معرفی سوپر استارهای ایران

هدیه تهرانی

با وجود آنکه در یکی دو سال اخیر به شکل عجیبی قصد دارد وجوه ستارگی را از شخصیت بازیگری اش کم یا حذف کند اما همچنان مهمترین و تضمین شده ترین ستاره زن سینمای ایران است. با همه ویژگی های این نوع ستاره ها در سراسر دنیا که کمترین تعداد فیلم کم فروش را در کارنامه دارد و حضورش در هر فیلمی تضمین کننده حداقلی از فروش برای آن فیلم است. تلاش او در چند سال اخیر برای تجربه بخش های دیگر فعالیت سینمایی هرچند با انتقاد آن طیف از علاقه مندانش روبه رو شد که اعتقاد داشتند وجود تهرانی بازیگر در همان قامت همیشگی به سود کلیت سینمای ایران است اما بیش از همه تاکیدکننده علایق وسیع هنرمندانه او بود. همانطور که تلاش هایش در شکستن کلیشه زن سرد صورت سنگی با حضور در نقش هایی متفاوت تا حدود زیادی به بار نشست.

دست های آلوده (سیروس الوند)، شوکران (بهروز افخمی)، پارتی (سامان مقدم)، دنیا (منوچهر مصیری)، دختر ایرونی (محمد حسین لطیفی) و چهارشنبه سوری (اصغر فرهادی) ازجمله پرفروش ترین فیلم های تهرانی محسوب می شوند که در میان آنها شوکران و چهارشنبه سوری در کنار استقبال تماشاگران با همراهی و موافقت منتقدان نیز روبه رو شدند. اگر از فیلم ناموفق زمانه (حمیدرضا صلاحمند) بگذریم، با تقریب قابل توجهی بقیه فیلم های تهرانی از حداقل فروش برخوردار بوده اند و این ناشی از جایگاه و اعتبار او نزد تماشاگران سینمای ایران است.هدیه تهرانی در این سال ها بیشتر گرایش به سمت سینمای نخبه پسند و متفاوت پیدا کرده است و با حضوری فراتر از یک بازیگر در تولید یک فیلم، عملاً به رشته های دیگری غیر از بازیگری علاقه نشان داده است. غیر از همکاری اش با بهمن قبادی در فیلم جدیدش «نیوه مانگ» به همین شکل با عباس کیارستمی نیز در فیلم کوتاهش با نام «گریه» تجربه هایی فراتر از بازیگری صرف کسب کرد.او هم اکنون مشغول بازی در قسمت های باقیمانده فیلم فرزند صبح (بهروز افخمی) است و چندی پیش نیز بازی در فیلم نسل جادویی (ایرج کریمی) را که در آن هم در تولیدش نقش مهمی داشت، به پایان برد. از هدیه تهرانی فیلم شبانه (کیوان علی محمدی و امید بنکدار) آماده نمایش است و احتمالاً در جشنواره فجر نیز با فیلم نسل جادویی حضور خواهد داشت.

محمدرضا گلزار

گران قیمت ترین بازیگر مرد حال حاضر سینمای ایران به رغم آنکه هنوز نتوانسته تایید نسبی منتقدان را به دست آورد اما نسبت به نخستین سال های حضورش در سینما تفاوت های محسوسی در نوع بازی اش به وجود آمده است. گلزار را باید جزء طیف بازیگرانی قرار داد که در معروف شدنشان عوامل حاشیه یی چون چهره و فیزیک ظاهری و فعالیت های غیرسینمایی نقش داشتند. حاشیه های فراوان و شایعه های انبوه پیرامونش به عنوان روند معمول بروز یک ستاره درباره او نیز وجود داشته و البته همین عوامل به حفظ جایگاهش کمک کرده است. رکوردشکنی آتش بس (تهمینه میلانی) باعث شد تا عملاً گلزار به پرخواستارترین بازیگر مرد سینمای ایران تبدیل شود هرچند که پاسخ منفی اش به انبوه پیشنهادهای بعد از آن نشان از یک تغییر رویه در فعالیتش دارد. البته درباره دلایل این اقدام شایعات مختلفی مانند درخواست های مالی بالا نیز شنیده می شود. او در چند روز آینده با فیلم تله (سیروس الوند) به سینماها می آید و آن زمان راحت تر می توان درباره جایگاه و موقعیت فعلی اش صحبت کرد. گلزار قرار است در فیلم جدید علی مصفا بازی کند.

امین حیایی

از معدود ستارگان سینمای ایران که محبوبیتش نزد دست اندرکاران سینما به اندازه تماشاگرانش است. شخصیت بازیگری حیایی با نوعی سرخوشی و راحتی مقابل دوربین شکل گرفته که بیش از همه واجد ویژگی «شیرینی» است. به رغم پرکاری اش، تقریباً تمام فیلم هایش پرفروش بوده اند. حیایی از نظر پرفروش شدن آثارش به نوعی رکورددار است. فیلم های او در سه سال اخیر همواره در میان سه فیلم اول جدول فروش سالیانه قرار داشته اند. کما (آرش معیریان) در سال 83، شارلاتان (آرش معیریان) و زن زیادی (تهمینه میلانی) در سال 84 و شام عروسی (ابراهیم وحیدزاده) در سال جاری از جمله پرفروش ترین فیلم های حیایی بوده اند. طیف فیلمسازانی که حیایی با آنها همکاری کرده تنوع عجیبی دارد و جالب اینجاست که به شیوه خاصش از عهده نقش آفرینی تمام این نقش ها در شیوه های مختلف برآمده است. پرکاری حیایی در چند سال اخیر تا حدودی یادآور فعالیت های چشمگیر بازیگران محبوب پیش از انقلاب بود. از حیایی تا چند روز پیش چه کسی امیر را کشت؟ (مهدی کرم پور) بر پرده بود و با تله (سیروس الوند) نیز مجدداً به سینماها خواهد آمد. او هم اکنون مشغول بازی در سریال پرهزینه و عظیم «کلاه پهلوی» به کارگردانی ضیاءالدین دری است.

مهناز افشار

محبوب ترین ستاره زن فعلی سینمای ایران بعد از هدیه تهرانی است. به رغم آنکه تا پیش از سالاد فصل (فریدون جیرانی) انبوه فیلم های تجاری و سطح پایین در کارنامه اش سنگینی می کرد اما همین موضوع باعث آشنایی تماشاگر با او و قبولش شد. بعد از تایید سالاد فصل توانست اعتماد بخش نخبه تر سینما را هم جلب کند که حاصلش بازی در فیلم هایی چون آتش بس (تهمینه میلانی) و رئیس (مسعود کیمیایی) بود که به ویژه پرفروش شدن آتش بس باعث تثبیت زوج گلزار - افشار شد. این زوج با موفقیت چشمگیر «کما» شکل گرفت و حالا با آتش بس تبدیل به رویایی ترین ترکیب بازیگری سینمای ایران برای تهیه کنندگان شده است. به نظر می رسد با روندی که افشار در جلب توجه توامان تماشاگران و دست اندرکاران در پیش گرفته است باید او را جزء مهمترین بازیگران آینده سینمای ایران دانست که احتمالاً به سمت تجربه گرایی های بیشتر و نقش های متفاوت تر نیز معطوف خواهد شد. جالب اینجاست که درباره افشار وجوه خاص ناظر بر ویژگی های ظاهری و فیزیکی او به تدریج در حال فراموشی است و پذیرش او به عنوان یک بازیگر توانا و با استعداد محرز است.

تله (سیروس الوند) و محاکمه (ایرج قادری) از جمله فیلم های آینده افشار است که به زودی در سینماها به نمایش درخواهند آمد.

بهرام رادان

نمونه یی ترین بازیگر جوان سینمای ایران در گرایش به سمت سینمای متفاوت و تجربه گراست که البته در این راه جایگاه ستاره گونش را تا حدود قابل توجهی از دست داده است . اما نمی توان به تمامی او را بازیگری معمولی دانست و دلیل آن هم پرکاری مداومش است. ریسک بالای رادان در پذیرش نقش هایی به یک سره متفاوت قابل تقدیر و عجیب است. ادامه این گرایش باعث شده است تعداد فیلم های متفاوت رادان در مقایسه با آثار تجاری بسیار بیشتر باشد. گاوخونی (بهروز افخمی)، گیلانه (رخشان بی اعتماد و محسن عبدالوهاب)، حکم و سربازهای جمعه (مسعود کیمیایی) و تقاطع (ابوالحسن داوودی) از جمله این فیلم هاست که سنتوری (داریوش مهرجویی) و خون بازی (رخشان بنی اعتماد) ادامه دهنده این لیست هستند. روند کم فروشی چند فیلم اخیر رادان باعث شده جایگاهش در مقایسه با رقیبانش پایین تر بیاید.

پرویز پرستویی

مهمترین نماینده نسل بازیگران میانسال سینمای ایران در جمع ستارگان است. او در این قامت به جایگاه پولساز ترین بازیگران نیز نزدیک شده و حالا حضورش در هر فیلمی تضمین کننده حداقل فروش برای آن است. شخصیت بازیگری پرستویی در این سال ها به نوعی وجاهت و وقار رسیده که باعث شده اعتباری دو چندان نزد تماشاگر جدی تر سینما کسب کند. ضمن اینکه او در کنار چند بازیگر دیگر گزینه محبوب خانواده ها و تماشاگران میانسال سینماست. تعداد فیلم های پرفروش در کارنامه پرستویی قابل توجه است که از جمله آنها می توان به آژانس شیشه یی (ابراهیم حاتمی کیا)، مرد عوضی (محمدرضا هنرمند) و مارمولک (کمال تبریزی) اشاره کرد. به نام پدر (ابراهیم حاتمی کیا) آخرین فیلم پرستویی بر پرده بود که اتفاقاً به واسطه حضور او فروش معقولی داشت. او هم اکنون مشغول بازی در فیلم جدید مازیار میری با نام پاداش سکوت است.

نیکی کریمی

حفظ جایگاه نیکی کریمی به رغم تجربه های متفاوت و حضورش به عنوان کارگردان در میان طیف بازیگران پولساز سینمای ایران قابل توجه است. این موضوع بیش از همه به روند معقول و هوشمند کریمی در انتخاب مسیر و تدوین برنامه ریزی بلندمدتش

باز می گردد. این موضوع وقتی با جایگاه و موقعیت فعلی ابوالفضل پورعرب به عنوان همراه مرد کریمی مقایسه می شود، بیش از پیش ثابت می شود. کریمی را باید قدیمی ترین ستاره بازمانده از نسل بازیگران جوان تازه وارد به سینمای ایران در اوایل دهه 70 دانست.گرایش کریمی در چند سال اخیر به سمت کارگردانی و همکاری او با نخبه ترین فیلمساز سینمای ایران عباس کیارستمی به رغم پیش بینی های قبلی منجر به حاشیه رفتن موقعیت بازیگری او نشد . هر چند درباره میزان استقبال منتقدان از ساخته های کریمی نمی توان چندان امیدوارانه صحبت کرد اما در مجموع فیلمسازی کریمی نیز ناموفق نبوده است.

محمدرضا فروتن

فروتن در چند سال اخیر روند عجیبی را در کارنامه بازیگری اش طی کرده و در مقاطعی آشکار از قامت ستاره خارج شده است. اما پرفروش شدن و موفقیت فیلم هایی چون بازنده (قاسم جعفری) و مجردها (اصغر هاشمی) باعث شد مجدداً به عنوان یک ستاره پذیرفته شود. وجوه معترضانه شخصیت بازیگری فروتن به رغم تکرار از سوی بازیگران دیگر همچنان در بازی فروتن باقی مانده است. هر چند تلاش های فراوانی مانند نقشش در وقتی همه خواب بودند (فریدون حسن پور) برای خارج شدن از این قالب انجام داده است. فروتن نیز جزء بازیگران علاقه مند به تجربه نقش های متفاوت است و همین موضوع نیز باعث شده فیلم های کم فروش هم در کارنامه اش وجود داشته باشد. او امسال نیز این روند را با بازی در فیلم هایی چون به آهستگی (مازیار میری) ادامه داد که باعث تقویت جنبه هنری بازیگری اش با دریافت جایزه جشنواره فجر و تحسین منتقدان شد.

رضا کیانیان

نماد بازیگر تجربه گرای سینمای ایران که به نوعی می توان او را رکورددار حضور در نقش های متنوع دانست، هم اکنون جزء شناخته شده ترین و محبوب ترین بازیگران سینمای ایران است هر چند که با مولفه های ستاره شدن و ستاره بودن فاصله دارد. در واقع همین تنوع حیرت انگیز کیانیان در حضور در نقش های مختلف و اذعان عادی ترین تماشاگران در پذیرش توانایی هایش باعث ایجاد نوعی احترام توام با علاقه نسبت به او شده است. کیانیان در دوره قبلی جشنواره فیلم فجر پرکارترین بازیگر مرد سینمای ایران بود که نشان دهنده تقاضای زیاد برای حضور این بازیگر در فیلم ها بود. روند موفقیت و عملکرد کیانیان بیش از همه با پرویز پرستویی قابل قیاس است که البته هر دو نیز قابل قیاس با نمونه های خارجی هستند.

حمید جبلی، ایرج طهماسب

فاطمه معتمدآریا

نام بردن جداگانه از این سه بازیگر به عنوان یکی از ستارگان ایران چندان صحیح نیست چرا که با وجود هویت فردی بازیگری هر کدام از آنها، پرفروش ترین آثار آنها فیلم هایی هستند که هر سه در کنار یکدیگر در آنها حضور داشتند. درمیان عامه تماشاگران نیز هر سه این بازیگران در کنار یکدیگر به خاطر آورده می شوند و به عنوان ستاره باید هر سه آنها را در کنار هم نام برد. همین ترکیب به نوعی محبوب ترین گروه بازیگری نزد خانواده های سینمارو به شمار می رود. اجرای این سه بازیگر قدیمی بیش از همه با نوعی سادگی و صمیمیت همراه است که بیش از همه تلاش برای بیان عادی ترین مسائل روزمره زندگی را دارند. جالب اینجاست که در سال های اخیر هیچ کدام از فیلم های این بازیگران که به تنهایی در آنها ایفای نقش کرده اند چندان پرفروش نبوده اند.

ستارگان در راه

به غیر از بازیگران نام برده شده که به نوعی قامت «ستاره» را پوشیده اند هم اکنون چند بازیگر نیز در مرزهای دستیابی به این عنوان قرار دارند. در میان بازیگران زن گلشیفته فراهانی و الناز شاکردوست مهمترین و جدی ترین گزینه ها هستند که هرکدام از جهاتی مختلف به این عنوان نزدیک می شوند. فراهانی بیشتر از جنبه سینمای خاص و هنری نزد تماشاگران جدی شناخته می شود که با نقش هایی چون مادر «میم مثل مادر» تقویت هم می شود. اما شاکردوست از جریان سینمای عام گرا و تجاری بیشتر روندی چون عملکرد مهناز افشار را طی می کند. هر دو این بازیگران را باید در مرز ستاره شدن دانست. از میان بازیگران مرد جدی ترین گزینه حمید گودرزی است که با سابقه فعالیت تلویزیونی تا حدودی جنبه های حاشیه یی ستارگی را طی کرده است.در این میان چند بازیگر نیز با حفظ جایگاه و موقعیت در سال های اخیر معمولاً تا مرزهای ستاره شدن پیش رفته اند اما در دستیابی به آن ناکام مانده اند. محمدرضا شریفی نیا، خسرو شکیبایی، لیلا حاتمی، رامبد جوان، هانیه توسلی، ماهایا پطروسیان، فرامرز قریبیان و پارسا پیروزفر را می توان جزء این گروه دانست. بازیگران جوانی چون ترانه علیدوستی، باران کوثری، پولاد کیمیایی و پگاه آهنگرانی را نیز باید جزء آینده داران فهرست ستارگان دانست.سینمای ایران حالا دوام و حیات خود را وابسته به حضور ستارگان می داند. قرار گرفتن در فهرست ستارگان برای هر بازیگری در چنین شرایطی خود سرآغاز موضوعات و مسائل جدیدی برای او در این سینما خواهد بود.