تازه ترین گزارش سازمان تجارت جهانی: اوج گیری چین و افول ایران

تازه ترین گزارش سازمان تجارت جهانی: اوج گیری چین و افول ایران

اقتصاد دانان سازمان تجارت جهانی، همانند همتایان خود در صندوق بین المللی پول، بانک جهانی و دیگر سازمان های اقتصادی بین المللی، از کاهش آهنگ تولید ثروت در جهان و به تبع آن تنزل نرخ رشد مبادلات بین المللی خبر می دهند.

سازمان تجارت جهانی، که مقر آن در ژنو قرار دارد، نهاد بین المللی ناظر بر بازرگانی کالاها و خدمات است و ۱۵۱ کشور در آن عضویت دارند.

اوجگیری چین

گزارش سال ۲۰۰۷ این سازمان، که پنجشنبه هفدهم آوریل انتشار یافت، می گوید نرخ رشد بازرگانی بین المللی از ۸/۵ در صد در سال ۲۰۰۶ به ۵/۵ درصد در سال ۲۰۰۷  رسید و در سال جاری میلادی نیز با تداوم کاهش، احتمالا پیرامون ۴/۵ درصد نوسان خواهد کرد.

با توجه به چشم انداز رکود در آمریکا، کاهش تقاضا در اروپا و ژاپن، اوجگیری تورم و از نفس افتادن بازار سهام در سطح بین المللی، کارشناسان سازمان تجارت جهانی از آن بیم دارند که فشار در راستای تقویت سیاست های حفاظتی و بسته شدن مرزها شدت بگیرد.

آمار سازمان تجارت جهانی نشان می دهد که در سال ۲۰۰۷ میلادی، آلمان با صدور ۱۳۲۷ میلیارد دلار کالا، همچنان در راس صادر کنندگان جهان بوده است. در عوض، چین برای نخستین بار به دومین قدرت صادراتی جهان بدل شده و آمریکا را تا ردیف سوم عقب رانده است.

آمار سازمان تجارت جهانی نشان می دهد که در سال ۲۰۰۷ میلادی، آلمان با صدور ۱۳۲۷ میلیارد دلار کالا، همچنان در راس صادر کنندگان جهان بوده است. در عوض، چین برای نخستین بار به دومین قدرت صادراتی جهان بدل شده و آمریکا را تا ردیف سوم عقب رانده است.

ژاپن، فرانسه، هلند، ایتالیا، انگلستان، بلژیک و کانادا در ردیف های چهارم تا دهم صادر کنندگان کالا جای دارند.

اما از لحاظ واردات کالا، آمریکا با ۲۰۱۷ میلیارد دلار در صدر جدول قرار دارد.

در سال گذشته میلادی واردات آمریکا ۸۵۴ میلیارد دلار بیش از صادرات بوده است.  به بیان دیگر کسری موازنه بازرگانی آمریکا همچنان در سطحی نجومی است، هر چند نسبت به کسری سال ۲۰۰۶ کمی تنزل یافته است.

این آمار نشان می دهد آمریکا با استفاده از کاهش ارزش دلار، توانسته است راه را بر افزایش بیشتر کسری بازرگانی خارجی خود ببندد.  

جایگاه ایران

بر پایه گزارش روز پنجشنبه سازمان تجارت جهانی، ایران در سال ۲۰۰۷ میلادی با صدور ۸۳ میلیارد دلار کالای نفتی و غیر نفتی، ۸/۰  در صد صادرات جهان را تامین کرده است که همین جایگاه ناچیز هم به برکت افزایش نجومی بهای نفت به دست آمده است. 

در همان جدول، وزنه عربستان سعودی در بازرگانی بین المللی ۳/۲ برابر و وزنه امارات متحده عربی ۸/۱ برابر ایران است.

این گزارش نشان می دهد که صادرات نفتی و غیر نفتی ایران کمتر از نصف صادرات مالزی است. ترکیه نیز، بدون قطره ای نفت، ۲۴ میلیارد دلار بیش از کل صادرات نفتی و غیر نفتی ایران، به دنیا کالا می فروشد.

این گزارش نشان می دهد که صادرات نفتی و غیر نفتی ایران کمتر از نصف صادرات مالزی است. ترکیه نیز، بدون قطره ای نفت، ۲۴ میلیارد دلار بیش از کل صادرات نفتی و غیر نفتی ایران، به دنیا کالا می فروشد.

 گزارش سالانه سازمان تجارت جهانی می گوید ایران در سال ۲۰۰۷ میلادی با ۴۵ میلیارد دلار واردات، ۴/۰ درصد بازارهای وارداتی جهان را در اختیار داشته است.  

ایران عضو سازمان تجارت جهانی نیست و فرآیند الحاقش به این سازمان عملا به حالت تعلیق در آمده است.

بیست و ششم ماه مه سال ۲۰۰۵ میلادی، پس از بیست و یک بار تلاش نافرجام از سوی جمهوری اسلامی، شورای عمومی سازمان تجارت جهانی سر انجام با تشکیل «گروه کاری الحاق» برای بررسی تقاضای عضویت تهران موافقت کرد و از همان روز نام ایران در فهرست اعضای ناظر این سازمان قرار گرفت.

سخن بر سر کشور هایی است که عضویتشان مورد بررسی است و اگر مذاکرات در مورد آنها به خوبی و خوشی بگذرد، پس از پشت سر گذاشتن دورانی نسبتا طولانی – معمولا هشت تا ده سال- به عنوان عضو تمام و کمال وارد سازمان می شوند.

با آغاز دوران زمامداری محمود احمدی نژاد، فرآیند الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی در نخستین گام های خود متوقف شد.

با توجه به روابط بسیار تیره جمهوری اسلامی با بخش بزرگی از قدرت های بزرگ اقتصادی، بعید به نظر می رسد گفت وگو بر سر الحاق ایران به سازمان تجارت بین المللی در آینده نزدیک از سر گرفته شود.

در مقابل، هر شش کشور عضو «شورای همکاری خلیج فارس»، به سازمان تجارت جهانی راه یافته اند و در میان دیگر همسایگان ایران، ترکیه و پاکستان و ارمنستان نیز عضو این سازمانند.