عید غدیر خم بر تمامی شیعیان جهان مبارک باد
واقعه غدیرخم بدون مقدمه نبوده و جریانی برخاسته از یک داده وحیانی یا داده‌های دینی و ریشه‌دار در خردورزی پیامبران بوده است.
در واقع غدیرخم ریشه در دوران رسالت پیامبر(ص) دارد. همه ما از واقعه تاریخی که در روز هجده ذیحجه سال دهم هجرت به وقوع پیوسته و مسلمانان همه ساله آن را به عنوان بزرگ‌ترین عید خود جشن می‌گیرند مطلع هستیم. همه ما جمله «هر آنکه من مولای او هستم، علی مولای اوست» را بارها شنیده‌ایم و به آن ایمان داریم.
عیدغدیر مهم‌ترین و باارزش‌ترین عید در نزد مردم ایران است. شور و حال وصف‌ناپذیری که در این عید وجود دارد در اعیاد دیگر همچون فطر و قربان دیده نمی‌شود و دلیل آن هم به خاطر عشق و علاقه‌ای است که مردم ما به حضرت علی‌بن ابی طالب(ع) دارند.
رسم بر آن است که صبح روز عید مردم به دیدار و دست‌بوسی سادات و ذریه امیرالمومنین(ع) می‌روند و ادای احترام به سادات می‌کنند و سادات نیز ضمن پذیرایی با شربت و شیرینی و اهدای هدیه‌ای به رسم یادبود از مهمانان قدردانی می‌کنند. در این روز مردم بهترین و زیباترین لباس‌های خود را می‌پوشند، خود را معطر به بهترین عطرهامی نمایند و با چهره‌ای خندان و شادمان به دید و بازدید می‌پردازند. در این روز افراد بسیاری روزه می‌گیرند و به مومنین قرض و اطعام میدهند. مردم اعتقاد دارند پولی که به عنوان هدیه از سادات گرفته‌اند نباید خرج نمایند بلکه به عنوان تبرک و برکت در نزد خود نگهداری کنند.
در شب عید غدیر در مساجد و حسینیه‌ها مراسم جشن و سرور و مولودی‌خوانی برپاست همچنین در منازل سادات و علما نیز مداحان و شاعران در وصف مولا علی(ع) و غدیرخم مولودی‌خوانی می‌کنند.
برای این روز شریف اعمال زیادی وارد شده که ما به اختصار به بعضی از این اعمال اشاره می‌کنیم.
1- روزه 2- غسل کردن 3- زیارت حضرت علی(ع) که یکی از آنها زیارت «امین‌ا...» است. 4- خواندن دعای ندبه 5- چون مومنی را ملاقات کند این تهنیت را بگوید: «الحمدا... الذی جعلنا من المتمسکین بولایه امیرالمومنین والائمه المعصومین علیهم السلام.» و برای این امور فضیلت بسیاری ذکر شده است:
پوشیدن لباس‌های نیکو، زینت کردن، استعمال بوی خوش، شادی کردن و شاد نمودن شیعیان امیرالمومنین، گذشت از تقصیر شیعیان، برآوردن حاجات آنان، صله رحم، اطعام اهل ایمان، شکر و سپاس به خاطر نعمت بزرگ ولایت و...
بازار جشن و سرور و عروسی نیز در این روز بسیار پر رونق است و علاوه بر آن در این روز، خانواده نوعروس و تازه داماد هدایایی به زوج تازه میدهند و در بعضی از مناطق، این هدایا با آداب و رسوم خاصی تهیه و تقدیم می‌شود. به خصوص اگر یکی یا هردو آنها سید باشند، مراسم مهم‌تر و با شکوهتر خواهد بود.
اما آنچه در زیر می‌خوانید شرح کوتاهی از واقعه‌ای است که حجت پیامبر را بر پیروانش تمام کرد و دین اسلام را به دینی پایدار و بی خدشه مبدل ساخت. این نوشته از سایت «مرکز اطلاع‌رسانی موسسه فرهنگی شهید آوینی» تهیه شده است.
در سال دهم هجرت، زمانی که پیامبر اکرم(ص) دریافت به زمان رحلت خود نزدیک می‌شود، بی‌وقفه می‌کوشد تا زمان حضورش را در میان مسلمانان پربارتر نماید و به همین دلیل، زیباترین و دقیق‌ترین مراسم حج را به اتفاق یاران خود انجام داد.
در آن روزها بیمارى سختى (آبله یا حصبه) در مدینه شایع بود که بسیارى از مسلمانان را از این سفر محروم مى‌داشت با این حال ده‌ها هزار نفر با پیامبر همراه شدند. مورخان، همراهان آن حضرت را چهل هزار، هفتاد هزار، نود هزار، 114 هزار، 120 هزار و 124 هزار نفر نوشته‌اند ولى با این همه حق این است که بگوییم چنان جمعیتى در رکاب آن حضرت حرکت کردکه شمارش بر جز خدا پوشیده است.
اینان کسانى بودند که از مدینه مى آمدند، ولى تعداد حاجیان به این عده منحصر نمى شد زیرا اهل مکه و ساکنان حومه آن و کسانى که از یمن در رکاب على(ع) آمده بودند نیز در حج شرکت داشتند.
دلیل انتخاب محل غدیر خم
پس از پایان یافتن این حج که به الوداع، حجة‌الاسلام، حجة‌البلاغ، حجة‌الکمال و حجة‌التمام خوانده‌اند با پایان گرفتن مراسم حج پیامبر(ص) به سوى مدینه حرکت کرد هنگامى که به سرزمین رابغ رسید، در محلى که غدیر خم نام داشت، جبرئیل امین بر او نازل شد و پیامى بدین شرح از پروردگار بر او تلاوت کرد.
اى رسول ما! آنچه را از سوى پروردگارت بر تو نازل شده به مردم برسان و اگر این کار را انجام ندهی، رسالت خود را به انجام نرسانده‌اى و خدا تو را از مردم ایمن خواهد کرد همانا خداى، قوم کفرپیشه را هدایت نمى‌کند.
این پیام الهى ماموریتى خطیر بر عهده پیامبر اکرم (ص) مى‌گذاشت، اعلان چیزى که باید همگان از آن باخبر شوند و اگر چنین نکند گویاکارى صورت نداده است.
بنابراین بهترین موقعیت براى اعلام چنین پیامى همین جا بود، جایى که راه مصر و عراق و مدینه و حضرموت و تهامه از هم جدا مى شود و همه حاجیان ناگزیر از آن مى‌گذرند. غدیر خم مناسب‌ترین محلى بود که مى توانست چنین پیام پر اهمیتی رابه گوش همگان برساند.
مهم‌ترین خطبه پیامبر اسلام
پیامبر، پس از جمع شدن تمام حجاج و در زیر خورشید تابان، از یاران خود خواست تا زیر چند درخت کهنسال را بروبند و با رویهم گذاردن جهاز شتران منبرى بلند برافرازند، سپس بر فراز منبر برآمد و خطبه‌اى بدین شرح ایراد کرد:
«ستایش مخصوص خداوند است از او کمک مى‌خواهیم و به او ایمان مى‌آوریم و بر او توکل مى‌کنیم و از شر نفس و بدى کردارمان به او پناه مى‌بریم ، خدایى که هدایت کننده‌اى نیست آنکه را او گمراه سازد و گمراه کننده‌اى نیست هر که را او هدایت کند گواهى مى دهم که معبودى جزخداى یگانه نیست و محمد بنده و فرستاده اوست.»
«من پیش از شما به حوض کوثر مى‌رسم و شما در کناره حوض بر من وارد خواهید شد، حوضى که عرض آن به اندازه فاصله صنعا تا بصرى است، و در آن جام‌هایى است از نقره به شماره ستارگان، حال بنگرید که پس از من با دو میراث گرانبها چگونه رفتار مى کنید.»
مردى از میان جمعیت فریاد برآورد: یا رسول‌ا...! آن دو چیز گرانبها چیست ؟
فرمود: یکى از آن دو که بزرگتر است ، کتاب خداست یک طرفش در دست خدا و طرف دیگرش به دست شماست، پس آن را محکم نگه دارید تا گمراه نشوید و دیگرى که کوچکتر است، عترت و خاندان من است و خداى نیکى‌کننده آگاه به من خبر داده است که این دو هرگز از هم جدا نمى‌شوند، تا در لب حوض در قیامت به من رسند من هم از خدا همین را خواسته‌ام، پس شما از آنها پیشى نگیرید که هلاک مى‌شوید و از آنها وا نمانید که هلاک مى شوید.»
سپس دست على(ع )را گرفت و بلند کرد، آنگاه فرمود: اى مردم! چه کسى نسبت به مؤمنان از خود ایشان سزاوارتر است؟
گفتند: خدا و رسولش بهتر مى دانند.
فرمود: خدا مولا و سرپرست من است و من مولا و سرپرست مؤمنانم و من نسبت به مؤمنین از خود ایشان سزاوارترم پس هر کس من مولا و سرپرست اویم ، على مولا و سرپرست اوست. این جمله را سه بار تکرار کرد.
سپس گفت: «خداوندا! دوستى کن با هر کس که با على دوستى کند، و دشمنى کن با هر کس که على را دشمنى کند، دوست بدار هر کس که على را دوست مى دارد، و دشمن دار هر کس او رادشمن مى دارد، یارى کن هر کس را که یاریش کند و بى‌یاور بگذار هر کس تنهایش گذارد و حق را همواره با على بدار هر طرف که باشد.
اى مردم باید حاضران، این پیام را به غایبان برسانند.»
چون خطبه نبوى به پایان رسید امین وحى براى بار دوم نازل شد و او را به این پیام مفتخر ساخت:
«امروز دین شما را کامل کردم و نعمتم را بر شما تمام کردم و راضى شدم که اسلام دین شما باشد (اسلام را به عنوان دین براى شما پسندیدم)».
پیامبر اکرم(ص) پس از دریافت این پیام مسرت‌بخش ، فرمود: «ا... اکبر! که دین کامل و نعمت تمام گشت و پروردگارم به رسالت من و ولایت على بعد از من راضى شد».
