میوه های ایرانی , ارمغان ایرانی
میوه های ایرانی , ارمغان ایرانی
ایرانیان از نخستین مردمانی بودند که به کشاورزی و پرورش درختان میوه روی آوردند. درختان میوهی زیادی از ایران به سرزمینهای دیگر جهان برده شده است و نامهای برخی از آنها نیز در واژههای فارسی ریشه دارد. در اینجا برخی از این میوهها معرفی میشوند.
گردو :
درخت گردو از سالیان دور در ایران کاشته میشود. این میوه را والنات پارسی(Persian Walnut) میگویند. واژهی والنات از وال به مفهوم " بیگانه" و نات به مفهوم " گردی" گرفته شده است که نشان میدهد این گیاه از گیاهان بومی اروپا نبوده است. در واقع، رومیها آن را از ایران به اروپا بردهاند. این میوه را برخی به نادرست گردوی انگلیسی نامیدهاند، زیرا زمانی انگلیسیها آن را از آسیا به اروپا میبردند و میفروختند. ایران اکنون پس از چین و آمریکا، جایگاه سوم را در تولید گردو دارد!
برای مطالعه دیگر میوه ها به ادامه مطلب مراجعه کنید (۸ میوه)
طالبی :
این میوهی خوشبو را به زبان انگلیسی ماسکملون(muskmelon) مینامند، یعنی گرد و خوشبو. ماسک(musk) از واژهی فارسی مشک گرفته شده است که به نوعی مادهی معطر گفته میشود. این میوه از ایران به روم باستان رفت و جالینوس در قرن دوم میلادی دربارهی اثر دارویی آن نوشته است. پس از کشف قارهی آمریکا، کریستوف کلومب دانههای این گیاه را به سرزمین جدید برد و در سال 1494 در جزیرهی ایزابل کاشت. طالبی نخستین گیاهی بود که اروپاییها در سرزمین جدید کاشتند.
هلو:
این میوه در اصل از چین به ایران وارد شد، اما ایرانیان در پرورش و اصلاح آن کوشیدند. هنگامی که این میوه به سرزمین رومیها رسید، آن را سیب پارسی(mêla persika) نامیدند. امروزه، در زبان انگلیسی واژهی Peach را برای هلو به کار میروند که از واژهی پرشیا(persia) به معنای پارس گرفته شده است. شلیل، که در واقع هلوی بدون کرک است، نیز از ایران به غرب جهان راه یافته است.
پسته:
این میوه از سالیان دور از کشور ایران به جاهای گوناگون جهان فرستاده میشد و هنوز هم کشور ما بزرگترین تولید کنندهی پسته در جهان است. این میوهی آجیلی را در زبان انگلیسی pistachio مینامند که تغییر یافتهی همان واژهی ایرانی پسته است. عربها نیز به آن فستق میگویند.
لیمو:
از شناختهشدهترین میوههای ایرانی است که از ویتامین سی سرشار است. این میوه را مسلمانان از ایران به مصر و کشورهای ساحل دریای مدیترانه بردند. هنگامی که دریانوردان انگلیسی به بیماری خونریزی لثه دچار شدند، آنان را با آبلیمو درمان کرد و از آن زمان لیموناد در میان دریانوردان انگلیسی معمول شد. از این رو، به "لیموییها" مشهور شده بودند. این میوه را در زبان انگلیسی لمون(Lemon) مینامند که از همان واژهی لیمو گرفته شده است.
انار:
این میوهی شیرین و آبدار هنوز هم از صادرت مهم ایران است. این میوه نماد ثروت،کامیابی و زادآوری(به خاطر دانههای فراوانش) بوده است. از پوست آن نیز رنگی تهیه میشد که به سختی پاک میشود. این میوه از ایران به کشورهای ساحل مدیترانه، از جمله لبنان برده شد و فینیقیها، ساکنان باستانی لبنان، آن را در سرزمینهای گوناگون گسترش دادند. نام علمی این گیاه، پونیکا(Punica)، به معنای فینیقیها، است.
آلوها:
آلو، زردآلو و آلبالو نیز از میوههایی هستند که ایرانیان به جهانیان هدیه کردهاند. نام علمی آلوها، پرانوس پرسیکا(Prunus persica) است که واژهی پرسیکا به معنای پارس(فارس) است.
انگور:
انگور را در سرزمینهای ساحلی دریای خزر کاشته بودند. سپس، در شیراز، ارومیه و جاهای دیگر معمول شد. درخت انگور را از ترکیه به سرزمینهای ساحلی مدیترانه بردند و از آنجا بود که به سرزمین رومیها راه یافت. فینیقیها حدود 800 سال پیش از میلاد آن را در جنوب اسپانیا و فرانسه کاشتند. تهیهی کشمش از انگور نوآوری ایرانیان باستان(حدود 2 هزار سال پیش از میلاد) بود که مورد توجه جهانیان نیز قرار گرفت.
منبع : وب سایت مرد آریایی