کشف سرزمین پنهان منجمد در زمان زیر یخ‌های جنوبگان

العربیه: دانشمندان در سال 2023 سرزمینی عظیم و ناشناخته زیر یخ‌های جنوبگان کشف کردند. این سرزمین از تپه‌ها و دره‌هایی تشکیل شده است که میلیون‌ها سال پیش توسط رودخانه‌های باستانی شکل گرفتند، و از آن زمان تاکنون «منجمد در زمان» زیر سطح یخ باقی مانده‌اند.

این ناحیه که بزرگ‌تر از بلژیک است، بیش از 34 میلیون سال بکر مانده است، اما پژوهشگران هشدار می‌دهند که گرم‌ شدن جهان ناشی از فعالیت انسان می‌تواند در آینده آن را در معرض دید قرار دهد؛ تحولی که پیامدهای مهمی برای ساختار یخ جنوبگان خواهد داشت.

این چشم‌انداز پنهان حدود 12000 مایل مربع وسعت دارد، و زمانی پوشیده از جنگل‌ها و شاید زیستگاه جانوران بوده است؛ اما با یخ‌بستن تدریجی جنوبگان کاملا محفوظ و دست‌نخورده زیر یخ‌های شرق جنوبگان مدفون مانده است. این سرزمین زیر یخ کمتر از سطح مریخ شناخته شده بود، و تنها با نوآوری در تحلیل داده‌های موجود قابل مشاهده شد.

محققان از تصاویر ماهواره‌ای برای ردیابی خطوط موج‌دار سطح یخ استفاده کردند. سپس داده‌های رادیوییِ نفوذکننده به یخ تصویر دقیق‌تری از دره‌های عمیق و تپه‌های تیز ایجاد کرد، و چشم‌اندازی شبیه به مناطق کوهستانی شناخته‌شده روی زمین را نشان داد.

بر اساس شواهد، آخرین باری که نور خورشید به این منطقه رسید احتمالاً بیش از 14 میلیون سال پیش بوده باشد؛ و برخی حدس‌ها این رقم را به 34 میلیون سال می‌رسانند که جنوبگان برای نخستین بار یخ ‌بست. پژوهشگران پیش‌تر دریاچه‌ای به اندازه یک شهر زیر یخ‌ها یافته بودند، و اکنون معتقدند چشم‌اندازهای پنهان بیشتری نیز در انتظار کشف است.

اما این یافته علمی در بطن خود هشداری زیست‌محیطی هم دارد. پژوهشگران اشاره می‌کنند که زمین در حال حرکت به سوی شرایطی جوی‌ است که بین 3 تا 7 درجه سانتی‌گراد گرم‌تر از امروز است. این همان شرایطی است که میلیون‌ها سال پیش زمینه عقب‌نشینی یخ‌ها را فراهم کرد.

هرچند چشم‌اندازِ کشف‌شده صدها کیلومتر از لبه یخ دور است و آشکار شدن آن بسیار بعید ارزیابی می‌شود، اما نقطه‌ای که در آن ذوب یخ‌ها وارد چرخه شتاب‌گیرِ غیرقابل بازگشت می‌شود هنوز نامعلوم است.

کشف تازه یادآورِ اهمیت درک دقیق تغییرات اقلیمی است، آن هم در زمانی که گزارش‌های جدید درباره سرعت‌ گرفتن ذوب یخ‌های غرب جنوبگان نگرانی‌های جهانی را افزایش داده‌اند.