سینماگران آلمانی به رد درخواست پناهندگی مستندسازایرانی اعتراض کردند
+4
رأی دهید
-2
تقاضای پناهندگی جعفر نجفی، مستندساز از سوی آلمان رد شده استدویچه وله: تقاضای پناهندگی جعفر نجفی، مستندساز از سوی آلمان رد شده است. گروهی از فیلمسازان و نهادهای سینمایی در آلمان به این موضوع اعتراض کردهاند. این کارگردان در گفتوگو با دویچه وله فارسی درباره برخی جزئیات پروندهاش میگوید.
جعفر نجفی، مستندساز ایرانی در ماه مارس ۲۰۲۵ برای نمایش فیلم مستندش به نام "تنها" در آلمان حضور داشت که نیروهای امنیتی به آپارتمان او در تهران یورش بردند و در جریان این تفتیش، تصاویر مستندی که او از صحنههای خشونت شدید پلیس در جریان اعتراضات "زن، زندگی، آزادی" ضبط کرده بود، مصادره شد.
با وقوع این ماجرا، نجفی از بازگشت به ایران خودداری کرد و در آلمان تقاضای پناهندگی داد اما چند ماه بعد، این تقاضا رد شد.
رد تقاضای پناهندگی این مستندساز در حالی که فیلمسازان منتقد در ایران با مجازاتهای سنگین مواجه میشوند، اعتراض گروهی از فیلمسازان و نهادهای سینمایی در آلمان را به دنبال داشته است.
گروهی از این فیلمسازان و نهادهای سینمایی آلمانی با اشاره به وضعیت فیلمسازانی همچون جعفر پناهی و محمد رسولاف اعلام کردهاند، در شرایطی که کارگردان سرشناس جعفر پناهی به شش سال زندان و ۲۰ سال محرومیت از فعالیت حرفهای محکوم شده و اخیرا نیز در غیاب او مجازاتهای بیشتری علیهاش اعمال شده است یا محمد رسولاف که تنها پس از فرار از ایران توانست فیلم جدید خود "دانه انجیر معابد" را در آلمان به پایان برساند، جعفر نجفی تصمیم گرفت به کشورش بازنگردد و در آلمان درخواست پناهندگی بدهد.
در نامه اعتراضی این گروه از فیلمسازان و نهادهای سینمایی آلمانی همچنین به وضعیت مصطفی آلاحمد و مینا مشهدی که هر دو در حال حاضر در زندان بهسر میبرند و مژگان ایلانلو که حکم سه سال حبس دریافت کرده بود نیز اشاره شده است.
این فیلمسازان و نهادهای سینمایی آلمانی با انتقاد از تصمیم اداره فدرال مهاجرت و پناهندگان آلمان (BAMF) اعلام کردند، دادگاه وضعیت خطر فوری ناشی از مواضع انتقادی جعفر نجفی نسبت به حکومت و شهرت رسانهایاش را نادیده گرفته است.
جعفر نجفی، مستندساز ایرانی که تاکنون مستندهای بسیاری درباره وضعیت زنان و کودکان کارگردانی کرده است، به تازگی در یک نشست خبری که از سوی دفتر فیلم و سینمای ایالت هسن و انجمن فیلم مستند هسن برگزار شده، گزارش داد از طریق شبکههای اجتماعی پیامهای تهدیدآمیز دریافت میکند.
او در اینباره به دویچه وله فارسی گفت: «این تهدیدها به فعالیتهای من در چند سال اخیر برمیگردد؛ هم به کار حرفهایام در حوزه فیلم و هم به نوشتهها و موضعگیریهایم در شبکههای اجتماعی درباره وضعیت حقوق بشر در ایران. من درباره جنبش "زن، زندگی، آزادی"، خشونت علیه زنان و همچنین تجربههای خانوادههای دادخواه نوشتهام؛ از جمله درباره کشتهشدن یکی از بستگان نزدیکم در آبان ۹۸. از حدود همان دوره، پیامهایی از طریق شبکههای اجتماعی دریافت کردم که در آنها فعالیتهای من با ادبیات امنیتی و قضایی توصیف شده و بهطور مشخص از من خواسته شده بود انتشار و بازنشر این مطالب را متوقف کنم.»
نجفی میگوید، مضمون این پیامها متهم کردن او به "اقدام علیه امنیت" و هشدار درباره ادامه این مسیر بود.
فیلمهای نجفی تاکنون در جشنوارههای بینالمللی مختلفی به نمایش درآمده و جوایز متعددی دریافت کرده است، از جمله جایزه فیپرشی در جشنواره IDFA آمستردام، برنده جایزهای از جشنواره فیلم لایپزیگ آلمان و همچنین جشنواره فیلم یاماگاتا در ژاپن.
فشار حکومت ایران بر سینماگران پس از اعتراضات سال ۱۴۰۱ افزایش یافت؛ به خصوص اینکه پس از جنبش "زن، زندگی، آزادی" بسیاری از مستندسازان و کارگردانان دیگر زیر بار موضوع "حجاب اجباری" نرفتند و تصمیم گرفتند، روایتی "واقعی" از مسائل ایران داشته باشند.
در سه سال گذشته بسیاری از سینماگران به حبس، شلاق، محرومیت از فعالیت و جریمه نقدی محکوم شدند و برخی از آنها ایران را ترک کردند.
برای مثال پس از اینکه قوه قضائیه جمهوری اسلامی محمد رسولاف را به جرم "انتقاد از فساد و بیکفایتی" حکومت به هشت سال زندان و شلاق محکوم کرد، او پیش از نمایش این فیلم در جشنواره کن، با عبور مخفیانه از مرزهای ایران، خود را به اروپا رساند.
یا جعفر پناهی، دیگر فیلمساز مطرح ایرانی که اول دسامبر سال جاری، تنها ساعاتی پیش از برگزاری مراسم اهدای جوایز گاتهام در نیویورک از سوی دادگاه انقلاب اسلامی به صورت غیابی به یک سال حبس محکوم شد.
صدور احکام اینچنینی است که اعتراض این گروه از فیلمسازان و نهادهای سینمایی آلمانی را به دنبال داشته و اعلام کردهاند، "پرونده جعفر نجفی نمونهای روشن از تهدید هنرمندان و فعالان در ایران است. داستان او نشان میدهد که حمایت بینالمللی از کسانی که برای دفاع از حقوق بشر تلاش میکنند تا چه اندازه ضروری است و در عین حال اجرای این حمایت در آلمان تا چه حد میتواند موثر باشد."
جعفر نجفی در حال حاضر به حکم دادگاه آلمان اعتراض کرده اما درباره اینکه چرا پس از چندین ماه، موضوع این تهدیدها و رد درخواست پناهندگی اش را رسانهای کرده به دویچه وله فارسی گفت: «در آلمان از رسانهها کسی را نمیشناختم اما پس از گرفتن وکیل تصمیم گرفتم تجربه و تهدیدها را زمانی رسانهای کنم که هم شرایط امنتر باشد و هم اطلاعات مستند و قابل دفاع در اختیار داشته باشم.»
در نامه فیلمسازان و نهادهای سینمایی آلمانی با انتقادی تند از تصمیم اداره فدرال مهاجرت و پناهندگان آلمان گفته شده است: «در صورت اخراج این مستندساز به ایران، احتمالا او با شدیدترین اشکال سرکوب از جمله محرومیت شغلی، شکنجه و زندان روبه رو خواهد بود.»
جعفر نجفی، مستندساز ایرانی در ماه مارس ۲۰۲۵ برای نمایش فیلم مستندش به نام "تنها" در آلمان حضور داشت که نیروهای امنیتی به آپارتمان او در تهران یورش بردند و در جریان این تفتیش، تصاویر مستندی که او از صحنههای خشونت شدید پلیس در جریان اعتراضات "زن، زندگی، آزادی" ضبط کرده بود، مصادره شد.
با وقوع این ماجرا، نجفی از بازگشت به ایران خودداری کرد و در آلمان تقاضای پناهندگی داد اما چند ماه بعد، این تقاضا رد شد.
رد تقاضای پناهندگی این مستندساز در حالی که فیلمسازان منتقد در ایران با مجازاتهای سنگین مواجه میشوند، اعتراض گروهی از فیلمسازان و نهادهای سینمایی در آلمان را به دنبال داشته است.
گروهی از این فیلمسازان و نهادهای سینمایی آلمانی با اشاره به وضعیت فیلمسازانی همچون جعفر پناهی و محمد رسولاف اعلام کردهاند، در شرایطی که کارگردان سرشناس جعفر پناهی به شش سال زندان و ۲۰ سال محرومیت از فعالیت حرفهای محکوم شده و اخیرا نیز در غیاب او مجازاتهای بیشتری علیهاش اعمال شده است یا محمد رسولاف که تنها پس از فرار از ایران توانست فیلم جدید خود "دانه انجیر معابد" را در آلمان به پایان برساند، جعفر نجفی تصمیم گرفت به کشورش بازنگردد و در آلمان درخواست پناهندگی بدهد.
در نامه اعتراضی این گروه از فیلمسازان و نهادهای سینمایی آلمانی همچنین به وضعیت مصطفی آلاحمد و مینا مشهدی که هر دو در حال حاضر در زندان بهسر میبرند و مژگان ایلانلو که حکم سه سال حبس دریافت کرده بود نیز اشاره شده است.
این فیلمسازان و نهادهای سینمایی آلمانی با انتقاد از تصمیم اداره فدرال مهاجرت و پناهندگان آلمان (BAMF) اعلام کردند، دادگاه وضعیت خطر فوری ناشی از مواضع انتقادی جعفر نجفی نسبت به حکومت و شهرت رسانهایاش را نادیده گرفته است.
جعفر نجفی، مستندساز ایرانی که تاکنون مستندهای بسیاری درباره وضعیت زنان و کودکان کارگردانی کرده است، به تازگی در یک نشست خبری که از سوی دفتر فیلم و سینمای ایالت هسن و انجمن فیلم مستند هسن برگزار شده، گزارش داد از طریق شبکههای اجتماعی پیامهای تهدیدآمیز دریافت میکند.
او در اینباره به دویچه وله فارسی گفت: «این تهدیدها به فعالیتهای من در چند سال اخیر برمیگردد؛ هم به کار حرفهایام در حوزه فیلم و هم به نوشتهها و موضعگیریهایم در شبکههای اجتماعی درباره وضعیت حقوق بشر در ایران. من درباره جنبش "زن، زندگی، آزادی"، خشونت علیه زنان و همچنین تجربههای خانوادههای دادخواه نوشتهام؛ از جمله درباره کشتهشدن یکی از بستگان نزدیکم در آبان ۹۸. از حدود همان دوره، پیامهایی از طریق شبکههای اجتماعی دریافت کردم که در آنها فعالیتهای من با ادبیات امنیتی و قضایی توصیف شده و بهطور مشخص از من خواسته شده بود انتشار و بازنشر این مطالب را متوقف کنم.»
نجفی میگوید، مضمون این پیامها متهم کردن او به "اقدام علیه امنیت" و هشدار درباره ادامه این مسیر بود.
فیلمهای نجفی تاکنون در جشنوارههای بینالمللی مختلفی به نمایش درآمده و جوایز متعددی دریافت کرده است، از جمله جایزه فیپرشی در جشنواره IDFA آمستردام، برنده جایزهای از جشنواره فیلم لایپزیگ آلمان و همچنین جشنواره فیلم یاماگاتا در ژاپن.
فشار حکومت ایران بر سینماگران پس از اعتراضات سال ۱۴۰۱ افزایش یافت؛ به خصوص اینکه پس از جنبش "زن، زندگی، آزادی" بسیاری از مستندسازان و کارگردانان دیگر زیر بار موضوع "حجاب اجباری" نرفتند و تصمیم گرفتند، روایتی "واقعی" از مسائل ایران داشته باشند.
در سه سال گذشته بسیاری از سینماگران به حبس، شلاق، محرومیت از فعالیت و جریمه نقدی محکوم شدند و برخی از آنها ایران را ترک کردند.
برای مثال پس از اینکه قوه قضائیه جمهوری اسلامی محمد رسولاف را به جرم "انتقاد از فساد و بیکفایتی" حکومت به هشت سال زندان و شلاق محکوم کرد، او پیش از نمایش این فیلم در جشنواره کن، با عبور مخفیانه از مرزهای ایران، خود را به اروپا رساند.
یا جعفر پناهی، دیگر فیلمساز مطرح ایرانی که اول دسامبر سال جاری، تنها ساعاتی پیش از برگزاری مراسم اهدای جوایز گاتهام در نیویورک از سوی دادگاه انقلاب اسلامی به صورت غیابی به یک سال حبس محکوم شد.
صدور احکام اینچنینی است که اعتراض این گروه از فیلمسازان و نهادهای سینمایی آلمانی را به دنبال داشته و اعلام کردهاند، "پرونده جعفر نجفی نمونهای روشن از تهدید هنرمندان و فعالان در ایران است. داستان او نشان میدهد که حمایت بینالمللی از کسانی که برای دفاع از حقوق بشر تلاش میکنند تا چه اندازه ضروری است و در عین حال اجرای این حمایت در آلمان تا چه حد میتواند موثر باشد."
جعفر نجفی در حال حاضر به حکم دادگاه آلمان اعتراض کرده اما درباره اینکه چرا پس از چندین ماه، موضوع این تهدیدها و رد درخواست پناهندگی اش را رسانهای کرده به دویچه وله فارسی گفت: «در آلمان از رسانهها کسی را نمیشناختم اما پس از گرفتن وکیل تصمیم گرفتم تجربه و تهدیدها را زمانی رسانهای کنم که هم شرایط امنتر باشد و هم اطلاعات مستند و قابل دفاع در اختیار داشته باشم.»
در نامه فیلمسازان و نهادهای سینمایی آلمانی با انتقادی تند از تصمیم اداره فدرال مهاجرت و پناهندگان آلمان گفته شده است: «در صورت اخراج این مستندساز به ایران، احتمالا او با شدیدترین اشکال سرکوب از جمله محرومیت شغلی، شکنجه و زندان روبه رو خواهد بود.»