ساخت فیلم جنگی جعفر پناهی متوقف شد

ساخت فیلم جنگی جعفر پناهی متوقف شد

تلاش پناهی برای ساختی درباره جنگ در برخی محافل سینمایی، به منزله راهی دیده شد که او برای ادامه فیلم سازی در ایران انتخاب کرده است.

جعفر پناهی تا روزی که این خبر را اعلام کرد، حداقل سه فیلم توقیف شده در پرونده اش داشت و برخی منتقدان بر این گمان بودند که او با طرح این موضوع دنبال راه برون رفتی از این بحران است، اما کسانی که شناختی نزدیک تر از پناهی داشتند، باوری غیر از این داشتند.

فیلم ساختن درباره جنگ در ایران تا چند سال پیش توسط چند کارگردان شناخته شده صورت می گرفت، کارگردانانی چون ابراهیم حاتمی کیا، احمدرضا درویش، رسول ملاقلی پور و.... که معمولا با حمایت نهادهای دولتی فیلم هایشان را می ساختند و در این زمینه فیلم های موفقی نیز خلق کرده اند که اغلب در نظرخواهی های مجله های معتبر سینمایی ایران جزء فیلم های موفق سینمای ایران ارزیابی شده اند.

از چند سال قبل برخی از فیلمسازان نیز برای ساختن فیلم هایی درباره جنگ ایران و عراق ابراز تمایل کردند و ناصرتقوایی حتی تا مرحله فیلمبرداری نیز پیش رفت، اما کار را ناتمام رها کرد تا دو سال پیش که کارگردانانی برجسته چون کیومرث پوراحمد و خسرو سینایی با ساختن فیلم های اتوبوس شب و مثل یک قصه، ورود دیدگاه هایی تازه به فیلم سازی درباره جنگ ایران و عراق را نوید دادند، اتفاقی که پیش از این در ادبیات افتاده بود و داستانهایی متفاوت از سلیقه دولتی نوشته شده بود. در سینما به خاطر نیاز به سرمایه و حمایت که در نهادهایی خاص متمرکز شده بود، این اتفاق رخ نداد.

فیلم اتوبوس شب ساخته کیومرث پوراحمد با جهت گیری ضد جنگی اش در سینمای ایران اتفاقی مهم تلقی می شد که جوایز زیادی را نیز از آن خود کرد، هر چند پیش از آن برخی از فیلسمازان فیلم های جنگی نیز در دیدگاه های پیشین خود تغییراتی داده و گرایش های ضد جنگ توسط خود آنان در حال رشد بود.

جعفر پناهی درصدد آن بود تا بر اساس داستان "بازگشت" نوشته احمد دهقان فیلمش را بسازد که درباره رزمندگان ایرانی است که پس از پایان جنگ دنبال قطاری برای برگشتن می گردند، اما نمی یابند و در بیابان سرگردان می شوند.

پناهی در نامه ای که خبر از توقف ساخت فیلم داده، نوشته است: "در باور من سینمای جنگ در دنیا به سه بخش تقسیم می‌شود. بخش نخست فیلم‌هایی است که در زمان وقوع جنگ ساخته می‌شوند، وجه قالب این نوع فیلم‌ها جنبه تبلیغاتی آن‌هاست. هرچند فیلم‌های مستند این دوران حتی به دور از کیفیت هنری، ارزشی انکارناپذیر دارند. بخش دوم از روز پایان جنگ آغاز می‌شود که در راستای توجیه جنگ ساخته می‌شود. بخش سوم نگاه انسانی در سینمای جنگ را دنبال می‌کنند و فیلم‌های ماندگار تاریخ سینما به همین بخش اختصاص می‌یابد."

او در نامه اش گفته است: "همواره دلم می‌خواست، فیلمی درباره جنگ بسازم."

او با اشاره به فیلمنامه "بازگشت" گفته است که این فیلمنامه درباره جوانان گمنام ایرانی، آنهایی است که بی‌هیچ چشمداشتی برای دفاع از میهن به جبهه‌ها رفتند و برای حفظ سرزمینی جان باختند که مالک یک متر زمین آن هم نبودند و می ‌دانستم در این راه با مشکلاتی روبرو خواهم شد."

جعفر پناهی در نامه خود که خبرگزاری های داخلی هم آن را پوشش داده اند گفته است "مالکان فعلی سینما با کارشکنی و شیطنت به بهانه‌های گوناگون زمان را به هدر دادند تا فصل مناسب بگذرد و فیلم ساخته نشود."

در ماه اردیبهشت امسال رئیس انجمن سینمای انقلاب و دفاع مقدس به خبرگزاری فارس گفته بود که فیلم جدید جعفر پناهی، اتفاقی خاص در سینمای دفاع مقدس خواهد بود.