوش رئیس جمهور آمریکا اجازه داده است ویلیام برنز معاون وزارت خارجه آمریکا که از نظر رتبه نفر سوم این وزارتخانه توصیف می شود در نشست ژنو شرکت کند.

نشست ژنو ابتدا قرار بود با حضور خاویر سولانا مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و مقام هایی از چین، روسیه، بریتانیا، فرانسه و آلمان برای شنیدن واکنش ایران به پیشنهاد قدرت ها در ماه گذشته برای تعلیق غنی سازی اورانیوم در ازای اعطای یک رشته امتیازات صورت گیرد.

نماینده ایران در این نشست سعید جلیلی، مسئول مذاکرات اتمی، ایران است.

تصمیم آمریکا برای حضور در ژنو، از این جهت با اهمیت توصیف شده است که آمریکا تاکنون اصرار داشت حاضر نیست تا زمانی که ایران دست از غنی سازی بردارد، حتی در مباحثات مقدماتی با مقام های ایرانی دیدار داشته باشد.

روزنامه واشنگتن پست این تصمیم دولت بوش را "عزیمتی چشمگیر از سیاستی قدیمی" توصیف کرد و خبرگزاری آسوشیتدپرس نیز در تحلیلی آن را "گسستی از سیاست گذشته" خواند.

نیویورک تایمز هم نوشت که این مهمترین تماس دیپلماتیک آمریکا با ایران از زمان انقلاب اسلامی خواهد بود.

مقام های آمریکایی در واکنش به این تحلیل ها تصمیم تازه را تنها یک "تغییر تاکتیکی" عنوان کرده اند که هدف آن رساندن این پیام به تهران و دیگران است که واشنگتن در تلاش برای یافتن راه حلی دیپلماتیک برای بن بست فعلی جدی است.

شان مکورمک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت: "این تصمیم علامتی پررنگ به جهان و علامتی پررنگ برای دولت ایران است که ایالات متحده به دیپلماسی متعهد است."

اخیرا تنش ها میان ایران و غرب افزایش یافته است؛ به خصوص پس از آزمایش موشکی این کشور که باعث جهش شدید قیمت نفت شد و این واکنش آمریکا را به دنبال داشت که واشنگتن از متحدانش علیه هرگونه حمله ای دفاع خواهد کرد.

دانا پرینو سخنگوی کاخ سفید در مورد تصمیم اعزام برنز به ژنو گفت: "چیزی تغییر نکرده است. اگر آنها این پیشنهاد را نپذیرند، اولا مذاکره ای در کار نخواهد بود و دوما تحریم های بیشتر تحمیل خواهد شد."

ایران می گوید برنامه اتمی اش برای تولید برق است و درخواست شورای امنیت سازمان ملل برای دست برداشتن از غنی سازی اورانیوم را رد کرده است.

حضوری که تکرار نخواهد شد؟

آمریکا روز چهارشنبه همچنان بر شرط تعلیق برای آغاز مذاکرات رسمی با ایران تاکید کرد.

خانم پرینو گفت: "این حضور آمریکا فقط یک بار اتفاق می افتد. ما آنجا خواهیم بود تا حرف ها را بشنویم. ما نمی رویم که مذاکره کنیم."

چندین منبع دیپلماتیک به خبرگزاری ها گفته اند که قدرت های عمده جهان از چندی قبل واشنگتن را تحت فشار قرار داده بودند تا به گفتگوها با ایران ملحق شود به این امید که گره گشا باشد.

در پی اعلام تصمیم آمریکا یک مقام اروپایی در گفتگو با واشنگتن پست آن را "نشانه ای جالب و مهم از سوی آمریکا" توصیف کرد. سفیر بریتانیا در سازمان ملل نیز آن را علامت جدی بودن تلاش ها برای حل مساله دانست.

به گزارش خبرگزاری رویتر یک مقام آمریکایی نیز گفت که بخشی از منطق اعزام ویلیام برنز به نشست ژنو بهره برداری از آنچیزی است که آمریکا تفرقه در دستگاه حاکم ایران بر سر بسته پیشنهادی می بیند.

نامه قدرت ها به ایران که همراه بسته پیشنهادی به این کشور ارسال شده بود را کاندولیزا رایس وزیر خارجه آمریکا امضا کرد. در مقابل منوچهر متکی وزیر خارجه ایران در پاسخ خود به این بسته، از جمله خانم رایس را در کنار سایر وزرای خارجه گروه 1+5 خطاب قرار داد.

کلیفور کوپچان از گروه "یوروژیا" که یک گروه مشاوره سیاسی در واشنگتن است به نیویورک تایمز گفت: "تکذیبیه ها به کنار، این شرط که ایران باید غنی سازی را معلق کند تا آمریکا درباره برنامه اتمی با آن کشور وارد گفتگو شود با هر معیاری که بسنجید کنار گذاشته شده است."

ایران می گوید حاضر است بدون پیش شرط در این زمینه حتی با آمریکا مذاکره کند.

آقای کوپچان گفت که این بالاترین سطح تماس میان دو کشور از زمان انقلاب اسلامی است.

سفرای ایران و عراق چندین بار برای بحث درباره امنیت عراق در بغداد دیدار کرده اند. خانم رایس و آقای متکی نیز سال گذشته هر دو به طور همزمان در یک کنفرانس منطقه ای در مصر در یک اتاق حضور داشتند اما با یکدیگر ملاقات نکردند.