افزایش نگرانی‌ها از پیامدهای وخیم اقتصادی در پی رونمایی از بنزین سوپر ۸۰ هزار تومانی

صدای آمریکا: برخی رسانه‌های داخلی در ایران گزارش داده‌اند که بنزین سوپر وارداتی در نخستین روز عرضه در جایگاه‌های سوخت سیار، با قیمت هر لیتر ۸۰ هزار تومان به فروش رسیده است. بر اساس اطلاعیه شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی، این بنزین سوپر وارداتی توسط بخش خصوصی توزیع می‌شود و عرضه آن بدون یارانه دولتی انجام می‌گیرد.

پیش‌تر قیمت پایه بنزین سوپر وارداتی در بورس انرژی ایران ۶۵ هزار و ۸۰۰ تومان به ازای هر لیتر تعیین شده بود، اما قیمت نهایی آن در جایگاه‌های سیار به‌طور رسمی اعلام نشده است. نرخ ۸۰ هزار تومان بر اساس گزارش‌های میدانی رسانه‌های داخل ایران عنوان شده است.

حکومت ایران ماه گذشته هم‌زمان با اجرای تغییرات در نظام سهمیه‌بندی سوخت، قیمت سوم بنزین را ۵ هزار تومان تعیین کرد.قیمت‌گذاری سوخت از ۲۲ آذر ۱۴۰۴ آغاز شده است. این تصمیم در ادامه سیاست‌های اصلاح قیمت سوخت و مدیریت مصرف اتخاذ شد.

رئیس سازمان برنامه و بودجه جمهوری اسلامی در این زمینه اعلام کرده است که «افزایش دو هزار تومانی قیمت بنزین اهمیت چندانی نداشته» و هدف اصلی دولت، «تغییر الگوی مصرف و رفتار مصرف‌کنندگان» بوده است. او همچنین هزینه‌های تحمیلی، از جمله واردات سالانه حدود ۶ میلیارد دلار بنزین، را از عوامل محدودکننده تصمیم‌گیری دولت عنوان کرده است.

با توجه به قیمت اعلامی بنزین سوپر وارداتی، هزینه سوخت‌گیری برای خودروهایی با باک ۷۰ لیتری به بیش از ۵ میلیون و ۲۰۰ هزار تا ۵ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان می‌رسد؛ رقمی که در مقایسه با نرخ‌های پیشین بنزین، افزایش چشمگیری داشته و می‌تواند پیامدهای اقتصادی و اجتماعی قابل‌توجهی برای مصرف‌کنندگان به همراه داشته باشد.

افزایش تازه قیمت بنزین یادآور اعتراضات خونین آبان ۱۳۹۸ است؛ اعتراضاتی که پس از افزایش شدید و ناگهانی قیمت بنزین آغاز شد و نیروهای جمهوری اسلامی به دستور علی خامنه‌ای صدها معترض را کشتند. از آن زمان تاکنون نیز موج‌های دیگری از اعتراضات در ایران رخ داده است.

ایران با وجود برخورداری از یکی از بزرگ‌ترین ذخایر نفت و گاز جهان، در نتیجه سال‌ها کمبود سرمایه‌گذاری، ناکارآمدی مدیریتی در جمهوری اسلامی، فساد مالی و تخصیص منابع به گروه‌های نیابتی، با فرسودگی گسترده در صنعت انرژی خود مواجه شده است. پیامد این وضعیت آن است که کشور نه‌تنها در تأمین پایدار انرژی داخلی دچار مشکل است، بلکه ناچار به استفاده از سوخت‌هایی شده که نقش قابل‌توجهی در تشدید آلودگی هوای شهرها دارند.