پرهیزدندانپزشکان ایرانی ازبیماران مبتلا به ایدز

نشریه‌ کنترل بیماری‌های عفونی و همه‌گیری‌های بیمارستانی، که در شماره‌ ژانویه ۲۰۰۷ خود نتایج اولین آمارگیری اطلاعات دندانپزشکان ایران درباره‌ ایدز را منتشر کرده، نشان می‌دهد علیرغم دستورالعمل‌های مرتبط با نحوه‌ جلوگیری از انتقال ویروس ایدز همچنان بسیاری از دندانپزشکان از مداوای بیماران مبتلا به ایدز خودداری می‌کنند.

بنابر گزارش جدید که حاصل مطالعه مشترک پژوهشگران ایرانی و دو مؤسسه‌ بهداشتی بریتانیایی است اطلاعات دندانپزشکانی که از ۱۸ دانشگاه علوم پزشکی مختلف در ایران فارغ‌ التحصیل شده‌ و اکنون در استان فارس مشغول به کار هستند به عنوان جامعه‌ آماری این تحقیق مورد استناد قرار گرفته ‌اند.

نتایج این تحقیق به طور خیره کننده‌ای نشاندهنده‌ فقدان اطلاعات پایه‌ای درباره‌ بیماری ایدز در میان فارغ ‌التحصیلان دانشکده‌های دندانپزشکی‌ ایران است.

مفروضات غلط

به عنوان مثال، ۷۹ درصد از دندانپزشکان از بوسیدن به عنوان یکی از راه‌های انتقال ویروس ایدز نام برده‌اند در حالی که ۶۰ درصد از آن‌ها انتقال ویروس از مادر به جنین را رد کرده‌اند.

ویروس ایدز با بوسه منتقل نمی شود اما احتمال انتقال آن از مادر به جنین وجود دارد.

علاوه بر این ۸۰ درصد از دندانپزشکانی که در این طرح مورد پرسش قرار گرفته ‌اند - باز هم به اشتباه - انتقال ویروس ایدز از طریق نوشیدن از لیوانی که مورد استفاده‌ بیمار بوده را تائید کرده‌اند.

پژوهشگران در بخش دیگری از تحقیق نشان داده‌اند که تنها ۱۰ درصد از دندانپزشکان مورد مطالعه اظهار داشته اند که انجام معالجات ساده‌ دندانپزشکی موجب انتقال ویروس ایدز نمی‌شود و در عوض ۹۰ درصد دیگر حتی از معالجات ساده‌ نیز به عنوان عامل انتقال ویروس نام برده‌اند.

اولین آمارگیری اطلاعات ایدز در میان دندانپزشکان ایرانی نشان می‌دهد بیش از ۹۰ درصد از دندانپزشکان مورد پرسش در این طرح اظهار کرده‌اند که ایرانی‌ها در مقابل ویروس ایدز مقاوم‌تر از سایر ملل جهان هستند و بیش از ۷۳ درصد آن‌ها اعلام کرده‌اند که افراد در سنین خاصی به ایدز مبتلا می‌شوند.

بخشی از پرسشنامه‌ مربوط به اطلاعات ایدز به چگونگی ضدعفونی کردن وسایل دندانپزشکی اختصاص داشته است و نتایج نشان می‌دهند که همواره بیش از نیمی از پرسش شوندگان در مورد روش‌های ضدعفونی اطلاعات کافی نداشته یا درباره‌ چگونگی انجام ضدعفونی تردید داشته‌اند.

دندانپزشکانی که مورد مطالعه قرار گرفته‌اند به طور میانگین ۳۶ سال سن داشته‌اند و در زمان آمارگیری دستکم در حدود ۹ سال به عنوان دندانپزشک حرفه‌ ای در مراکز دولتی و خصوصی مشغول به کار بوده‌اند. با این همه تنها ۸ درصد آن‌ها از اطلاعات کافی درباره‌ ایدز برخوردار بوده‌اند.

عدم رعایت کامل بهداشت

نتایج این تحقیق می‌تواند زنگ خطر برای مراکز پزشکی ایران نیز به صدا درآورد زیرا بر اساس آمار نشان داده شده که با وجود این که بیش از ۹۰ درصد از دندانپزشکان در هنگام معالجه‌ بیماران از ماسک استفاده می‌کنند اما تنها ۳۰ درصد آن‌ها بعد از معالجه‌ هر بیمار ماسک خود را تعویض می‌کنند.

در مورد شستشوی دست نیز آمار مشابهی ثبت شده به طوری که کمتر از ۴۰ درصد از دندانپزشکان پس از استفاده از دستکش طبی دست‌های خود را ضد عفونی می‌کنند و مابقی تنها تعویض دستکش را کافی می‌دانند.

در مجموع بیش از ۶۰ درصد از دندانپزشکان مورد مطالعه نسبت به درمان بیماران مبتلا به ایدز نظر منفی داشته‌ و درمان آن‌ها را جزوی از مسئولیت مراکز تخصصی دیگر دانسته‌اند.

پژوهشگرانی که نتایج این تحقیق جدید را منتشر کرده‌اند می‌گویند بر خلاف دندانپزشکان جوان در بریتانیا و آمریکای شمالی که به دلیل دانش بیشتر درباره‌ بیماری ایدز با اطمینان به درمان بیماران مبتلا می‌پردازند، دندانپزشکان جوان ‌تر در ایران به دلیل اطلاعات کم از درمان بیماران مبتلا به ایدز پرهیز می‌کنند.

پژوهشگران نتیجه گیری کرده‌اند که نقص عمده‌ برنامه‌های آموزشی درباره‌ ایدز در ۱۸ دانشکده‌ دندانپزشکی ایران علاوه بر ایجاد مشکلات دندانی بیشتری برای بیماران، به پنهانکاری مبتلایان به ایدز و در نتیجه گسترش بیشتر بیماری در میان افراد جامعه منجر خواهد شد.