خانه امن پناهگاهی برای قربانیان خشونت خانوادگی

دختر ۱۴ ساله افغان از ولسوالی دره صوف ولایت سمنگان که نمی خواهد نام یا تصویرش افشا شود، پس از چند هفته سرگردانی و عذاب، سرانجام از "خانه امن" مزارشریف سر درآورده است.

این دختر که در سن ۱۱ سالگی به شوهر داده شده، تا حالا زندگی ناموفقی داشته است.

این دختر سمنگانی می گوید شوهرش به علت داشتن رابطه جنسی با زنان دیگر و اعتیاد به تریاک با او بدرفتاری می کرده و بارها لت و کوبش کرده تا که او مجبور به فرار شده است.

اما این دختر که به سوی مزارشریف فرار می کند از سوی پلیس بازداشت می شود.

وی پیش از یافتن نشانی "خانه امن" در مزارشریف، مجبور بوده مدتی را در فرماندهی پلیس، اداره امور زنان و یتیم خانه در "شرایط بد" زندگی کند.

"خانه امن" مزارشریف که یک پروژه سه ساله اتحادیه اروپایی است، از سوی مرکز تعاون افغانستان (متا) با اهداف حمایت حقوقی و توانبخشی به این دست زنان آسیب پذیر ایجاد شده و برخی سازمانهای بین المللی هم با این موسسه همکاری دارند.

هدف از راه اندازی این مرکز تازه تاسیس، تلاش در راستای کاهش خشونت خانگی علیه زنان در سه ولایت بلخ، سمنگان و بغلان در شمال افغانستان اعلام شده است.

'گریز از سنگسار'

از زمان آغاز پذیرش زنان آسیب پذیر در ساختمان چند طبقه ای "خانه امن" دست کم هشت زن فراری یا قربانی خشونت خانوادگی در این مرکز پناه یافته اند.

مسئولان "خانه امن" می گویند برخی از این زنان بر اثر اختلافات خانوادگی اقدام به فرار کرده اند و شمار دیگر از "مرگ حتمی گریخته اند."

فریده نیازی، از مشاوران حقوقی این پناهگاه، داستان زن و مردی را قصه می کند که نزدیک بوده به قتل ناموسی دختر بیانجامد: "دختر تقریبا ۱۸ ساله شاگرد صنف دهم مکتب و پسر ۲۲ ساله هم راننده بود. این دو اول یکدیگر را دوست داشتند. دختر حامله شده بود و پسر هم حاضر به ازدواج با او نبود. جنجال آنها بلند شده و پدر دختر از این وضع با خبر شده و تصمیم به قتل دخترش گرفته بود.

"ولی دختر فرار می کند و به خانه امن می آید. ما مساله را رسمی نکردیم، چرا که ممکن بود هر دو سنگسار شوند. پسر را خواستیم و توضیحات دادیم و در مورد پیآمد کار با خبرش ساختیم. باز هم می گفت که زمین به زمان بخورد دختر را عروس خود نمی کند. ولی وقتی دختر و پسر را رو در رو ساختیم، دختر مشکلات خود را بازگو کرد، در حالیکه اشکش روان بود. پسر هم با دیدن این وضعیت به دختر گفت که واقعا دوستش دارد و سرانجام به ازدواج با این دختر تن داد و این مساله حل شد."

مشوره حقوقی

فریده نیازی با اشاره به تعداد رو به افزایش زنانی که در معرض خشونت تا پیمانه مرگ قرار دارند، می گوید "ایجاد این مرکز برای زنان آسیب پذیر یک نیاز مبرم و حیاتی بوده است.

خانم نیازی می گوید تعداد زنان و دخترانی که به دلایل بدرفتاری در خانه و خشونتهای فیزیکی، دست به فرار از منزل می زنند، در شمال افغانستان خیلی زیاد است و اکثر این زنان نه محلی امن برای بود و باش دارند و نه هم وکیلی که از حقوق آنها دفاع کند.

این مرکز به این دسته از زنان محل و غذا و هم مشوره حقوقی می دهد.

ورود مردان ممنوع

برای زنان فراری خانه ای اجاره شده است که تمام مسئولیت آن از ثبت نام و پذیرش زنان تا پیشبرد امور حقوقی آنها از سوی زنان و دختران افغان صورت می گیرد.

هیچ مردی اجازه ورود به این پناهگاه را ندارد و زنان هم نمی توانند تلفن همراه با خود ببرند.

برعلاوه کار معمول زنانه مانند آشپزی، ظروف و لباس شویی، برای این زنان آموزگاران زن نیز استخدام شده تا به آنها قرآن و سواد آموزش دهند.

مسئولان پناهگاه زنانه مزارشریف می گویند اگر پرونده این دختران و زنان بزودی حل نشود، برای آنها صنفهای (کلاس) آموزش خیاطی، گلدوزی و قالی بافی می گذارند.